چکاوک کاکلی با نام علمی‌Galerida cristataبه خانواده چکاوکیان یا چکاوک‌ها (Alaudidae) و راسته گنجشک سانان Passeriformsتعلق دارد. اندازه آن ۱۶ تا ۱۹ سانتی متر که کمی‌بزرگ تر از گنجشک خانگی است.دارای منقار نسبتاً طویل، قوی، مخروطی شکل و کمی‌خمیده، دم کوتاه، بال‌ها پهن و گرد و پاهای ظریف و باریک است. کاکل بلند و نوک داری روی سر دارد که می‌تواند آن را بخواباند یا برافراشته کند.پر و بال در ناحیه فوقانی بدن ترکیبی از قهوه‌ای خاکستری و نخودی به صورت خال دار و راه‌راه است.پرنده ماده شبیه به پرنده نر است.
زیستگاه این پرنده در نواحی استپی نیمه بیابانی و خشک با پوشش گیاهی اندک و پراکنده تا ارتفاع ۲ هزار متر است. آشیانه را روی زمین و در جای باز یا در پناه یک بوته کوچک و میان علف‌ها می‌سازد. رژیم غذایی شامل مواد گیاهی، حشرات و سایر بی مهرگان است.در ایران در تمامی‌نقاط به صورت بومی‌و فراوان یافت می‌شود.
نخستین بار در سال ۱۷۵۸میلادی توسط دانشمند سوئدی به نام «کارل لینه» کشف و نامگذاری شد.
* عکس از: J.M.Garg

code