سازمان ملل متحد امسال دبیر کل بعدی خود را انتخاب خواهد کرد. ما به بهترین نامزد ممکن برای این پست نیازمندیم. از این شغل معمولا به عنوان دشوارترین کار در دنیا یاد می شود.

با توجه به اینکه دبیرکل بعدی سازمان ملل متحد در تاریخ اول ژانویه ۲۰۱۷ سمت خود را برعهده می گیرد، به سادگی می توان به دلایل این دشواری پی برد. درگیری های وحشتناک و رنج های انسان ها در بخش‌هایی از خاورمیانه و آفریقا و اروپا، افراطی گری خشونت‌آمیز که همه ما را تهدید می کند، تبعیض های مستمر نسبت به زنان و دختران، رشد نگران کننده بیگانه ستیزی، تلاش بیش از ۸۰۰ میلیون نفر برای فرار از فقر شدید، وجود حدود ۶۰ میلیون آواره در سراسر جهان، ایجاد فرصتی منحصر به فرد برای مقابله با تغییرات اقلیمی و دستیابی به آرمان های توسعه پایدار پیش از این که خیلی دیر شود و سازمانی که نیاز دارد با چالش ها و اهداف جدیدی انطباق پیدا کند که جهان با آن ها روبه رواست همه و همه از جمله دلایل دشواری این سمت است.سازمان ملل متحد در تاریخ ۷۰ ساله خود، با وجود تمامی کاستی ها نشان داده که می تواند در برابر چنین چالش هایی بایستد. اما امروز برای این کار، در فرآیند انتخاب دبیرکل بعدی در طول سال باید بهترین نامزد ممکن را برگزید.

نقش دبیرکل سازمان ملل متحد

بسیاری پیشنهاد کرده اند بالاترین مقام ارشد سازمان ملل متحد باید یا یک “دبیر”(Secretary) یا یک “ژنرال” (General) باشد. این مسئله بسیار ساده انگارانه است چرا که دبیر کل(Secretary-General) باید هر دو و حتی فراتر از این دو عنوان باشد. دبیر کل چه مرد یا زن – من دلیلی نمی بینم بهترین داوطلب زن نباشد- باید ضمن اینکه فردی با اخلاق، شجاع و صادق است باشد، صدای آسیب پذیرترین افراد جهان و تجسمی از آرمان ها و اهداف سازمان ملل متحد نیز باشد.برترین دیپلمات جهان یعنی دبیرکل باید از استقلال، بی طرفی و دفاتر حسن نیت خود برای جلوگیری از درگیری و برقراری صلح استفاده و برای اجرای حقوق بشر تلاش کند.باید فردی با مقام سیاسی و مهارت‌های قدرتمند رهبری باشد، یعنی داشتن قدرت جلب توجه شورای امنیت سازمان ملل متحد در مواردی که به نظرش حفظ صلح و امنیت بین المللی را تهدید می کند. دبیر کل باید به عنوان مسئول ارشد اجرایی سازمان ملل متحد فرهنگ درستکاری، انصاف، کفایت و کارایی را در میان خانواده سازمان ملل برقرار و بر یک سازمان بزرگ با بودجه ای نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار، بیش از ۴۰ هزار کارمند و ۴۱ عملیات صلح در سراسر جهان نظارت کند.دبیرکل باید فردی با مهارت های بین فردی و ارتباطی قوی بوده و توانایی هدایت مناسب جهانی را داشته باشد که به گونه‌ای فزاینده چند قطبی می شود، همچنین زمینه را برای انتقال جهان به سمت توسعه پایدار فراهم کند.

فرآیند انتخاب در گذشته

ممکن است تصور شود به این ترتیب فرآیند انتخاب دبیرکل، سالم، مشخص و شفاف خواهد بود اما تا به امروز چنین نبوده است .پیش از این، شفافیتی در خصوص زمان دقیق آغاز فرآیند انتخاب دبیرکل وجود نداشته و تا حدی ناباورانه مشخص نبود که چه فردی این کار را انجام خواهد داد. همچنین، در گذشته هیچ شرح شغل خاصی مشخص نشده بود و فرصت مناسبی برای تعامل واقعی در فضایی باز با داوطلب ها برای اعضای سازمان ملل و افکار عمومی وجود نداشت.در نتیجه، توصیه ها و مذاکرات پشت درهای بسته صورت می گرفت، یعنی در درجه اول به وسیله پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد و در میان هشت دبیرکل حتی یک نفر از آنان زن نبوده و به گونه ای عمده انتصاب های نمادین به وسیله مجمع عمومی صورت گرفته است. بنابراین، دبیران کل سازمان ملل متحد اغلب و نه همیشه به حق، پنداشته می شده که به شدت مدیون قدرت هایی بوده اند که بیش از هر چیز باید در مورد آن قدرت‌ها استقلال عمل می داشتند.

راهی بهتر برای انتخاب دبیرکل جدید

منشور سازمان ملل متحد در مورد وظایف مربوط به شورای امنیت و مجمع عمومی در فرآیند انتخاب و انتصاب مشخص و شفاف است و باید رعایت شود.اما تغییرات اخیر در این فرآیند که مورد تأیید تمامی ۱۹۳ عضو مجمع عمومی قرار گرفته است، برای ما فرصتی حقیقی ایجاد کرده تا این روند را شفاف تر، قوی تر، جامع تر و در نهایت کارآمدتر کنیم.به عنوان رئیس مجمع، وظیفه من است که از اجرایی شدن این تغییرات اطمینان حاصل کنم.بنابراین اتفاقی که در حال رخ دادن است به این شرح است.

در ماه دسامبر گذشته، اینجانب به همراه رئیس شورای امنیت فرآیند انتخاب را به حرکت انداختیم و در تماس با داوطلبان از آنان درخواست کردیم در اسرع وقت حاضر شوند.ما ویژگی های اصلی فرآیند انتخاب را مشخص و بر تعدادی از معیارهای کلیدی این موقعیت تأکید و در پرتو هفت دهه سلطه مردان، کشورهای عضو را تشویق به معرفی داوطلب مرد و زن کردیم.تا به امروز، هفت داوطلب مشخص شده و شرح حال و اطلاعات مربوط به آنان در وب سایت من قابل دسترس عموم است.اما شاید بزرگترین فرصت برای شکستن قالب گذشته، به صورت گفت و شنود باز و شفافی باشد که با داوطلبان خواهم داشت. این گفتگوها که برخی آن را “جلسه گفت و شنود با دبیرکل” خوانده اند، از تاریخ ۱۲ آوریل آغاز خواهد شد.

ازداوطلبان انتظار می رود چشم اندازی از فرصت ها و چالش هایی تهیه کنند که سازمان ملل متحد و دبیر کل بعدی با آن ها رو به رو هستند. آنان دردو ساعت فرصت معرفی خود و پاسخ به پرسش های تمامی اعضای سازمان ملل متحد و همچنین اعضای جامعه مدنی را خواهند داشت و هر گفت و شنود به صورت زنده و آنلاین پخش می‌‎شود. این گفت و شنودها با داوطلب های جدید ادامه پیدا خواهد کرد تا زمانی که شورای امنیت فردی را توصیه کند. اینجانب انتظار دارم هر فردی که برای عهده داری سمت دیپلمات ارشد بعدی جهان جدی است، باید به تعامل باز، شفاف و مستقیم با اعضای سازمان ملل متحد و مردمی بپردازد که در نهایت به آنان باید خدمت کند.

فرصتی برای تغییر

البته این نوآوری ها به شکلی مستقیم جهان ما را با تغییرات رو به رو نخواهد کرد و مذاکرات و مباحث در خصوص مسائلی همچون طول مدت زمان ریاست دبیرکل و تجدید این دوره و اینکه آیا مجمع عمومی باید در جلسات رأی بدهد و یا خیر ادامه خواهد داشت .اما این نو آوری ها دارای توان بالقوه برای ایجاد معیارهای جدید جهت شفافیت و فراگیری امور بین المللی هستند و می تواند شانس انتخاب بهترین نامزد ممکن برای رهبری سازمان ملل متحد را افزایش دهند .معتقدم نو آوری های مزبور لحظه ای در تاریخ ثبت خواهند کرد که مجمع عمومی، این دموکراتیک ترین نماینده تصمیم گیرنده در جهان، بار دیگر خود را اثبات خواهد کرد.با توجه به چالش های جهانی که امروز با آن ها مواجه هستیم، این مسئله می تواند به صورت واقعی موقعیت را تغییر دهد.بنابراین، لطفا آنلاین شوید، در شبکه های اجتماعی شرکت کنید، صدایتان را به گوش دیگران برسانید و به ما کمک کنید بهترین داوطلب احتمالی برای سمت دبیرکلی سازمان ملل متحد را پیدا کنیم که جهان ما به آن نیاز دارد.

*رئیس هفتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد