سرویس فرهنگی، هنری: مراسم بزرگداشت روز قلم و اهدای جوایز تقدیر شدگان کتاب سال دیروز با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمعی از چهره‌های فرهنگی از سوی خانه کتاب در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ما، در این مراسم حجت‌الاسلام والمسلمین مهدوی‌راد دبیر علمی جایزه کتاب سال با بیان اینکه در بخش داوری از نظر کمیت مشکلی نداشتیم، گفت: از نظر ژرف‌نگری در میدان‌های مورد پژوهش جایگاه بلندی وجود نداشت و همچنین در تحقیق نصوص وضعیت چنین بود. دولت باید در این زمینه چاره‌ای بیندیشد و برای آسیب شناسی آن نیازمند عزمی راسخ هستیم. وی تصریح کرد: وضع نشر خوب نیست و این موضوع را من در محضر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌گویم که برای شناسایی این امر نیاز به پژوهش میدانی داریم. به عنوان مثال دو مؤلفه خلاقیت و بررسی و مراجعه به متون بسیار ضعیف بود. وی در بخش دیگری از سخنان خود از وزیر ارشاد خواست تا به نشر الکترونیک و قاعده‌مندی آن توجه جدی شود.

مهدوی راد در این زمینه گفت: نشر الکترونیک به نشر کاغذی بسیار ضربه زده است و با وجود این نابسامانی باید پرسید با چه دلیل منطقی یک ناشر می‌تواند کتاب خود را چاپ کند. نشر فرآیند نیروی انسانی،‌ابزار و فضایی آرام است.

سپس علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: قلم زبان دوم انسان است و هویت و قلمرو آن گسترده‌تر از آن است که در بیان و زبان بگنجد. قلم باعث انتقال دانش از نسلی به نسل دیگر و تکامل علم بشر در طول قرون متمادی است و این اتفاق تنها با معجزه قلم رخ داده است. وی افزود: بیان واقعیت‌ها وظیفه اصلی اهل قلم است و ضرورت‌های جامعه ایجاب می‌کند که نویسنده آنچه را که می‌بیند، به صورت صریح یا با نیش و کنایه نه برای تخریب بلکه با هدف هدایتگری بیان کند. نویسنده متعهد تک تیراندازی است که در نبرد اندیشه‌ها با سرعت عمل و قلمی متعهد اندیشه خود را بیان می‌دارد. وی با بیان این‌که قلم حرمت دارد و صاحب آن وظیفه‌مند است افزود: نویسنده همواره باید مراقب و اعتدال را سرلوحه اعمال خود قرار دهد زیرا که «خیرالامور اوسطها» البته این بدان معنا نیست که حقایق ناگفته بماند. کوتاهی در بیان واقعیت‌ها همانقدر در بیان نویسندگان نکوهیده است که دروغ پردازی.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: قلم نویسندگان حقیقت جو عامل بقای حکومت‌های سالم است و اگر زبان حقیقت‌گو در کام بماند، شرف و فضیلت رخت برمی‌بندد و باطل ورذیلت رشد می‌یابد.

دکتر جنتی گفت: در این روزگار هر کسی می‌تواند از مخیله‌اش هر آنچه طراوش می‌کند را به کمک قلم بنویسد ولی باید توجه داشت که قلم همانگونه که می‌سازد می‌تواند تخریب کند و اگر قلم به دست نااهل بیفتد نسل‌ها را به سرازیری سقوط می‌افکند. ارزش قلم به محتوای آن است و ماندگاری آن به صراحت و صداقت آن.

وی با اشاره به روز قلم در تقویم گفت: روز قلم بی‌ارتباط با تاریخ کهن در ایران باستان نیست. به شهادت تاریخ ایرانیان باستان روز تیر یا عطارد یا نویسنده ستارگان را پاس می‌داشتند. بدیهی است ارزش و کرامت اهل قلم بالاتر از این است که تنها یک روز در تقویم به آنها اختصاص یابد. روز قلم فقط نمادی است برای جامعه تا اهل قلم را شناسایی کرده و ارج نهند.

در نخستین ارتباط نبی خداوند(ص) با وحی حرف قلم به میان می‌آید و سوگند خداوند به قلم است. روزگاری در دوران عرب جاهلیت شاعر به شمشیر و اسب خود سوگند می‌خورد ولی در جامعه‌ای که پیامبر(ص) بنا نهاد قلم و ترجیح آزادی بیان و اندیشه ستوده شد همانگونه که فرمود: مداد العلما افضل من دماء الشهداء و نیز فرمود در روز قیامت مرکب قلم اندیشمندان بر خون شهیدان برتری می‌یابد.

توجه به علم در زندگی پیامبران و امامان علیهم السلام از متن سیره آنان مشخص است تا حدی که در صدر اسلام در آن اوضاع جاهلیت فردی با باسواد کردن ۱۰ اسیر آزاد می‌شد.

وی درباره عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: وزارت ارشاد در دولت تدبیر و امید با کارهایی نظیر راه‌اندازی بانک اطلاعاتی و صدور کارت بانکی ده‌هزار نفری از اهل قلم و رسیدگی به مسائل حقوقی قلم و کوشش برای برگزاری بیش از هزار جلسه نقد در تکریم اهل قلم تلاش کرده است و در آینده کوشش حداکثری برای ساماندهی بیمه اهل قلم از جمله مواردی است که تلاش داریم به آن جامه عمل بپوشانیم.

وی در واکنش به گزارش مهدوی راد گفت: لایحه‌ای برای مالکیت فکری در دولت تهیه شده است که ۶ ماه پیش به‌مجلس قدیم ارائه کردیم و امیدواریم در این مجلس به‌تصویب برسد و ما برای نشر الکترونیک همه چیز را در آن لحاظ کرده‌ایم. وی درباره قانون حقوق معنوی نویسنده گفت، امیدوارم در قدم اول در ایران این مسأله حل بشود و در قدم بعدی با پیوستن به کنوانسیون‌های جهانی این موضوع ساماندهی شود.

در ادامه دکتر مهدی محقق رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی گفت: ما در انجمن آثار و مفاخر ملی یاد فراموش‌شدگان عرصه فرهنگ را زنده کردیم. دکتر محقق دلیل حضورش در این مراسم را با وجود کسالت، دوستی ۷۰ ساله با دکتر عبدالله انوار و دعوت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد.

در ادامه سی و دومین دوره جایزه کتاب سال، شایستگان تقدیر خود را با اجرای رضا رفیع شناخت.

در این مراسم عده‌ای از مسئولان و اهالی فرهنگ از جمله سیدعباس صالحی معاون فرهنگی وزیر ارشاد، جلیسه مدیرعامل خانه کتاب، فرید قاسمی محقق و پژوهشگر، سیدمحمود دعایی مدیرمسئول روزنامه اطلاعات

و … حضور داشتند.