اولین نماد مربوط به صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بازار سرمایه ایران، در سامانه‌های شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) با نام ذژآسام ایجاد شد.
به گزارش روابط عمومی سمات، نماد ذژآسام از نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط و مربوط به صندوق سرمـایـه‌گـذاری آرمـان‌سپـهر آیندگان است.
دارایی ذژآسام در سامانه پس از معاملات شامل ۵۰ میلیون واحد تعریف شده که یک میلیون واحد آن، از نوع ممتاز است.
واحدهای ممتاز ذژآسام متعلق به شرکت مشاور سرمایه گذاری آرمان آتی (۲۵۰ هزار واحد)، شرکت گروه توسعه مالی مهر آیندگان (۴۵۰ هزار واحد)، شرکت تامین سرمایه سپهر (۱۰۰ هزار واحد) و شرکت کارگزاری سهم‌آشنا (۲۰۰ هزار واحد) است.
همچنین بازارگردان ذژآسام شرکت تأمین سرمایه سپهر، کارگزار ناظر کد رزرو شرکت کارگزاری سهم‌آشنا و کارگزار ناظر بازارگردان شرکت کارگزاری نهایت‌نگر تعریف شده است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله که اختصارا ETFنامیده می‌شوند، نوعی از صندوقهای سرمایه‌گذاری است که سرمایه آنها قابل معامله در بازار ثانویه است.
این صندوق‌ها در سه نوع سهام، اوراق و مختلط با ضرایب کارمزدی مختلف قابلیت معامله پیدا کرده‌اند که با توجه به نوع هر یک از صندوق‌ها دوره تسویه متفاوتی برای آنها در نظر گرفته شده است. صندوق‌های از نوع سهام در t+3 ، صندوق‌های مختلط در t+2و صندوقهای اوراق در t+1تسویه خواهند شد.
به این ترتیب، اولین بار در بازار سرمایه ایران، دوره تسویه t+2 هم لحاظ شده که به صندوق‌های مختلط نظیر ذژآسام تعلق دارد.
شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه با استفاده از سامانه تسویه و پایاپای خود موسوم به نت کلیر ( NetClear)_ انواع مختلف کارمزدی این معاملات را نیز ایجاد و ملزومات تسویه این معاملات را فراهم کرده است.
همچنین امکان تسویه تهاتری صندوق‌های سهام با معاملات سهام بورس و فرابورس و صندوقهای اوراق با معاملات اوراق نیز فراهم شده و لذا تسویه این معاملات به صورت همگون صورت خواهد پذیرفت.
نظر به راه اندازی امکان Rolling با استفاده از سامانه نت کلیر NetClearدر سال جاری، معاملات صندوقهای سرمایه‌گذاری قابل معامله در مدل مختلط نیز با سایر معاملات از طریق Rollingتسویه خواهند شد.
به این ترتیب، مبالغ محاسبه‌شده در خالص بدهکاری و بستانکاری کارگزاران در روز t، حاصل معاملات اوراق و صندوق اوراق در روز t-1، معاملات صندوق مختلط در روز t-2و معاملات سهام و صندوق سهام در روز t-3خواهد بود که کمک شایانی به افزایش میزان نقدشوندگی بازار سرمایه می‌کند.