سرویس خارجی: نماینده دائم سوریه در سازمان ملل اعلام کرد کشورش بطور رسمی به معاهده منع استفاده از سلاحهای شیمیایی پیوسته است. بشار الجعفری گفت: سوریه از کارشناسان و بازرسان سازمان منع استفاده از سلاحهای شیمیایی برای اجرایی کردن طرح روسیه استقبال میکند.
الجعفری با تاکید بر اینکه مساله سلاحهای شیمیایی باید با پیش قدم شدن دمشق برای ارائه درخواست عضویت در معاهده منع سلاحهای شیمیایی، به پایان برسد خاطرنشان کرد: پس از عضویت سوریه در این معاهده باید ادعاها درباره استفاده از سلاحهای شیمیایی پایان یابد و از لحاظ قانونی نیز سوریه از این به بعد عضو کامل این معاهده خواهد بود.
وی گفت: بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه موافقت خود را با پیوستن سوریه به این معاهده اعلام کرده و ولید المعلم، وزیر خارجه نیز با ارسال نامهای به سازمان منع استفاده از سلاحهای شیمیایی این مساله را رسما اعلام کرده است. الجعفری در ادامه به گزارش سازمان سیا درباره طرحهای شیمیایی و هستهای اسرائیل اشاره کرد و گفت: سلاحهای شیمیایی سوریه فقط سپری برای رویارویی با زرادخانه هستهای اسرائیل است.
وی افزود: سلاحهای شیمیایی در سوریه سلاحی دفاعی است اما زمان آن فرا رسیده که دولت سوریه به معاهده منع سلاحهای شیمیایی بپیوندد تا بدین وسیله نشان دهد که آماده است با همه سلاحهای کشتار جمعی مخالفت کند. نماینده دائم سوریه در سازمان ملل گفت: ما منتظر گزارش سازمان ملل خواهیم ماند و نمیخواهیم شاهد هیچ اقدامی پیش از اعلام نتایج باشیم.
وی افزود: خطرناکترین سلاح در خاورمیانه زرادخانه هستهای اسرائیل است و ما میخواهیم اسرائیل تاسیسات هستهای خود را تحت نظارت بازرسان سازمان ملل درآورد. ما همچنین میخواهیم منطقه را خالی از تمامی سلاحهای کشتار جمعی ببینیم. الجعفری در ادامه اعلام کرد مشکل اساسی سوریه وجود گروههای تروریستی خارجی است و نظام سوریه اخیرا اسنادی را ارائه کرده که نشان میدهد مخالفان از سلاحهای شیمیایی استفاده کردهاند.
لازم به ذکر است سوریه اخیرا درخواست رسمی خود را برای پیوستن به کنوانسیون منع استفاده از تسلیحات شیمیایی به سازمان ملل فرستاد، اقدامی که در ادامه پذیرش پیشنهاد روسیه برای تحت کنترل قرار گرفتن تسلیحات شیمیایی سوریه توسط بشار اسد رئیس جمهوری این کشور اتخاذ شد و با این اقدام، سوریه از جمع هفت کشوری که کنوانسیون بین المللی ضد تسلیحات شیمیایی را امضا نکردهاند، از جمله مصر و کره شمالی خارج شد. طبق کنوانسیون منع استفاده از سلاحهای شیمیایی، ذخیره یا نگهداری تسلیحات شیمیایی غیر قانونی است.
استقبال از تصمیم سوریه
به دنبال پیوستن سوریه به کنوانسیون بینالمللی منع استفاده از تسلیحات شیمیایی، رئیس جمهوری روسیه و وزیر امور خارجه چین از این اقدام به شدت استقبال کرده و آن را نشانه حسن نیت سوریه دانستند.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه با استقبال از این اقدام سوریه اظهار داشت: دمشق با این اقدام، تمایل خود را برای پایان دادن به درگیریها نشان داد. وی افزود: ما باید از این تصمیم سوریه استقبال کنیم چرا که این یک گام مهم در راستای حل بحران سوریه است. وزیر امور خارجه چین هم از پیوستن سوریه به کنوانسیون منع استفاده از سلاحهای شیمیایی حمایت و استقبال کرد. دراین حال وزیر امور استراتژیک رژیم صهیونیستی نیز حمایت محتاطانه خود را از طرح روسیه در زمینه کنترل بینالمللی بر سلاحهای شیمیایی سوریه اعلام کرد.
یووال اشتاینتز گفت: نمیتوانم بگویم که کاملا امیدوار هستیم اما اگر این پیشنهاد روسیه باعث خروج سلاحهای شیمیایی از سوریه و سپس انهدام آنها شود این اقدام راهی برای پایان این تراژدی و همچنین راهی برای پایان این تهدید است. وی گفت: اجرای این برنامه نیازمند ضمانت مسکو است مبنی بر اینکه سوریه سلاحهای شیمیایی خود را پاکسازی میکند. سفیر پاکستان در سازمان ملل نیز با بیان اینکه پیشنهاد روسیه برای تحت کنترل گذاشتن تسلیحات شیمیایی سوریه پیشرفتی قابل توجه است، از مسکو و واشنگتن خواست درخصوص این پیشنهاد به توافق برسند.
مسعود خان گفت: به نظر من این بسیار مهم است که آمریکا و روسیه به توافق برسند و آن را به شورای امنیت سازمان ملل ببرند تا اختلاف نظرها رفع شود. مسعود خان اظهار داشت: پس از رسیدن به یک توافق بر سر این پیشنهاد، میتوان روی جزئیات آن کار کرد.
نشست شورای امنیت
خبر دیگر اینکه نشست پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد برای بحث درباره قطعنامه پیشنهادی فرانسه در خصوص سلاحهای شیمیایی سوریه بدون دستیابی به توافق و نتیجه پایان یافت. نمایندگان آمریکا، فرانسه، چین، روسیه و انگلیس به مدت ۴۵ دقیقه در دفتر نمایندگی روسیه در سازمان ملل در نیویورک نشستی را برگزار کردند.
یک دیپلمات در شورای امنیت گفت: هر تیم موضع خودش را اعلام کرد اما مذاکرات واقعی صورت نگرفت.ازسویی کشورهای عضو سازمان همکاریهای شانگهای خواستار حل و فصل هرچه سریعتر بحران سوریه توسط خود سوریها شدند. در اعلامیه بیشکک آمده است: کشورهای عضو این سازمان از قطع خشونت در سوریه و راهاندازی گفتگوی سیاسی گسترده میان دولت و مخالفان بدون پیششرط و بر اساس بیانیه ۳۰ ژوئن سال جاری ژنو، حمایت میکنند.
واکنش اسد
رئیس جمهوری سوریه گفت: دلیل موافقت ما با نظارت بینالمللی بر تسلیحات شیمیایی، درخواست روسیه بود نه تهدیدات آمریکا. بشار اسد در گفتگو با شبکه «روسیه ۲۴» از موافقت دمشق با نظارت بینالمللی بر تسلیحات شیمیایی این کشور بنا به درخواست روسیه خبر داد و گفت دلیل موافقت ما با این نظارت بینالمللی، تهدیدات آمریکا نبود و تهدیدات آمریکا هیچ تاثیری در تصمیم سوریه در این زمینه نداشت.
وی اظهار داشت: دمشق اسناد لازم در زمینه نظارت بینالمللی بر تسلیحات شیمیاییاش را به منظور امضای توافقنامه به سازمان ملل خواهد فرستاد. دراین حال رئیس جمهوری روسیه از آمریکا خواست از فرصت تمایل سوریه برای انهدام زرادخانه شیمیاییاش استفاده کند. ولادیمیر پوتین در مقالهای در روزنامه نیویورک تایمز تاکید کرد: آمریکا، روسیه و تمامی کشورهای جهان باید از این فرصت تمایل دولت سوریه استفاده کنند. ما از توجه اوباما به ادامه مذاکره با روسیه در خصوص سوریه استقبال میکنیم و اگر بتوانیم از امکان حمله به سوریه بکاهیم این امر به بهبود اوضاع در روابط بینالملل منجر خواهد شد و اعتماد متقابل را تقویت خواهد کرد و یک موفقیت گروهی به حساب خواهد آمد که درها را به روی مشکلات پیچیده دیگر خواهد بست.
وی تاکید کرد: حمله نظامی احتمالی آمریکا به سوریه موجب نزاع و درگیری در کل منطقه شده و به خارج از مرزهای سوریه کشیده خواهد شد و این حمله باوجود مخالفت بسیاری از کشورها و شخصیتهای سیاسی و دینی از جمله پاپ، منجر به نابودی بسیاری از مردم، افزایش خشونت و گسترش بحران در آینده خواهد شد و موج جدیدی از تروریسم راه خواهد افتاد. پوتین در این مقاله گفت: حمله نظامی یکجانبه آمریکا به سوریه احتمالا نظم جهانی را برهم میزند.
وی خاطرنشان کرد: دخالت نظامی آمریکا در سوریه ممکن است تلاشهای متعدد کشورها را برای حل و فصل مشکل برنامه هستهای ایران و درگیریهای فلسطین و اسرائیل از بین ببرد. علاوه بر اینکه منجر به بیثباتی در خاورمیانه و شمال آفریقا خواهد شد. رئیسجمهوری روسیه اعلام کرد این نیروهای مخالف دولت سوریه بودند که به منظور تحریک آمریکا برای دخالت در سوریه از سلاح شیمیایی استفاده کردند نه ارتش سوریه.
این درحالی است که وزارت دفاع آمریکا با رد اظهارات پوتین در متهم کردن مخالفان سوریه به استفاده از سلاحهای شیمیایی در این کشور، بار دیگر مدعی شد که نظام سوریه مسئول استفاده از این سلاحهاست. جورج لیتل، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) گفت تنها روسیه مخالفان سوری را مسئول استفاده از این سلاحها میداند.
وی ضمن اعلام مخالفتش با این اظهارات پوتین، بار دیگر مدعی شد که نظام بشار اسد مسئول استفاده از این سلاحها درسوریه است. لیتل افزود: احتمال اینکه مخالفان سوری از سلاحهای شیمیایی استفاده کرده باشند، مردود است. ازسویی به دنبال پیوستن رسمی سوریه به کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی، وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد با وجود پیوستن دمشق به این معاهده، گزینه دخالت نظامی همچنان در دستور کار است.
وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد: اینکه سوریه قصد خود برای پیوستن به این توافقنامه را اعلام کرده گام اول محسوب میشود و تا نابودی کامل سلاحهای شیمیایی این کشور باید ادامه یابد. این وزارتخانه افزود: هیچ تغییری در موضع آمریکا درباره بشار اسد ایجاد نشده و اسد نمیتواند بخشی از آینده سیاسی سوریه باشد. وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد: اینکه سوریه سند عضویت معاهده منع سلاحهای شیمیایی را به سازمان ملل ارائه داده نمیتواند به وسیلهای برای وقت کشی تبدیل شود.
طرح ۴ مرحله ای
یک روزنامه روسی از جزئیات طرح چهار مرحلهای روسیه درباره سلاحهای شیمیایی سوریه خبر داد. روزنامه کامرسانت نوشت: بر اساس طرح روسیه در مرحله اول سوریه به سازمان منع تکثیر سلاحهای شیمیایی میپیوندد، در مرحله دوم دمشق مکانهای ساخت و ذخیرهسازی سلاحهای شیمیایی را اعلام خواهد کرد، در مرحله سوم به بازرسان سازمان منع تکثیر سلاحهای شیمیایی اجازه خواهد داد از این مکانها بازدید کنند و در مرحله چهارم دمشق تصمیم میگیرد با بازرسان بینالمللی همکاری خود را آغاز کرده و درباره نحوه نابودی این سلاحها تلاش کند.
این روزنامه افزود: ولید المعلم، وزیر امور خارجه سوریه با این طرح در جریان سفر اخیرش به مسکو موافقت کرده است. به نوشته این روزنامه، اینکه چه کسی اقدام به نابودی این سلاحها خواهد کرد همچنان در هالهای از ابهام قرار داد اما روسیه و آمریکا میتوانند در این زمینه همکاری داشته باشند و بطور قطع، بعد از موافقت آمریکا طرح روسیه قابل اجرا خواهد بود. درچنین شرایطی روزنامه الدیار لبنان با انتشار سندی محرمانه از اقدام سازمان اطلاعات آمریکا برای ارسال گاز سارین به جبهه النصره پرده برداشت.
الدیار اسناد محرمانهای را منتشر کرد که نشان میدهد سازمان اطلاعات آمریکا مقادیر زیادی گاز کشنده سارین را برای جبهه النصرة، شاخه القاعده در سوریه ارسال کرده است. براساس این سند که توسط پایگاه آمریکایی «WDN.COM » وابسته به وزارت دفاع (پنتاگون) منتشر شده است، سازمان اطلاعات آمریکا اواسط سال جاری میلادی، مقادیر زیادی گاز سارین را برای مخالفان سوری وابسته به جبهه النصرة ارسال کرده است، چنانکه اخیرا برخی از اعضای این گروه که با القاعده عراق در ارتباط هستند حین حمل گاز سارین دستگیر شدند.
براساس گزارش پایگاه آمریکایی مذکور، این سند مربوط به یکی از ادارات سازمان اطلاعات آمریکا است و در آن تاکید شده که گاز سمی سارین درمناطق سنینشین عراق، آماده و سپس به ترکیه منتقل میشود تا از آنجا برای مخالفان در سوریه ارسال شود. علاوه بر این، روزنامه الدیار اعلام کرد اخیرا ویدیویی از یکی از رهبران مخالفان سوری وابسته به القاعده منتشر شده که اعلام کرده مخالفان از گاز سارین علیه غیرنظامیان در سوریه استفاده کردهاند.
ازسویی وزیر امور خارجه فرانسه اعلام کرد گزارش بازرسان سازمان ملل درباره استفاده از سلاحهای شیمیایی در سوریه احتمالا دوشنبه منتشر خواهد شد. لوران فابیوس تصریح کرد: در این گزارش اعلام خواهد شد که فاجعه شیمیایی رخ داده و نشانههایی در زمینه اینکه چه کسی عامل فاجعه شیمیایی ۲۱ اوت در حومه دمشق بوده مشخص خواهد شد. وی گفت: نظام سوریه دارای ذخایر تسلیحاتی و موشکی است و به نفع ماست که از نتیجه این گزارش آگاه شویم و بعد از این گزارش میتوانیم بهتر تصمیمگیری کنیم.
آمادگی سازمان ملل
رئیس عملیات حافظ صلح سازمان ملل اعلام کرد این سازمان آماده است برای حفاظت از انبارهای سلاحهای شیمیایی سوریه به این کشور نیرو اعزام کند. هروه لادسوس افزود: ما تصمیمات شورای امنیت را اجرا میکنیم و هرگونه اقدامی که شورای امنیت لازم بداند را عملی میکنیم. لادسوس ادامه داد: اداره عملیات حافظ صلح سازمان ملل هماکنون نیز طرحهایی برای اعزام نیرو به سوریه و پاسداری از صلح در این کشور در دست دارد که در صورت صدور دستور از سوی شورای امنیت آنها را اجرا میکند.
معاون دبیرکل سازمان ملل در عین حال تاکید کرد اجرای این طرحها و اعزام نیرو به سوریه منوط به فراهم شدن شرایط برای آن است که برقراری صلح در این کشور جنگزده مهمترین شرط در این زمینه است. پیش از این روسیه پیشنهاد داده بود سلاحهای شیمیایی سوریه تحت نظارت سازمان ملل درآمده و مکان نگهداری این سلاحها به بازرسان سازمان ملل اعلام شود که این طرح با استقبال سوریه مواجه شد.
دراین حال روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال مدعی شد سوریه با هدف پیچیده کردن مساله کنترل تسلیحات شیمیاییاش، محتویات انبارهای شیمیایی خود را در ۵۰ پایگاه مختلف پخش کرده است. وال استریت ژورنال به نقل از مسئولین آمریکایی که خواستند نام آنها فاش نشود، اعلام کرد یک واحد نظامی متخصص موسوم به واحد ۴۵۰ در سوریه، از چند ماه قبل تا هفته پیش، ۱۰۰۰ تن از ذخایر سلاحهای شیمیایی سوریه را جا به جا کرده است. بنا بر ادعای این روزنامه، این سلاحهای شیمیایی از حدود یک سال پیش از سمت غرب سوریه که معمولا در آن جا انبار میشوند، به حدود ۲۴ پایگاه مهم در سراسر کشور منتقل شدهاند.
واحد ۴۵۰ نیز سلاحهای شیمیایی را به دهها پایگاه کوچکتر در سراسر کشور منتقل کرده است. به ادعای وال استریت ژورنال، سرویسهای اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل بر این باورند که میدانند مرکز این انبارهای شیمیایی کجاست.
خبر دیگر اینکه وزیر خارجه اسبق آمریکا با پیوستن به جبهه جنگ طلبان، اوباما را به انتخاب گزینه نظامی علیه سوریه تحریک کرد. هنری کیسینجردر اظهاراتی ضد سوری خطاب به باراک اوباما گفت: اگر مذاکرات درباره طرح نظارت بین المللی بر سلاح های شیمیایی سوریه از سوی روسیه بیش از حد به طول بینجامد و خواست آمریکا محقق نشود، واشنگتن مورد تحقیر قرار می گیرد.
وی ضمن حمایت از گزینه اقدام نظامی در سوریه افزود: شهرت بینالمللی باراک اوباما بستگی به مدیریت بحران سوریه دارد و اگر این مذاکرات بیش از حد به طول بینجامد، اعتبار آمریکا زیر سوال می رود.
ارسال سلاح از آمریکا
با فروکش کردن تهدیدات آمریکا مبنی بر حمله مستقیم به سوریه، طرحهای واشنگتن جهت ارسال سلاح برای مخالفان سوری سرعت گرفته تا دخالت غیرمستقیم آمریکا در جنگ سوریه هرچه بیشتر نمایان شود. آمریکا در روزهای اخیر ارسال کمکهای نظامی استراتژیک برای مخالفان سوری را افزایش داده و به گفته منابع آمریکایی چندین محموله از سلاحهای تاثیرگذار آمریکایی به دست مخالفان سوری رسیده است.
روزنامه واشنگتن پست در این باره اعلام کرد: اولین محموله از سلاحهای آمریکایی در طول دو هفته گذشته راهی سوریه شده و این سلاحها از طریق شورای عالی نظامی مخالفان سوریه که تحت رهبری سرلشکر سلیم ادریس، رئیس ستاد مشترک ارتش آزاد اداره میشود، در اختیار گروههای شبه نظامی مخالف قرار گرفته است. به نوشته روزنامه مذکور، آمریکا سعی دارد با این کار توازن قوا را به نفع مخالفان سوری تغییر دهد یا دست کم در این زمینه توان نظامی مخالفان و ارتش سوریه را به یک سطح برساند. کمکهای نظامی آمریکا با چند ماه تاخیر به دست مخالفان سوری میرسد چرا که پیشتر مقامات واشنگتن از ترس اینکه مبادا این سلاحها به دست گروههای تندرو برسد ارسال سلاح برای شبه نظامیان مخالف را به تعویق انداخته بودند.
علاوه بر کمکهای نظامی، کمکهای غیرنظامی نیز برای مخالفان سوری در نظر گرفته شده که از جمله آنها کمک به شوراهای مخالفان است که اداره مناطق تحت کنترل آنها را بر عهده دارند. آمریکا با انواع مواد غذایی و تجهیزات اداره جامعه شهری از جمله آمبولانس و خودروهای امدادی به این شوراها کمک رسانی میکند تا توانایی آنها در اداره مناطق تحت کنترل مخالفان افزایش یابد. درتحولی دیگر «ابوتراب النجدی»از سرشناسترین فرماندهان القاعده در شهر الرقه واقع در شرق سوریه کشته شد.
ازسویی یگانهایی از ارتش سوریه، فردی به نام «دیاب» سرکرده یک گروه تروریستی مسلح وابسته به جبهه النصره را در محور جنوب غربی منطقه معلولا به همراه شماری از اعضای گروه وی به هلاکت رساندند . همچنین در حمله نیروهای ارتش به مخفیگاههای تروریستها در مزارع راس العین و روستای الصرخه در شمال معلولا شماری از تروریستها کشته شدند. یک مخفیگاه تروریستها که سلاح و مهمات در آن جاسازی شده بود نیز در جاده الناصریه منهدم شد و طی آن چهار تروریست به هلاکت رسیدند. دراین حال ارتش سوریه با شکست افراد مسلح در بخش شمالی حومه ادلب، کنترل کامل منطقه «جبل الاربعین» را به دست گرفت.
جشن تولد اسد در دمشق
به مناسبت روز تولد بشار اسد، سوریها در خیابانهای دمشق به جشن و شادی پرداختند و تولد رئیسجمهورشان را جشن گرفتند. در حالی که سوریهای حامی نظام در منطقه جبل قاسیون در اطراف دمشق زنجیره انسانی تحت عنوان «روی اجساد ما» را در برابر تهدیدات آمریکا در زمینه حمله نظامی به سوریه تشکیل داده بودند، جوانان سوری در دمشق با در دست داشتن پرچمهای سوریه و تصاویری از بشار اسد، سوار بر خودرو از منطقه مزه تا خیابان ثوره در مرکز شهر دمشق به جشن و شادی پرداختند و این خودروها سرانجام خود را به منطقه جبل قاسیون، به محل این کمپین رساندند.
شرکتکنندگان در جریان این راهپیمایی و بعد از پایان آن تصاویر این صحنهها را در شبکه اجتماعی فیسبوک منتشر کردند که نشان میداد خودروها با تصاویر پرچم سوریه و اسد مزین شده است. بعد از اینکه این تجمع به جبل قاسیون رسید آنها به شرکتکنندگان کمپین «روی اجساد ما» به منظور ایجاد یک سپر انسانی در برابر حمله احتمالی آمریکا پیوستند و دهها تن در این مراسم شرکت کردند.
جوانان سوری سهشنبه گذشته در صفحههای خود در فیسبوک از سوریها دعوت کرده بودند در روز تولد اسد با خودروهایشان در خیابانها حضور یابند و تصاویر اسد و پرچم سوریه را به دست گیرند. گفتنی است بشار اسد در سال ۱۹۶۵ به دنیا آمد و دومین پسر حافظ اسد، رئیس جمهوری فقید سوریه است و بعد از مرگ برادرش باسل، در سال ۱۹۹۴ مقدمات ریاست جمهوری وی آماده شد و در سال ۲۰۰۰ قدرت را به دست گرفت و در سال ۲۰۰۷ دوره ریاست جمهوریاش تمدید شد.
الجعفری با تاکید بر اینکه مساله سلاحهای شیمیایی باید با پیش قدم شدن دمشق برای ارائه درخواست عضویت در معاهده منع سلاحهای شیمیایی، به پایان برسد خاطرنشان کرد: پس از عضویت سوریه در این معاهده باید ادعاها درباره استفاده از سلاحهای شیمیایی پایان یابد و از لحاظ قانونی نیز سوریه از این به بعد عضو کامل این معاهده خواهد بود.
وی گفت: بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه موافقت خود را با پیوستن سوریه به این معاهده اعلام کرده و ولید المعلم، وزیر خارجه نیز با ارسال نامهای به سازمان منع استفاده از سلاحهای شیمیایی این مساله را رسما اعلام کرده است. الجعفری در ادامه به گزارش سازمان سیا درباره طرحهای شیمیایی و هستهای اسرائیل اشاره کرد و گفت: سلاحهای شیمیایی سوریه فقط سپری برای رویارویی با زرادخانه هستهای اسرائیل است.
وی افزود: سلاحهای شیمیایی در سوریه سلاحی دفاعی است اما زمان آن فرا رسیده که دولت سوریه به معاهده منع سلاحهای شیمیایی بپیوندد تا بدین وسیله نشان دهد که آماده است با همه سلاحهای کشتار جمعی مخالفت کند. نماینده دائم سوریه در سازمان ملل گفت: ما منتظر گزارش سازمان ملل خواهیم ماند و نمیخواهیم شاهد هیچ اقدامی پیش از اعلام نتایج باشیم.
وی افزود: خطرناکترین سلاح در خاورمیانه زرادخانه هستهای اسرائیل است و ما میخواهیم اسرائیل تاسیسات هستهای خود را تحت نظارت بازرسان سازمان ملل درآورد. ما همچنین میخواهیم منطقه را خالی از تمامی سلاحهای کشتار جمعی ببینیم. الجعفری در ادامه اعلام کرد مشکل اساسی سوریه وجود گروههای تروریستی خارجی است و نظام سوریه اخیرا اسنادی را ارائه کرده که نشان میدهد مخالفان از سلاحهای شیمیایی استفاده کردهاند.
لازم به ذکر است سوریه اخیرا درخواست رسمی خود را برای پیوستن به کنوانسیون منع استفاده از تسلیحات شیمیایی به سازمان ملل فرستاد، اقدامی که در ادامه پذیرش پیشنهاد روسیه برای تحت کنترل قرار گرفتن تسلیحات شیمیایی سوریه توسط بشار اسد رئیس جمهوری این کشور اتخاذ شد و با این اقدام، سوریه از جمع هفت کشوری که کنوانسیون بین المللی ضد تسلیحات شیمیایی را امضا نکردهاند، از جمله مصر و کره شمالی خارج شد. طبق کنوانسیون منع استفاده از سلاحهای شیمیایی، ذخیره یا نگهداری تسلیحات شیمیایی غیر قانونی است.
استقبال از تصمیم سوریه
به دنبال پیوستن سوریه به کنوانسیون بینالمللی منع استفاده از تسلیحات شیمیایی، رئیس جمهوری روسیه و وزیر امور خارجه چین از این اقدام به شدت استقبال کرده و آن را نشانه حسن نیت سوریه دانستند.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه با استقبال از این اقدام سوریه اظهار داشت: دمشق با این اقدام، تمایل خود را برای پایان دادن به درگیریها نشان داد. وی افزود: ما باید از این تصمیم سوریه استقبال کنیم چرا که این یک گام مهم در راستای حل بحران سوریه است. وزیر امور خارجه چین هم از پیوستن سوریه به کنوانسیون منع استفاده از سلاحهای شیمیایی حمایت و استقبال کرد. دراین حال وزیر امور استراتژیک رژیم صهیونیستی نیز حمایت محتاطانه خود را از طرح روسیه در زمینه کنترل بینالمللی بر سلاحهای شیمیایی سوریه اعلام کرد.
یووال اشتاینتز گفت: نمیتوانم بگویم که کاملا امیدوار هستیم اما اگر این پیشنهاد روسیه باعث خروج سلاحهای شیمیایی از سوریه و سپس انهدام آنها شود این اقدام راهی برای پایان این تراژدی و همچنین راهی برای پایان این تهدید است. وی گفت: اجرای این برنامه نیازمند ضمانت مسکو است مبنی بر اینکه سوریه سلاحهای شیمیایی خود را پاکسازی میکند. سفیر پاکستان در سازمان ملل نیز با بیان اینکه پیشنهاد روسیه برای تحت کنترل گذاشتن تسلیحات شیمیایی سوریه پیشرفتی قابل توجه است، از مسکو و واشنگتن خواست درخصوص این پیشنهاد به توافق برسند.
مسعود خان گفت: به نظر من این بسیار مهم است که آمریکا و روسیه به توافق برسند و آن را به شورای امنیت سازمان ملل ببرند تا اختلاف نظرها رفع شود. مسعود خان اظهار داشت: پس از رسیدن به یک توافق بر سر این پیشنهاد، میتوان روی جزئیات آن کار کرد.
نشست شورای امنیت
خبر دیگر اینکه نشست پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد برای بحث درباره قطعنامه پیشنهادی فرانسه در خصوص سلاحهای شیمیایی سوریه بدون دستیابی به توافق و نتیجه پایان یافت. نمایندگان آمریکا، فرانسه، چین، روسیه و انگلیس به مدت ۴۵ دقیقه در دفتر نمایندگی روسیه در سازمان ملل در نیویورک نشستی را برگزار کردند.
یک دیپلمات در شورای امنیت گفت: هر تیم موضع خودش را اعلام کرد اما مذاکرات واقعی صورت نگرفت.ازسویی کشورهای عضو سازمان همکاریهای شانگهای خواستار حل و فصل هرچه سریعتر بحران سوریه توسط خود سوریها شدند. در اعلامیه بیشکک آمده است: کشورهای عضو این سازمان از قطع خشونت در سوریه و راهاندازی گفتگوی سیاسی گسترده میان دولت و مخالفان بدون پیششرط و بر اساس بیانیه ۳۰ ژوئن سال جاری ژنو، حمایت میکنند.
واکنش اسد
رئیس جمهوری سوریه گفت: دلیل موافقت ما با نظارت بینالمللی بر تسلیحات شیمیایی، درخواست روسیه بود نه تهدیدات آمریکا. بشار اسد در گفتگو با شبکه «روسیه ۲۴» از موافقت دمشق با نظارت بینالمللی بر تسلیحات شیمیایی این کشور بنا به درخواست روسیه خبر داد و گفت دلیل موافقت ما با این نظارت بینالمللی، تهدیدات آمریکا نبود و تهدیدات آمریکا هیچ تاثیری در تصمیم سوریه در این زمینه نداشت.
وی اظهار داشت: دمشق اسناد لازم در زمینه نظارت بینالمللی بر تسلیحات شیمیاییاش را به منظور امضای توافقنامه به سازمان ملل خواهد فرستاد. دراین حال رئیس جمهوری روسیه از آمریکا خواست از فرصت تمایل سوریه برای انهدام زرادخانه شیمیاییاش استفاده کند. ولادیمیر پوتین در مقالهای در روزنامه نیویورک تایمز تاکید کرد: آمریکا، روسیه و تمامی کشورهای جهان باید از این فرصت تمایل دولت سوریه استفاده کنند. ما از توجه اوباما به ادامه مذاکره با روسیه در خصوص سوریه استقبال میکنیم و اگر بتوانیم از امکان حمله به سوریه بکاهیم این امر به بهبود اوضاع در روابط بینالملل منجر خواهد شد و اعتماد متقابل را تقویت خواهد کرد و یک موفقیت گروهی به حساب خواهد آمد که درها را به روی مشکلات پیچیده دیگر خواهد بست.
وی تاکید کرد: حمله نظامی احتمالی آمریکا به سوریه موجب نزاع و درگیری در کل منطقه شده و به خارج از مرزهای سوریه کشیده خواهد شد و این حمله باوجود مخالفت بسیاری از کشورها و شخصیتهای سیاسی و دینی از جمله پاپ، منجر به نابودی بسیاری از مردم، افزایش خشونت و گسترش بحران در آینده خواهد شد و موج جدیدی از تروریسم راه خواهد افتاد. پوتین در این مقاله گفت: حمله نظامی یکجانبه آمریکا به سوریه احتمالا نظم جهانی را برهم میزند.
وی خاطرنشان کرد: دخالت نظامی آمریکا در سوریه ممکن است تلاشهای متعدد کشورها را برای حل و فصل مشکل برنامه هستهای ایران و درگیریهای فلسطین و اسرائیل از بین ببرد. علاوه بر اینکه منجر به بیثباتی در خاورمیانه و شمال آفریقا خواهد شد. رئیسجمهوری روسیه اعلام کرد این نیروهای مخالف دولت سوریه بودند که به منظور تحریک آمریکا برای دخالت در سوریه از سلاح شیمیایی استفاده کردند نه ارتش سوریه.
این درحالی است که وزارت دفاع آمریکا با رد اظهارات پوتین در متهم کردن مخالفان سوریه به استفاده از سلاحهای شیمیایی در این کشور، بار دیگر مدعی شد که نظام سوریه مسئول استفاده از این سلاحهاست. جورج لیتل، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) گفت تنها روسیه مخالفان سوری را مسئول استفاده از این سلاحها میداند.
وی ضمن اعلام مخالفتش با این اظهارات پوتین، بار دیگر مدعی شد که نظام بشار اسد مسئول استفاده از این سلاحها درسوریه است. لیتل افزود: احتمال اینکه مخالفان سوری از سلاحهای شیمیایی استفاده کرده باشند، مردود است. ازسویی به دنبال پیوستن رسمی سوریه به کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی، وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد با وجود پیوستن دمشق به این معاهده، گزینه دخالت نظامی همچنان در دستور کار است.
وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد: اینکه سوریه قصد خود برای پیوستن به این توافقنامه را اعلام کرده گام اول محسوب میشود و تا نابودی کامل سلاحهای شیمیایی این کشور باید ادامه یابد. این وزارتخانه افزود: هیچ تغییری در موضع آمریکا درباره بشار اسد ایجاد نشده و اسد نمیتواند بخشی از آینده سیاسی سوریه باشد. وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد: اینکه سوریه سند عضویت معاهده منع سلاحهای شیمیایی را به سازمان ملل ارائه داده نمیتواند به وسیلهای برای وقت کشی تبدیل شود.
طرح ۴ مرحله ای
یک روزنامه روسی از جزئیات طرح چهار مرحلهای روسیه درباره سلاحهای شیمیایی سوریه خبر داد. روزنامه کامرسانت نوشت: بر اساس طرح روسیه در مرحله اول سوریه به سازمان منع تکثیر سلاحهای شیمیایی میپیوندد، در مرحله دوم دمشق مکانهای ساخت و ذخیرهسازی سلاحهای شیمیایی را اعلام خواهد کرد، در مرحله سوم به بازرسان سازمان منع تکثیر سلاحهای شیمیایی اجازه خواهد داد از این مکانها بازدید کنند و در مرحله چهارم دمشق تصمیم میگیرد با بازرسان بینالمللی همکاری خود را آغاز کرده و درباره نحوه نابودی این سلاحها تلاش کند.
این روزنامه افزود: ولید المعلم، وزیر امور خارجه سوریه با این طرح در جریان سفر اخیرش به مسکو موافقت کرده است. به نوشته این روزنامه، اینکه چه کسی اقدام به نابودی این سلاحها خواهد کرد همچنان در هالهای از ابهام قرار داد اما روسیه و آمریکا میتوانند در این زمینه همکاری داشته باشند و بطور قطع، بعد از موافقت آمریکا طرح روسیه قابل اجرا خواهد بود. درچنین شرایطی روزنامه الدیار لبنان با انتشار سندی محرمانه از اقدام سازمان اطلاعات آمریکا برای ارسال گاز سارین به جبهه النصره پرده برداشت.
الدیار اسناد محرمانهای را منتشر کرد که نشان میدهد سازمان اطلاعات آمریکا مقادیر زیادی گاز کشنده سارین را برای جبهه النصرة، شاخه القاعده در سوریه ارسال کرده است. براساس این سند که توسط پایگاه آمریکایی «WDN.COM » وابسته به وزارت دفاع (پنتاگون) منتشر شده است، سازمان اطلاعات آمریکا اواسط سال جاری میلادی، مقادیر زیادی گاز سارین را برای مخالفان سوری وابسته به جبهه النصرة ارسال کرده است، چنانکه اخیرا برخی از اعضای این گروه که با القاعده عراق در ارتباط هستند حین حمل گاز سارین دستگیر شدند.
براساس گزارش پایگاه آمریکایی مذکور، این سند مربوط به یکی از ادارات سازمان اطلاعات آمریکا است و در آن تاکید شده که گاز سمی سارین درمناطق سنینشین عراق، آماده و سپس به ترکیه منتقل میشود تا از آنجا برای مخالفان در سوریه ارسال شود. علاوه بر این، روزنامه الدیار اعلام کرد اخیرا ویدیویی از یکی از رهبران مخالفان سوری وابسته به القاعده منتشر شده که اعلام کرده مخالفان از گاز سارین علیه غیرنظامیان در سوریه استفاده کردهاند.
ازسویی وزیر امور خارجه فرانسه اعلام کرد گزارش بازرسان سازمان ملل درباره استفاده از سلاحهای شیمیایی در سوریه احتمالا دوشنبه منتشر خواهد شد. لوران فابیوس تصریح کرد: در این گزارش اعلام خواهد شد که فاجعه شیمیایی رخ داده و نشانههایی در زمینه اینکه چه کسی عامل فاجعه شیمیایی ۲۱ اوت در حومه دمشق بوده مشخص خواهد شد. وی گفت: نظام سوریه دارای ذخایر تسلیحاتی و موشکی است و به نفع ماست که از نتیجه این گزارش آگاه شویم و بعد از این گزارش میتوانیم بهتر تصمیمگیری کنیم.
آمادگی سازمان ملل
رئیس عملیات حافظ صلح سازمان ملل اعلام کرد این سازمان آماده است برای حفاظت از انبارهای سلاحهای شیمیایی سوریه به این کشور نیرو اعزام کند. هروه لادسوس افزود: ما تصمیمات شورای امنیت را اجرا میکنیم و هرگونه اقدامی که شورای امنیت لازم بداند را عملی میکنیم. لادسوس ادامه داد: اداره عملیات حافظ صلح سازمان ملل هماکنون نیز طرحهایی برای اعزام نیرو به سوریه و پاسداری از صلح در این کشور در دست دارد که در صورت صدور دستور از سوی شورای امنیت آنها را اجرا میکند.
معاون دبیرکل سازمان ملل در عین حال تاکید کرد اجرای این طرحها و اعزام نیرو به سوریه منوط به فراهم شدن شرایط برای آن است که برقراری صلح در این کشور جنگزده مهمترین شرط در این زمینه است. پیش از این روسیه پیشنهاد داده بود سلاحهای شیمیایی سوریه تحت نظارت سازمان ملل درآمده و مکان نگهداری این سلاحها به بازرسان سازمان ملل اعلام شود که این طرح با استقبال سوریه مواجه شد.
دراین حال روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال مدعی شد سوریه با هدف پیچیده کردن مساله کنترل تسلیحات شیمیاییاش، محتویات انبارهای شیمیایی خود را در ۵۰ پایگاه مختلف پخش کرده است. وال استریت ژورنال به نقل از مسئولین آمریکایی که خواستند نام آنها فاش نشود، اعلام کرد یک واحد نظامی متخصص موسوم به واحد ۴۵۰ در سوریه، از چند ماه قبل تا هفته پیش، ۱۰۰۰ تن از ذخایر سلاحهای شیمیایی سوریه را جا به جا کرده است. بنا بر ادعای این روزنامه، این سلاحهای شیمیایی از حدود یک سال پیش از سمت غرب سوریه که معمولا در آن جا انبار میشوند، به حدود ۲۴ پایگاه مهم در سراسر کشور منتقل شدهاند.
واحد ۴۵۰ نیز سلاحهای شیمیایی را به دهها پایگاه کوچکتر در سراسر کشور منتقل کرده است. به ادعای وال استریت ژورنال، سرویسهای اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل بر این باورند که میدانند مرکز این انبارهای شیمیایی کجاست.
خبر دیگر اینکه وزیر خارجه اسبق آمریکا با پیوستن به جبهه جنگ طلبان، اوباما را به انتخاب گزینه نظامی علیه سوریه تحریک کرد. هنری کیسینجردر اظهاراتی ضد سوری خطاب به باراک اوباما گفت: اگر مذاکرات درباره طرح نظارت بین المللی بر سلاح های شیمیایی سوریه از سوی روسیه بیش از حد به طول بینجامد و خواست آمریکا محقق نشود، واشنگتن مورد تحقیر قرار می گیرد.
وی ضمن حمایت از گزینه اقدام نظامی در سوریه افزود: شهرت بینالمللی باراک اوباما بستگی به مدیریت بحران سوریه دارد و اگر این مذاکرات بیش از حد به طول بینجامد، اعتبار آمریکا زیر سوال می رود.
ارسال سلاح از آمریکا
با فروکش کردن تهدیدات آمریکا مبنی بر حمله مستقیم به سوریه، طرحهای واشنگتن جهت ارسال سلاح برای مخالفان سوری سرعت گرفته تا دخالت غیرمستقیم آمریکا در جنگ سوریه هرچه بیشتر نمایان شود. آمریکا در روزهای اخیر ارسال کمکهای نظامی استراتژیک برای مخالفان سوری را افزایش داده و به گفته منابع آمریکایی چندین محموله از سلاحهای تاثیرگذار آمریکایی به دست مخالفان سوری رسیده است.
روزنامه واشنگتن پست در این باره اعلام کرد: اولین محموله از سلاحهای آمریکایی در طول دو هفته گذشته راهی سوریه شده و این سلاحها از طریق شورای عالی نظامی مخالفان سوریه که تحت رهبری سرلشکر سلیم ادریس، رئیس ستاد مشترک ارتش آزاد اداره میشود، در اختیار گروههای شبه نظامی مخالف قرار گرفته است. به نوشته روزنامه مذکور، آمریکا سعی دارد با این کار توازن قوا را به نفع مخالفان سوری تغییر دهد یا دست کم در این زمینه توان نظامی مخالفان و ارتش سوریه را به یک سطح برساند. کمکهای نظامی آمریکا با چند ماه تاخیر به دست مخالفان سوری میرسد چرا که پیشتر مقامات واشنگتن از ترس اینکه مبادا این سلاحها به دست گروههای تندرو برسد ارسال سلاح برای شبه نظامیان مخالف را به تعویق انداخته بودند.
علاوه بر کمکهای نظامی، کمکهای غیرنظامی نیز برای مخالفان سوری در نظر گرفته شده که از جمله آنها کمک به شوراهای مخالفان است که اداره مناطق تحت کنترل آنها را بر عهده دارند. آمریکا با انواع مواد غذایی و تجهیزات اداره جامعه شهری از جمله آمبولانس و خودروهای امدادی به این شوراها کمک رسانی میکند تا توانایی آنها در اداره مناطق تحت کنترل مخالفان افزایش یابد. درتحولی دیگر «ابوتراب النجدی»از سرشناسترین فرماندهان القاعده در شهر الرقه واقع در شرق سوریه کشته شد.
ازسویی یگانهایی از ارتش سوریه، فردی به نام «دیاب» سرکرده یک گروه تروریستی مسلح وابسته به جبهه النصره را در محور جنوب غربی منطقه معلولا به همراه شماری از اعضای گروه وی به هلاکت رساندند . همچنین در حمله نیروهای ارتش به مخفیگاههای تروریستها در مزارع راس العین و روستای الصرخه در شمال معلولا شماری از تروریستها کشته شدند. یک مخفیگاه تروریستها که سلاح و مهمات در آن جاسازی شده بود نیز در جاده الناصریه منهدم شد و طی آن چهار تروریست به هلاکت رسیدند. دراین حال ارتش سوریه با شکست افراد مسلح در بخش شمالی حومه ادلب، کنترل کامل منطقه «جبل الاربعین» را به دست گرفت.
جشن تولد اسد در دمشق
به مناسبت روز تولد بشار اسد، سوریها در خیابانهای دمشق به جشن و شادی پرداختند و تولد رئیسجمهورشان را جشن گرفتند. در حالی که سوریهای حامی نظام در منطقه جبل قاسیون در اطراف دمشق زنجیره انسانی تحت عنوان «روی اجساد ما» را در برابر تهدیدات آمریکا در زمینه حمله نظامی به سوریه تشکیل داده بودند، جوانان سوری در دمشق با در دست داشتن پرچمهای سوریه و تصاویری از بشار اسد، سوار بر خودرو از منطقه مزه تا خیابان ثوره در مرکز شهر دمشق به جشن و شادی پرداختند و این خودروها سرانجام خود را به منطقه جبل قاسیون، به محل این کمپین رساندند.
شرکتکنندگان در جریان این راهپیمایی و بعد از پایان آن تصاویر این صحنهها را در شبکه اجتماعی فیسبوک منتشر کردند که نشان میداد خودروها با تصاویر پرچم سوریه و اسد مزین شده است. بعد از اینکه این تجمع به جبل قاسیون رسید آنها به شرکتکنندگان کمپین «روی اجساد ما» به منظور ایجاد یک سپر انسانی در برابر حمله احتمالی آمریکا پیوستند و دهها تن در این مراسم شرکت کردند.
جوانان سوری سهشنبه گذشته در صفحههای خود در فیسبوک از سوریها دعوت کرده بودند در روز تولد اسد با خودروهایشان در خیابانها حضور یابند و تصاویر اسد و پرچم سوریه را به دست گیرند. گفتنی است بشار اسد در سال ۱۹۶۵ به دنیا آمد و دومین پسر حافظ اسد، رئیس جمهوری فقید سوریه است و بعد از مرگ برادرش باسل، در سال ۱۹۹۴ مقدمات ریاست جمهوری وی آماده شد و در سال ۲۰۰۰ قدرت را به دست گرفت و در سال ۲۰۰۷ دوره ریاست جمهوریاش تمدید شد.