سرویس خارجی: افشای اطلاعات گسترده از آرشیو یک موسسه حقوقی در پاناما که فرار مالیاتی و پولشویی شمار زیادی از مقامات سیاسی، موسسات و شخصیت‌های سرشناس را ثابت می‌کند، دولت‌های بسیاری از کشورها را به تکاپو برای تحقیقات انداخت.
در این اسناد نام ۷۲ رهبر و مقام سیاسی جهان، برخی دلالان سلاح، تجار نفتی و چند ورزشکار و بازیگر معروف در فهرست کسانی قرار گرفته است که دارای حساب های مالی غیر شفاف، زدو بندهای مالی پنهان برون مرزی، پولشویی و فرار مالیاتی هستند. این اسناد که نخستین بار در روزنامه آلمانی «زوددویچه» انتشار یافت، براساس تحقیقاتی است که یک گروه روزنامه نگار به نام شبکه بین‌المللی روزنامه نگاران تحقیقی انجام دادند. طبق این تحقیقات شرکت «موساک فونسکا» که مقر اصلی آن در پاناما است در یک دوره ۳۸ ساله با ایجاد شرکت‌های صوری، برای مشتریان خود امکان پولشویی فراهم کرده است. بر اساس گزارش ها، ۱۱٫۵میلیون سند محرمانه با حجم ۶ر۲ ترابایت، مربوط به تاسیس ۲۱۴ هزار شرکت فرامرزی از سال ۱۹۷۷ تا ۲۰۱۵ در دفتر وکالت موساک فونسکا در پاناما به ثبت رسیده است، هک شده اند؛ از این تعداد، قریب به دو میلیون مورد در روزنامه آلمانی منتشر شده اند و قرار است بقیه به تدریج به انتشار برسند. برخی افراد مشهور که به نوشته زوددویچه نام آنها یا اعضای خانواده و منتسبان به آنها در این فهرست قرار دارد به شرح زیر است:
حکام عرب خلیج فارس: نام «سلمان بن عبدالعزیز»، پادشاه عربستان، در شرکت «سافاسون» در لوکزامبورگ دیده می شود. این شرکت سهام‌دار شرکتی است که تحت پوشش تامین مالی خرید مسکن لوکس در لندن پولشویی می کرد. بر اساس این گزارش، «حمد بن خلیفه الثانی»، امیر سابق قطر نیز کمتر از یک سال پس از کناره گیری از قدرت، شرکت «آفرودیل» در جزایر «ویرجین» بریتانیا در دریای کارائیب را تملک کرد. از سویی، «بن زاید آل نهیان»، حاکم ابوظبی هم دست‌کم ۳۰ شرکت در جزایر ویرجین دارد که به این وسیله به منافع مالی قابل توجهی دسترسی پیدا و املاک مسکونی در مناطق ثروتمندنشین لندن خریداری کرده است. ارزش این املاک دست‌کم ۱٫۷ میلیارد دلار برآورد شده است.
پدر نخست وزیر انگلیس: روزنامه گاردین در گزارشی اعلام کرد، براساس اسناد یاد شده «ایان کامرون»، پدر نخست‌وزیر انگلیس که در سال ۲۰۱۰ میلادی درگذشت، با هدف خودداری از پرداخت مالیات، یک صندوق مالی برون‌مرزی در چارچوب یک شرکت دایر کرده بود.
برادر زن رئیس جمهوری چین: نام اعضای خانواده برخی مقام های سیاسی عالی رتبه چین از جمله «شی جین پینگ»، رئیس جمهوری این کشور در اوراق افشا شده پاناما یافت شده است که گفته می شود از پناهگاه های مالیاتی برون مرزی برای پنهان کردن میزان دارایی خود استفاده کرده اند.
نخست‌وزیر ایسلند نیز در این اسناد به پنهان کردن میلیون‌ها دلار سرمایه در بانک‌های کشورش، تحت پوشش نام یک شرکت ثبت‌شده در گریزگاه‌های مالیاتی متهم شده است. اسناد پاناما همچنین نشان می‌دهد، «سیگموندور گونلاگسون» و همسرش در سال ۲۰۰۷ شرکت خارجی «وینتریس» را خریده‌اند.
رئیس جمهوری آرژانتین: نام «مائوریسیو ماکری»، رئیس جمهوری تازه به قدرت رسیده آرژانتین نیز به خاطر مشارکت او در مدیریت یک شرکت برون مرزی در اسناد پاناما به چشم می خورد.
حسنی مبارک و قذافی: این اسناد شامل جزئیات شرکت‌های خانواده‌های حسنی مبارک دیکتاتور سابق مصر و معمر قذافی دیکتاتور پیشین لیبی است.
فرزندان نواز شریف: نام سه تن از فرزندان «محمد نواز شریف»، نخست وزیر پاکستان در این اسناد قرار دارد.
نام همسر معاون نخست وزیر روسیه و «سرگئی رولدوگین» یک موسیقیدان معروف روس که دوست «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهوری این کشور است نیز در این اسناد پاناما دیده می شود.
دیگر افراد سرشناس
«الهام علی اف»، رئیس جمهوری آذربایجان و دخترانش، خزانه دار کمپین انتخاباتی «فرانسوا اولاند»، رئیس جمهوری فرانسه، پسر «نجیب رازق»، نخست وزیر مالزی، نوه «نورسلطان نظربایف»، رئیس جمهوری قزاقستان، همسر یک سناتور کانادایی، دختر ارشد «فردیناند مارکوس»، دیکتاتور فیلیپین از جمله دیگر نام های مطرح در این اسناد هستند. «پترو پروشنکو»، رئیس جمهوری فعلی اوکراین، «پاولو لازارنکف»، نخست وزیر سابق این کشور، «لیونل مسی»، ستاره آرژانتینی فوتبال و «جکی چان» کونگ فو کار و بازیگر معروف سینما از هنگ کنگ نیز در فهرست طولانی اسناد پاناما جا دارند.
به جز این افراد، رهبران و مقام های دولتی بیش از ۲۵ کشور دیگر جهان از جمله الجزایر، آنگولا، بوتسوانا، برزیل، کامبوج، شیلی، کنگو دمکراتیک، اکوادر، غنا، یونان، گینه، هوندوراس، مجارستان، هند، رژیم صهیونیستی، ایتالیا، ساحل عاج، سوریه، کنیا، مکزیک، مغرب، مالت، نیجریه، پاناما، پرو، فیلیپین، لهستان، روآندا، سنگال آفریقای جنوبی، ونزوئلا و زامبیا نیز در اسناد پاناما به پولشویی و دیگر مفاسد مالی متهم شده اند.
از سویی، خبرگزاری «ABC» استرالیا اعلام کرد، اسناد و مدارک مرتبط با بیش از ۱۰۰۰ تبعه استرالیا در اوراق افشا شده مشاهده شده است. اداره امور مالیاتی استرالیا نیز از رسیدگی به پرونده فرار مالیاتی بیش از ۸۰۰ تبعه این کشور که نام آنها در اسناد افشاشده پاناما قرار گرفته است، خبر داد. تایوان نیز اعلام کرد، نام بیش از ۱۶ هزار تن از افراد حقیقی و شرکت های حقوقی این منطقه در «اسناد پاناما» به چشم می خورد! از طرفی، «جرارد رایل»، رئیس کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی گفت: در «اوراق پانامایی» موردی از فرار های مالیاتی و اطلاعاتی در مورد سیاستمداران آمریکایی وجود ندارد.
نهادها و موسسات
نام «خوان پدرو دامیانی»، رئیس کمیته انضباطی فیفا که نهاد مسئول ریشه کنی فساد در نهاد حاکم بر فوتبال جهان است نیز به علت رابطه تجاری احتمالی با «یوجینو فیگوئردو» اروگوئه ای که پارسال در زوریخ بازداشت شد، در این اسناد دیده می شود. فیفا اعلام کرد، در این باره تحقیق می کند.
نام چندین بانک آلمانی و شرکت بین المللی «زیمنس» نیز در اسناد پولشویی پاناما ذکر شده است.
از طرفی، روزنامه گاردین نوشت، بر اساس این اسناد، «نایجل کویی»، بانکدار باسابقه انگلیسی از طریق ثبت یک شرکت صوری در جزایر ویرجین انگلیس به توسعه برنامه‌های موشکی و هسته‌ای کره شمالی کمک کرده است. کویی که پیشتر کارمند بانک «اچ اس بی سی» بود، در سال ۱۹۹۵ زمانی که «کیم جونگ ایل» بر مسند قدرت بود به کره شمالی سفر کرد و در آنجا مسئولیت بانک «دی سی بی» را بر عهده گرفت. وی در سال ۲۰۰۶ در جریان کنسرسیومی ۷۰ درصد سهم بانک را خریداری کرد.
واکنش ها به انتشار این اسناد
در یکی از شدیدترین واکنش ها، سیگموندور گونلاگسون، نخست‌وزیر ایسلند که نام خود و همسرش در اسناد پاناما آمده است با تظاهرات های گسترده مردمی برای استعفا مواجه است، وی در نهایت خبر از انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات پیش از موعد در این کشور شد. گونلاگسون پیش تر اعلام کرده بود، به هیچ وجه استعفا نخواهد داد و همسرش همواره مالیات‌هایش را پرداخته است. اپوزیسیون آرژانتین هم از «مائوریسیو ماکری»، رئیس جمهوری کشور خواستند درمورد مشارکت او درمدیریت یک شرکت برون مرزی توضیح دهد.
در انگلیس نیز، سخنگوی «دیوید کامرون»، نخست‌وزیر این کشور، از اظهارنظر درباره این‌که آیا از خانواده و بستگان نخست‌وزیر کسی در شرکت‌های فرامرزی سرمایه‌گذاری کرده است، خودداری کرد. او این موضوع را مساله‌ای شخصی خواند. فیلیپ هاموند وزیر خارجه انگلستان هم در واکنش به انتشار این اسناد گفت: در ماه می اجلاسی درباره فساد برگزار می‌شود و بحث درباره این اسناد و پیامدهای آن در اجلاس دنبال خواهد داشت.
در این میان، «گونزالو دلاوئو»، رئیس شاخه شیلیایی سازمان شفافیت بین الملل پس از انتشار اسناد پاناما در مورد ارتباط او با دست کم پنج شرکت خارجی دخیل در پولشویی، از سمت خود استعفا کرد.
همچنین، «عمران خان»، رهبر حزب عدالت پاکستان خواستار تشکیل کمیته تحقیقات درباره اسناد مرتبط با پاکستان شد. سخنگوی «ولادیمیر پوتین» نیز هدف از انتشار اسناد پاناما را تقویت پوتین‌هراسی در جهان خوانده است. دیمیتری پسکوف دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا را به دست داشتن در انتشار اسناد پاناما متهم کرد و گفت، کرملین گروه روزنامه‌نگارانی را که در این‌باره تحقیق می‌کردند، می‌شناسد و می‌داند که بعضی از آنها اعضای سابق سیا، وزارت امور خارجه آمریکا و دستگاه‌های اطلاعاتی دیگر بوده‌اند. از سویی، فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه از انتشار این اسناد استقبال کرد و گفت: انتشار آنها نشانه خوبی است که بتوان با تحقیقات قضایی از فرار مالیاتی جلوگیری کرد. سخنگوی رئیس جمهوری آذربایجان هم در واکنش به انتشار این اسناد گفت، فرزندان الهام علی اف رئیس جمهوری، شهروندان بالغ این کشور هستند و می‌توانند کار و کاسبی خود را داشته باشند. از طرفی، دفتر ریاست جمهوری آرژانتین هم اعلام کرد، شرکت فرامرزی تاسیس شده، شرکتی خانوادگی است و رئیس جمهوری این کشور سرمایه‌ای در این شرکت ندارند. پاکستان نیز انجام هرگونه عمل غیرقانونی توسط خانواده نواز شریف، نخست‌وزیر کشور را رد کرد. شرکت وابسته به ملک سلمان، پادشاه عربستان در اسناد پاناما اعلام کرد، وظیفه این شرکت تامین مالی خرید مسکن لوکس در لندن است! در این میان، «جاش ارنست»، سخنگوی کاخ سفید در مورد اسناد منتشر شده شرکت حقوقی پاناما گفت: نمی‌توانیم درباره این اسناد خاص اظهار نظر کنیم.
آغاز تحقیقات
دفتر دادستانی پاناما اعلام کرد، درباره افشاگری مطرح شده مبنی بر کمک یک شرکت مستقر درپاناما به مقامات خارجی درزمینه پولشویی، تحقیق می کند. دادستانی پاناما افزود، مطالبی که در رسانه های داخلی وخارجی منتشر شده است، موضوع تحقیقات قضایی خواهد بود. سخنگوی وزارت دارایی آلمان نیز اعلام کرد، برلین بررسی‌ها را در مورد اسناد پاناما آغاز خواهد کرد. مسئولان سوئدی هم اعلام کردند، درباره اسناد منتشر شده تحقیق می‌کنند تا ببینند آیا از قوانین سوئد در این زمینه سوء استفاده شده است یا نه. در همین حال استرالیا، اتریش، سوئد و هلند نیز از جمله کشورهایی هستند که تحقیقات در این زمینه را آغاز کرده‌اند.همزمان با این اتفاقات، «رامون فونسکا»، رئیس موسسه حقوقی موساک فونسکا که تمامی این اسناد از آنجا درز کرده است، هرگونه عمل خلاف قانون را تکذیب کرد و گفت: اسناد موجود از شبکه کامپیوتری این موسسه هک شده است. او هک کردن اسناد این موسسه را «یک کارزار بین‌المللی علیه حریم خصوصی» توصیف کرد.
در این اسناد نام ۷۲ رهبر و مقام سیاسی جهان، برخی دلالان سلاح، تجار نفتی و چند ورزشکار و بازیگر معروف در فهرست کسانی قرار گرفته است که دارای حساب های مالی غیر شفاف، زدو بندهای مالی پنهان برون مرزی، پولشویی و فرار مالیاتی هستند. این اسناد که نخستین بار در روزنامه آلمانی «زوددویچه» انتشار یافت، براساس تحقیقاتی است که یک گروه روزنامه نگار به نام شبکه بین‌المللی روزنامه نگاران تحقیقی انجام دادند. طبق این تحقیقات شرکت «موساک فونسکا» که مقر اصلی آن در پاناما است در یک دوره ۳۸ ساله با ایجاد شرکت‌های صوری، برای مشتریان خود امکان پولشویی فراهم کرده است. بر اساس گزارش ها، ۱۱٫۵میلیون سند محرمانه با حجم ۶ر۲ ترابایت، مربوط به تاسیس ۲۱۴ هزار شرکت فرامرزی از سال ۱۹۷۷ تا ۲۰۱۵ در دفتر وکالت موساک فونسکا در پاناما به ثبت رسیده است، هک شده اند؛ از این تعداد، قریب به دو میلیون مورد در روزنامه آلمانی منتشر شده اند و قرار است بقیه به تدریج به انتشار برسند. برخی افراد مشهور که به نوشته زوددویچه نام آنها یا اعضای خانواده و منتسبان به آنها در این فهرست قرار دارد به شرح زیر است:
حکام عرب خلیج فارس: نام «سلمان بن عبدالعزیز»، پادشاه عربستان، در شرکت «سافاسون» در لوکزامبورگ دیده می شود. این شرکت سهام‌دار شرکتی است که تحت پوشش تامین مالی خرید مسکن لوکس در لندن پولشویی می کرد. بر اساس این گزارش، «حمد بن خلیفه الثانی»، امیر سابق قطر نیز کمتر از یک سال پس از کناره گیری از قدرت، شرکت «آفرودیل» در جزایر «ویرجین» بریتانیا در دریای کارائیب را تملک کرد. از سویی، «بن زاید آل نهیان»، حاکم ابوظبی هم دست‌کم ۳۰ شرکت در جزایر ویرجین دارد که به این وسیله به منافع مالی قابل توجهی دسترسی پیدا و املاک مسکونی در مناطق ثروتمندنشین لندن خریداری کرده است. ارزش این املاک دست‌کم ۱٫۷ میلیارد دلار برآورد شده است.
پدر نخست وزیر انگلیس: روزنامه گاردین در گزارشی اعلام کرد، براساس اسناد یاد شده «ایان کامرون»، پدر نخست‌وزیر انگلیس که در سال ۲۰۱۰ میلادی درگذشت، با هدف خودداری از پرداخت مالیات، یک صندوق مالی برون‌مرزی در چارچوب یک شرکت دایر کرده بود.
برادر زن رئیس جمهوری چین: نام اعضای خانواده برخی مقام های سیاسی عالی رتبه چین از جمله «شی جین پینگ»، رئیس جمهوری این کشور در اوراق افشا شده پاناما یافت شده است که گفته می شود از پناهگاه های مالیاتی برون مرزی برای پنهان کردن میزان دارایی خود استفاده کرده اند.
نخست‌وزیر ایسلند نیز در این اسناد به پنهان کردن میلیون‌ها دلار سرمایه در بانک‌های کشورش، تحت پوشش نام یک شرکت ثبت‌شده در گریزگاه‌های مالیاتی متهم شده است. اسناد پاناما همچنین نشان می‌دهد، «سیگموندور گونلاگسون» و همسرش در سال ۲۰۰۷ شرکت خارجی «وینتریس» را خریده‌اند.
رئیس جمهوری آرژانتین: نام «مائوریسیو ماکری»، رئیس جمهوری تازه به قدرت رسیده آرژانتین نیز به خاطر مشارکت او در مدیریت یک شرکت برون مرزی در اسناد پاناما به چشم می خورد.
حسنی مبارک و قذافی: این اسناد شامل جزئیات شرکت‌های خانواده‌های حسنی مبارک دیکتاتور سابق مصر و معمر قذافی دیکتاتور پیشین لیبی است.
فرزندان نواز شریف: نام سه تن از فرزندان «محمد نواز شریف»، نخست وزیر پاکستان در این اسناد قرار دارد.
نام همسر معاون نخست وزیر روسیه و «سرگئی رولدوگین» یک موسیقیدان معروف روس که دوست «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهوری این کشور است نیز در این اسناد پاناما دیده می شود.
دیگر افراد سرشناس
«الهام علی اف»، رئیس جمهوری آذربایجان و دخترانش، خزانه دار کمپین انتخاباتی «فرانسوا اولاند»، رئیس جمهوری فرانسه، پسر «نجیب رازق»، نخست وزیر مالزی، نوه «نورسلطان نظربایف»، رئیس جمهوری قزاقستان، همسر یک سناتور کانادایی، دختر ارشد «فردیناند مارکوس»، دیکتاتور فیلیپین از جمله دیگر نام های مطرح در این اسناد هستند. «پترو پروشنکو»، رئیس جمهوری فعلی اوکراین، «پاولو لازارنکف»، نخست وزیر سابق این کشور، «لیونل مسی»، ستاره آرژانتینی فوتبال و «جکی چان» کونگ فو کار و بازیگر معروف سینما از هنگ کنگ نیز در فهرست طولانی اسناد پاناما جا دارند.
به جز این افراد، رهبران و مقام های دولتی بیش از ۲۵ کشور دیگر جهان از جمله الجزایر، آنگولا، بوتسوانا، برزیل، کامبوج، شیلی، کنگو دمکراتیک، اکوادر، غنا، یونان، گینه، هوندوراس، مجارستان، هند، رژیم صهیونیستی، ایتالیا، ساحل عاج، سوریه، کنیا، مکزیک، مغرب، مالت، نیجریه، پاناما، پرو، فیلیپین، لهستان، روآندا، سنگال آفریقای جنوبی، ونزوئلا و زامبیا نیز در اسناد پاناما به پولشویی و دیگر مفاسد مالی متهم شده اند.
از سویی، خبرگزاری «ABC» استرالیا اعلام کرد، اسناد و مدارک مرتبط با بیش از ۱۰۰۰ تبعه استرالیا در اوراق افشا شده مشاهده شده است. اداره امور مالیاتی استرالیا نیز از رسیدگی به پرونده فرار مالیاتی بیش از ۸۰۰ تبعه این کشور که نام آنها در اسناد افشاشده پاناما قرار گرفته است، خبر داد. تایوان نیز اعلام کرد، نام بیش از ۱۶ هزار تن از افراد حقیقی و شرکت های حقوقی این منطقه در «اسناد پاناما» به چشم می خورد! از طرفی، «جرارد رایل»، رئیس کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی گفت: در «اوراق پانامایی» موردی از فرار های مالیاتی و اطلاعاتی در مورد سیاستمداران آمریکایی وجود ندارد.
نهادها و موسسات
نام «خوان پدرو دامیانی»، رئیس کمیته انضباطی فیفا که نهاد مسئول ریشه کنی فساد در نهاد حاکم بر فوتبال جهان است نیز به علت رابطه تجاری احتمالی با «یوجینو فیگوئردو» اروگوئه ای که پارسال در زوریخ بازداشت شد، در این اسناد دیده می شود. فیفا اعلام کرد، در این باره تحقیق می کند.
نام چندین بانک آلمانی و شرکت بین المللی «زیمنس» نیز در اسناد پولشویی پاناما ذکر شده است.
از طرفی، روزنامه گاردین نوشت، بر اساس این اسناد، «نایجل کویی»، بانکدار باسابقه انگلیسی از طریق ثبت یک شرکت صوری در جزایر ویرجین انگلیس به توسعه برنامه‌های موشکی و هسته‌ای کره شمالی کمک کرده است. کویی که پیشتر کارمند بانک «اچ اس بی سی» بود، در سال ۱۹۹۵ زمانی که «کیم جونگ ایل» بر مسند قدرت بود به کره شمالی سفر کرد و در آنجا مسئولیت بانک «دی سی بی» را بر عهده گرفت. وی در سال ۲۰۰۶ در جریان کنسرسیومی ۷۰ درصد سهم بانک را خریداری کرد.
واکنش ها به انتشار این اسناد
در یکی از شدیدترین واکنش ها، سیگموندور گونلاگسون، نخست‌وزیر ایسلند که نام خود و همسرش در اسناد پاناما آمده است با تظاهرات های گسترده مردمی برای استعفا مواجه است، وی در نهایت خبر از انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات پیش از موعد در این کشور شد. گونلاگسون پیش تر اعلام کرده بود، به هیچ وجه استعفا نخواهد داد و همسرش همواره مالیات‌هایش را پرداخته است. اپوزیسیون آرژانتین هم از «مائوریسیو ماکری»، رئیس جمهوری کشور خواستند درمورد مشارکت او درمدیریت یک شرکت برون مرزی توضیح دهد.
در انگلیس نیز، سخنگوی «دیوید کامرون»، نخست‌وزیر این کشور، از اظهارنظر درباره این‌که آیا از خانواده و بستگان نخست‌وزیر کسی در شرکت‌های فرامرزی سرمایه‌گذاری کرده است، خودداری کرد. او این موضوع را مساله‌ای شخصی خواند. فیلیپ هاموند وزیر خارجه انگلستان هم در واکنش به انتشار این اسناد گفت: در ماه می اجلاسی درباره فساد برگزار می‌شود و بحث درباره این اسناد و پیامدهای آن در اجلاس دنبال خواهد داشت.
در این میان، «گونزالو دلاوئو»، رئیس شاخه شیلیایی سازمان شفافیت بین الملل پس از انتشار اسناد پاناما در مورد ارتباط او با دست کم پنج شرکت خارجی دخیل در پولشویی، از سمت خود استعفا کرد.
همچنین، «عمران خان»، رهبر حزب عدالت پاکستان خواستار تشکیل کمیته تحقیقات درباره اسناد مرتبط با پاکستان شد. سخنگوی «ولادیمیر پوتین» نیز هدف از انتشار اسناد پاناما را تقویت پوتین‌هراسی در جهان خوانده است. دیمیتری پسکوف دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا را به دست داشتن در انتشار اسناد پاناما متهم کرد و گفت، کرملین گروه روزنامه‌نگارانی را که در این‌باره تحقیق می‌کردند، می‌شناسد و می‌داند که بعضی از آنها اعضای سابق سیا، وزارت امور خارجه آمریکا و دستگاه‌های اطلاعاتی دیگر بوده‌اند. از سویی، فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه از انتشار این اسناد استقبال کرد و گفت: انتشار آنها نشانه خوبی است که بتوان با تحقیقات قضایی از فرار مالیاتی جلوگیری کرد. سخنگوی رئیس جمهوری آذربایجان هم در واکنش به انتشار این اسناد گفت، فرزندان الهام علی اف رئیس جمهوری، شهروندان بالغ این کشور هستند و می‌توانند کار و کاسبی خود را داشته باشند. از طرفی، دفتر ریاست جمهوری آرژانتین هم اعلام کرد، شرکت فرامرزی تاسیس شده، شرکتی خانوادگی است و رئیس جمهوری این کشور سرمایه‌ای در این شرکت ندارند. پاکستان نیز انجام هرگونه عمل غیرقانونی توسط خانواده نواز شریف، نخست‌وزیر کشور را رد کرد. شرکت وابسته به ملک سلمان، پادشاه عربستان در اسناد پاناما اعلام کرد، وظیفه این شرکت تامین مالی خرید مسکن لوکس در لندن است! در این میان، «جاش ارنست»، سخنگوی کاخ سفید در مورد اسناد منتشر شده شرکت حقوقی پاناما گفت: نمی‌توانیم درباره این اسناد خاص اظهار نظر کنیم.
آغاز تحقیقات
دفتر دادستانی پاناما اعلام کرد، درباره افشاگری مطرح شده مبنی بر کمک یک شرکت مستقر درپاناما به مقامات خارجی درزمینه پولشویی، تحقیق می کند. دادستانی پاناما افزود، مطالبی که در رسانه های داخلی وخارجی منتشر شده است، موضوع تحقیقات قضایی خواهد بود. سخنگوی وزارت دارایی آلمان نیز اعلام کرد، برلین بررسی‌ها را در مورد اسناد پاناما آغاز خواهد کرد. مسئولان سوئدی هم اعلام کردند، درباره اسناد منتشر شده تحقیق می‌کنند تا ببینند آیا از قوانین سوئد در این زمینه سوء استفاده شده است یا نه. در همین حال استرالیا، اتریش، سوئد و هلند نیز از جمله کشورهایی هستند که تحقیقات در این زمینه را آغاز کرده‌اند.همزمان با این اتفاقات، «رامون فونسکا»، رئیس موسسه حقوقی موساک فونسکا که تمامی این اسناد از آنجا درز کرده است، هرگونه عمل خلاف قانون را تکذیب کرد و گفت: اسناد موجود از شبکه کامپیوتری این موسسه هک شده است. او هک کردن اسناد این موسسه را «یک کارزار بین‌المللی علیه حریم خصوصی» توصیف کرد.
اکبر عزیزی قراردادریالی اجرا شدنی نیست