سیاره سه ستاره ـ اخترشناسان موفق به شناسایی سیاره فراخورشیدی شده اند که دارای سه ستاره است. این سیاره فراخورشیدی HD 131399 Abنام دارد و تصور می شود در مدار گسترده و پایداری در یک سیستم سه ستاره ای می گردد. اخترشناسان کشف این سیاره فراخورشیدی را اتفاقی تاریخی در اخترشناسی نوین می‌دانند و عنوان کرده‌اند که پایدار بودن مدار چرخشی آن نکته‌ای حیرت انگیز است زیرا تاکنون تصور می‌شد که چنین سیاره‌ای به واسطه تأثیرگذاری چشمگیر نیروهای جاذبه‌ای ستارگان اطرافش، باید مدار متلاطمی داشته باشد. این گونه تصور می‌شود که سیستم‌های منظومه ای چند ستاره‌ای به همان اندازه که منظومه‌های تک ستاره مانند خورشید در جهان وجود دارند، در سراسر عالم پراکنده باشند اما نکته جالب توجه درباره کشف جدید در این است که حالا با سیاره‌ای روبرو هستیم که به رغم وابستگی به سه ستاره، مدار حرکتی پایداری دارد. پیشتر در سال ۲۰۱۱ تلسکوپ فضایی کپلر موفق به شناسایی سیاره فراخورشیدی به نام Kepler-16b شد که در یک منظومه دو ستاره‌ای قرار دارد.
پس از آن بود که شمار دیگری از این نوع سیارات که حالا به آن‌ها Tatooine گفته می‌شود شناسایی شدند. اما آن چه که اخترشناسان دانشگاه آریزونا موفق به کشف آن شده اند یک گام تازه رو به جلو محسوب می شود زیرا حالا با یک سیاره پایدار در یک منظومه سه ستاره‌ای روبرو هستیم. این دستاورد مهم با استفاده از ابزار تصویربرداری SPHEREواقع در تلسکوپ VLTشیلی ارایه شده است. سیاره مورد نظر ۳۲۰ سال نوری از زمین فاصله دارد و نخستین سیاره فراخورشیدی کشف شده توسط SPHEREبه شمار می آید.
جوان‌ترین سیاره فراخورشیدی ـ‌ تلسکوپ فضایی «کپلر» ناسا در تازه ترین رصد خود موفق به شکار سیاره ای به اندازه کمی بزرگ تر از سیاره نپتون شد که انتظار می‌رود به عنوان جوان ترین سیاره فراخورشیدی باشد که تا کنون رصد شده است. این سیاره جدید K2-33bنام دارد و اخترشناسان هنگام رصد آن متوجه شدند که هر پنج روز یک بار به دور ستاره اطراف خود حرکت می کند. عمر ستاره این سیاره فراخورشیدی ۵ تا ۱۰ میلیون سال است و انتظار می رود که عمر این سیاره نیز به همان اندازه باشد که به طرز قابل توجهی در مقایس کیهانی جوان است. مدار سیاره K2-33b تنها پنج روز زمینی است که این یعنی فاصله سیاره فراخورشیدی جوان بسیار با ستاره خود نزدیک است و تقریباً ۱۰ برابر نزدیک‌تر از نسبت فاصله عطارد به خورشید است. بر اساس محاسبات پژوهشگران مؤسسه فناوری «کالیفرنیا» آمریکا عمر زمین تقریباً ۴.۵ میلیارد سال است که می توان گفت سیاره K2-33bبسیار جوان است و به عنوان یک نوزاد در عمر کیهانی محسوب می شود. فاصله نزدیک این سیاره فراخورشیدی موجب حیرت اخترشناسان شده است و برای آن دو نظریه وجود دارد، نخست این که در همان مکان متولد شده یا این که در طول چندین هزار سال به این نقطه کشیده شده است. اما انتظار می رود که از ابتدا در همان مکان متولد شده باشد. نتیجه این پژوهش در نشریه Natureمنتشر شده است.
سیاره‌ دو ستاره بزرگ ـ تلسکوپ فضایی کپلر ناسا سیاره ای را با نام Kepler-1647bکشف کرده که به عنوان بزرگ ترین سیاره ای است که در مدار دو ستاره حرکت می کند. البته موضوع قرار گرفتن سیاره‌ای که در مدار دو ستاره یا بیشتر از آن حرکت کند، مسأله جدیدی نیست. نکته قابل توجه در مورد Kepler-1647bاین است که
تا‌کنون هیچ سیاره‌ای با این ویژگی به بزرگی Kepler-1647bرصد نشده است. اندازه این سیاره تقریباً به بزرگی مشتری است و عمر آن ۴.۴ میلیارد سال است و در مداری به فاصله ۱۱۰۷ روز به دور دو ستاره خود می چرخد. مدار گردشی Kepler-1647bبسیار کم تر از سیاره مشتری است که ۱۲ سال گردش آن به دور خورشید زمان می برد. البته اخترشناسان در مورد وجود حیات در این سیاره تردید دارند اما ممکن است به دلیل وجود قمرهای بزرگ در اطراف آن، موجودات زنده ای در Kepler-1647b زیست کنند. این در حالی است که پژوهشگران ناسا معتقد هستند، پیدا کردن سیاره ای با قابلیت سکونت از شانس کمی برخوردار است.
۲۱ سیاره شبیه زمین ـ در یکی از پرشورترین کنفرانس های خبری تاریخ ناسا، امیدها برای کشف سیاراتی که بتوان در آن ها زندگی کرد بیش از هر زمان دیگری زنده شد. تقریباً می توان گفت همه آن چه که بشر در سال های اخیر در خصوص کشف سیارات فراخورشیدی ( فرامنظومه شمسی) به دست آورده مرهون تلسکوپ فضایی کپلر است. این چشم تیزبین که به آژانس فضانوردی آمریکا تعلق دارد شش سال پیش به فضا پرتاب شد به این امید که نشانی از سیارات جدید و البته با ویژگی قابل سکونت بودن در اختیار بشر قرار دهد. اکنون ناسا در تازه ترین کنفرانس خبری خود از کشف نزدیک به ۱۳۰۰ سیاره جدید خبر داده و از این حیث می توان گفت که بشر بیش از هر زمان دیگری به کشف سیاراتی امیدوار است که ضمن برخورداری از ویژگی های مشابه با زمین، امکان ادامه حیات نیز داشته باشند.
جولای سال گذشته بود که دانشمندان علوم فضایی ۴۳۰۲ سیاره فرامنظومه شمسی کشف شده توسط تلسکوپ فضایی کپلر را بر اساس معیارهای مختلفی غربال کرده و در نهایت ۱۲۸۴ سیاره را به عنوان سیاراتی که ارزش تحقیق و بررسی داشته باشند به عنوان نامزدهای نهایی این گزینش انتخاب کردند. از ۱۲۸۴ سیاره ای که ناسا آن ها را برگزیده ۵۵۰ سیاره از نوع صخره ای هستند که از این حیث به زمین بسیار شبیه به نظر می رسند. از آن گذشته نه سیاره از این مجموعه تحت عنوان «سیارات در دامنه زندگی» در نظر گرفته می شوند. این بدان معنی است که این دسته از سیارات در محدوده ای واقع شده‌اند که دمای آن ها امکان قرار گرفتن آب در حالت مایع را می دهد. بدین ترتیب می توان گفت حالا در مجموع ۲۱ سیاره بسیار شبیه به زمین شناسایی شده‌اند که امکان حیات در آن ها وجود دارد.
نخستین تصویر مستقیم از یک سیاره فراخورشیدی ـیکی از تصاویر ثبت شده توسط ستاره‌ شناسان از ستاره ‌ای موسوم به CVSO 30است که در فاصله ۱۲۰۰ سال نوری از زمین در شمال کمربند اوریون قرار دارد. اما با نگاه دقیق‌ تر می‌ توان یک نقطه قهوه‌‌ای رنگ را در نزدیکی این ستاره دید که باعث هیجان بسیار در جهان نجوم شده است. این نقطه در حقیقت یک سیاره فراخورشیدی است که دانشمندان آن را CVSO 30c نامیده ‌اند و دومین نمونه کشف شده در مدار ستاره میزبانش است. آن چه باعث خاص شدن این سیاره شده، مدار بسیار بزرگ آن است که فاصله ‌اش از ستاره CVSO 30را حدود ۶۰۰ برابر فاصله زمین از خورشید کرده است. هر گردش این سیاره فراخورشیدی به دور ستاره ‌اش ۲۷ هزار سال طول می ‌کشد. این موضوع بسیار عجیب است زیرا سیاره دیگر این منظومه یعنی CVSO 30bدر فاصله بسیار نزدیک تری از ستاره قرار داشته و هر مدار آن ۱۱ ساعت طول می‌ کشد. این سیستم سیاره ‌ای عجیب احتمالا یکی از نخستین کشف‌ های جهان ستاره‌ شناسی است. سیاره نزدیک تر در سال ۲۰۱۲ توسط روش رایج نورسنجی عبوری کشف شد. به عبارت دیگر، ستاره ‌شناسان به رصد ستاره پرداخته و متوجه کم شدن نور لحظه ‌ای آن شدند که نشانگر وجود یک سیاره بود. این امر بسیار سخت و گاهی ناممکن است که سیارات کوچک را از این فاصله زیاد با تلسکوپ مشاهده کرد زیرا نور ستاره میزبان آن‌ ها می‌ تواند کاملاً این اجسام را بپوشاند. اما مدار سیاره تازه کشف شده CVSO 30cبه قدری از ستاره میزبانش دور است که از این مشکل دوری کرده است. دانشمندان تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه فضایی اروپا در شیلی، رصدخانه کک در هاوایی و رصدخانه کالار آلتو در اسپانیا تلاش کردند تا این تصویر خارق‌‌العاده از سیاره دوردست ایجاد کنند. اگر یافته‌ های این پژوهشگران تأیید شود، نخستین مورد ثبت شده در دنیای ستاره ‌شناسی خواهد بود. به گفته رصدخانه فضایی اروپا، دانشمندان پیش از این سیستم مشابهی را کشف نکرده بودند که یک سیاره آن به خاطر نزدیکی بیش از حد به ستاره‌ اش، توسط روش عبور کشف شود و دیگری بقدری دور باشد که با تصویربرداری مستقیم قابل تشخیص باشد. این سیستم سیاره‌ ای بسیار جوان است و فقط ۲٫۵ میلیون سال دارد. ممکن است سیارات این منظومه در زمانی به شدت با هم برخورد کرده و یکدیگر را مانند توپ‌ های بیلیارد به موقعیت ‌های کنونی ‌شان پرتاب کرده باشند.

code