رئیس جمهوری تأسیس شوراهای شهر و روستا را گام بسیارمهم و بزرگی در مسیر مردمسالاری دینی و اسلامی کشورمان دانست و اظهارداشت: امروز شوراها هم از لحاظ ویژگی‌های اقلیمی و فرهنگی کشورمان وهم ازنظرتمدن جهانی می‌توانند مسیر بهتری برای اداره و توسعه شهرهای ایران اسلامی باشند.
حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی دیروز درنخستین اجلاس جهانی شوراها و شهرداران ۲۰۱۶، درسالن همایش‌های برج میلاد تهران، گفت:ارتباط شهرهای جهان با یکدیگر می‌تواند پیوندهای عاطفی، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، علمی‌و مدیریتی بین ملت‌ها
و دولت‌ها را هرچه بیشتر تقویت کند.
رئیس جمهوری با اشاره به‌این که درطول تاریخ شهرهای بزرگ، مانند آیینه‌ای بودند که تمدن یک ملت را به نمایش می‌گذاشتند، خاطرنشان کرد: نحوه چیدمان مناطق مسکونی، تجاری، اقتصادی، عبادتگاه‌ها و مناطق علمی، نشانگرشیوه نگرش عالمان، اندیشمندان و متفکران آن جامعه به شمارمی‌رفت و درسایه شیوه اداره و نحوه بنای شهرها می‌توان با زوایای تمدنی آن کشور آشنا شد.
دکترروحانی با بیان‌این که درسال‌های اخیرارتباط شهرها به دو دلیل به یکدیگرنزدیکترشده است، اظهارداشت: ازیک طرف وسایل ارتباطی، شرایط گردشگری را برای همه جهانیان آسان‌تروازطرف دیگرشبکه‌های فضای مجازی ارتباط اندیشه‌ها و نظرات را به یکدیگرنزدیکترکرده و‌این نزدیکی انسان‌ها وافکار، پایه‌ای برای تعامل فرهنگ‌های مختلف درجوامع انسانی شده است.
رئیس جمهوری با تأکید براین که امروز برای رسیدن به ثبات وآرامش قابل قبول درجهان باید تحمل و بردباری‌ها را افزایش داد، اظهارداشت: باید تمایز فرهنگ‌های مختلف را پذیرفت و قابل تفاهم‌بودن افکارگوناگون ملت‌ها را قبول کرد.
دکترروحانی تصریح کرد: برای فاصله گرفتن ازخشونت، افراط گرایی و تروریسم و دستیابی به صلح پایداردرجهان، لازم است بردباری واحترام نسبت به فرهنگ‌ها افزایش یابد.
رئیس جمهوری خاطرنشان کرد: امروزبعد ازبرجام و توافق هسته‌ای در شرایطی قرارداریم که ارتباط میان‌ایران اسلامی‌و کشورهای دیگراز لحاظ اجتماعی،فرهنگی، اقتصادی و علمی، نزدیکتروآسانترشده است و باید ازاین فضا استفاده و بهره‌برداری کنیم.دکترروحانی با بیان‌این که شوراها درجهان و به ویژه‌ایران به عنوان نهادی برآمده از رأی مردم و انتخابات، از جایگاه خاص و ویژه مردمی‌برخوردار‌ند، اظهارداشت: ریشه تفکر شوراها درکشورمان ازاعتقادات اسلامی،دینی، قرآنی، سیره پیامبر(ص) و معصومین(ع) به دست آمده است. رئیس جمهوری با اشاره به‌این که حکومت پیامبرگرامی‌اسلام(ص) از پیمان با طوایف آغازمی‌شود، خاطرنشان کرد: برخلاف آنچه که دیگران ازاسلام سخن می‌گویند اساس حکومت اسلامی‌برمبنای آرای مردم و قانون اساسی کشورمان هم برگرفته ازهمین تفکردینی و اسلامی‌است.
دکترروحانی گفت:ایران دارای اقوام، سلایق مختلف، ویژگی‌های اقلیمی‌متفاوت و همسایگان گوناگونی است و بی‌تردید درچنین کشوری برای اداره یک شهروحتی یک محله به هرمقدارکه بتوان از نظرات وافکارمردم استفاده کرد، بهترمی‌توان دیدگاه‌ها وسلایق مختلف مردم را به کرسی نشاند.رئیس جمهوری خاطرنشان کرد:این که درکشورمان ۱۱۷ هزارعضو شوراها مسئولیت را دریکهزارو۲۴۰ شهر و۳۵ هزار روستا درطول ۱۷ سال گذشته برعهده گرفته اند و برای عمران و آبادانی کشوربراساس نظرات مردم تلاش می‌کنند، گام بسیار بزرگی درمسیرمردم سالاری دینی و اسلامی‌است.دکترروحانی با اشاره به‌این که برای اداره شهرها و درمسیراقدامات شوراهای شهرتاکنون اقدامات خوبی انجام شده ولازم است اقدامات دیگری هم دراین انجام شود، اظهارداشت: امروز نیازمند مدیریت یکپارچه شهری هستیم و دراین زمینه اگرنیازبه مقررات و قوانین جدیدی وجود دارد،باید کمبودها را برطرف کنیم.
رئیس جمهوری گفت: لایحه نظام مدیریت شهری و همچنین لایحه درآمد پایدار برای شهرداری‌های سراسرکشور، دولایحه مهمی‌هستند که مراحل خود را در دولت طی کرده است و تقدیم مجلس شورای اسلامی‌خواهد شد و بدون تردید با قوانین جدید راه برای حرکت دقیق‌تروسریعترشوراهای شهرآماده‌ترمی‌شود.
دکترروحانی با بیان‌این که نداشتن درآمد پایداربرای شهرداری‌ها مشکلات فراوانی را درکلانشهرها و حتی روستاها به وجود می‌آورد، اظهارداشت: به رغم‌این که درشهرهای بزرگ ازجمله تهران اقدامات بزرگ و گسترده‌ای در بخش‌های مختلف شهری انجام شده است، اما درعین حال، مردم آن را احساس نمی‌کنند؛ دلیل آن‌این است که گاهی اوقات برای ساخت یک بزرگراه، تونل و متروازتراکم یا تغییرکاربری اراضی استفاده می‌شود و به تعبیری هم ازلحاظ عمودی و هم ازلحاظ افقی مشکلاتی برای شهر به وجود می‌آید.رئیس جمهوری افزود: چه بسا برای ساخت یک بوستان و تفرجگاه جدید درختانی با قدمت صدساله قطع می‌شوند و به خاطر یک نعمتی، نقمتی به وجود می‌آید.
دکترروحانی تصریح کرد: به همان میزان که اتکای کشوربه درآمد نفتی مضر است از آن زیانبارتر، اتکای درآمد شهرداری‌ها به فروش تراکم است و برای‌این کارهمان طورکه باید بودجه کشورازدرآمد نفتی جدا ودرآمدهای نفتی درمسیرسرمایه‌گذاری‌های ماندگاردرکشورهزینه شود ازآن طرف هم باید منابع درآمد پایداروسالمی‌برای اداره شهرها‌ایجاد شود.رئیس جمهوری خاطرنشان کرد: مشکلاتی که درحوزه شوراها و شهرداری‌ها وجود دارد، یک مشکل عمومی‌است وهمه باید دست به دست هم‌این مشکلات را برطرف کنیم تا مردم دربرابرزحمات شوراها و شهرداری‌ها احساس لذت بیشتری بکنند، ضمن‌این که باید ازتجربه کشورهای دیگرهم دراین زمینه استفاده کرد.
رئیس جمهوری درادامه با اشاره به اهمیت مسأله محیط زیست، خاطرنشان کرد: اگرتا دیروز محیط زیست به عنوان یک موضوع تجملاتی محسوب می‌شد، امروز به ضرورت زندگی تبدیل شده است واگرتوسعه پایدار، توأم با پیوست‌های زیست محیطی نباشد، نمی‌توان زندگی و سلامت مردم را تضمین کرد.
دکترروحانی با تأکید براین که دردولت یازدهم اقدامات بسیاراساسی و مهمی‌در مسائل زیست محیطی انجام شده است، گفت: برای دولت مهم بود که دریاچه زیبای ارومیه به منبع غبارتوأم با نمک که می‌توانست زندگی ۱۴ میلیون انسان را به خطر بیندازد، تبدیل نشود؛ لذا اولین تصمیم هیأت وزیران دراین دولت مصوباتی درباره دریاچه ارومیه بود و امروز خوشحالیم که وضع‌این دریاچه تثبیت شده است وغرب کشور را از خطربزرگ دورکرده‌ایم.
رئیس جمهوری خاطرنشان کرد: افزایش تولید بنزین یورو۴ به ۲۵ میلیون لیتر درروز و همچنین افزایش تولید گاز به ۱۴۰ میلیون مترمکعب ازدیگراقدامات دولت یازدهم برای کاهش آلودگی هوا بوده است و دولت تصمیم دارد تا پایان سال فقط ۹ درصد از سوخت نیروگاه‌های کشوربا سوخت مازوت باشد.دکترروحانی اضافه کرد: درزمینه مسائل محیط زیستی باید گام‌های بسیار مهمی‌برداشته شود و یک گام بزرگ می‌تواند جذب سرمایه، تکنولوژی، فناوری وهمچنین مدیریت دراین حوزه باشد.
رئیس جمهوری گفت: با مصرف بهینه انرژی می‌توان تحولات بزرگی در استفاده صحیح از انرژی وهمچنین مسائل زیست محیطی‌ایجاد کرد.
دکترروحانی درادامه، توسعه شبکه‌های ریلی و قطارشهری و بین شهری را بهترین راه برای حل مشکلات موجود درزمینه حمل و نقل درکشوردانست و اظهارداشت: متأسفانه سهم بخش ریلی ازحمل و نقل کشوراندک است و دولت یازدهم سرمایه‌گذاری بزرگی روی حمل و نقل ریلی انجام داده است و آن را ادامه خواهد داد.
رئیس جمهوری افزود: درشهری مانند تهران، مترو می‌تواند بهترین، سالم‌ترین و سریعترین وسیله حمل و نقل باشد و ضمن سهولت دررفت وآمد، سلامت محیط زیست را هم تضمین می‌کند.
دکترروحانی‌همچنین شهرهوشمند والکترونیک واستفاده ازابزارفضای مجازی را درمدیریت شهری مورد تأکید قرارداد و گفت: بسیاری ازسفرها، رفت و آمدها و قرارگرفتن درصف‌های طولانی می‌تواند جای خود را به ارتباط ازطریق شبکه‌های‌اینترنتی بدهد و دولت تلاش زیادی برای توسعه پهنای باند درشهرها وحتی روستاها انجام داده است.
رئیس جمهوری با بیان‌این که ارتباط الکترونیکی می‌تواند سلامت اداری را هم تضمین کند، گفت: چنانچه کارهای اداری ازطریق فضای مجازی انجام شود، فساد به مراتب کاهش می‌یابد.
دکترروحانی تصریح کرد: فساد موضوعی نیست که فقط با بخشنامه، موعظه و حتی قانون و تعیین مجازات، بتوان آن را به طورکامل کنترل کرد، بلکه باید درمسیرمبارزه با فساد، ریشه‌های اصلی آن را مورد توجه قرارداد که یکی از راه‌های پیشگیری ازآن، استفاده از فضای هوشمند و الکترونیک است و دولت دراین زمینه آماده کمک و همکاری است تا به اهداف بلند خود دست یابیم.
رئیس جمهوری همچنین اهمیت توجه به معماری شهری را مورد تأکید قرار داد و گفت: معماری، سبک زندگی را بوجود می‌آورد و می‌تواند هدایتگر جامعه درمسیربرنامه‌های روزمره باشد که درگذشته درشهرهای بزرگ از جمله اصفهان،این موضوع مورد توجه قرارگرفت، اما امروزمتأسفانه نوعی بهم ریختگی درمعماری وآلودگی بصری دراین حوزه مشاهده می‌شود.دکترروحانی تصریح کرد: حفظ هویت
ایرانی – اسلامی‌و تمدنی درمعماری شهرهای کشورضروری است.
درابتدای‌این مراسم، مهندس چمران رئیس شورای عالی استان‌ها، گزارشی از برپایی نخستین اجلاس جهانی شوراها و شهرداران ارائه کرد.
مردم، محور اصلی مشارکت
وزیر کشورهم در این مراسم با بیان این که نحوه تعامل و ارتباط با مردم از جمله موضوعات و مسائل مهمی‌است که باید در حوزه شهرداری‌ها لحاظ شود، افزود : مردم باید محور اصلی مشارکت شهرداری‌ها باشند و به عنوان محور اصلی کار در شهرها و روستاها مورد توجه قرار گیرند.
عبدالرضا رحمانی فضلی با تاکید بر این که مشارکت مردم در حاکمیت یکی از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی است ، افزود: در این باره باید مسیرها ، شیوه‌ها و دستور العمل‌هایی را داشته باشیم که بتوان تعامل و مشارکت با مردم را آسان تر ، عینی تر و واقعی تر کنیم و شهرداری‌ها و شوراها باید در جایگاه پاسخگویی ، کاملاً شفاف و مردم کاملاً از زوایای تصمیم گیری‌ها مطلع باشند.
وزیر کشور با اشاره به ضرورت بررسی دقیق از روند و فرایند شکل گیری شهرها گفت : نگاه ما به شهرها باید به عنوان موجودی پویا ، زنده و رو به تکامل باشد و از نگاه مهندسی صِرف به شهرها پرهیز شود . شهر به همان میزان که به کالبد نیاز دارد ، به همان میزان هم به روح و معنویت شهری در حوزه‌های فرهنگی ، اجتماعی ، امنیتی و سیاسی نیاز دارد. در مجموع شهر به عنوان زیستگاه و محل زندگی انسان‌ها بایدهمه جنبه‌های مورد نیاز انسانی را در خود داشته باشد.
وی با اشاره به توجه ویژه دولت تدبیر و امید به موضوعات مربوط به شهرها گفت: متأسفانه در شهرها و بویژه در کلانشهرها با مشکلات بزرگ زیست محیطی روبرو هستیم و این موضوع باید به عنوان یکی از اولویت‌های اصلی در نظر گرفته شود و نهایتاً بتوانیم با رعایت شرایط زیست محیطی ، توسعه پایدار شهری را برای نسل‌های آینده سامان دهیم و به راه حل منطقی برسیم .
وزیر کشورهمچنین با تاکید بر این موضوع که مشارکت مردم باید در شهر دیده شود، افزود: مدیریت شهری و شوراها باید کاملاً شفاف باشند.
انتقاد از کاهش اختیارات شوراها و شهرداری‌ها
شهردار تهران سخنران دیگر این همایش بود. وی با انتقاد از محدود کردن اختیارات شوراها و شهرداری‌ها، گفت: هر روز اختیارات شوراها و شهرداری‌ها را کاهش می‌دهند و هر روز سهم مدیریت شهری از بودجه‌ها رو به کاهش است و این در حالی است که بعضی از شهرهای ما توانایی پرداخت حقوق کارکنان را هم ندارند.
محمدباقر قالیباف اظهار داشت: امروز نهادها و سازمان‌های شهری در بسیاری از حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، هنری و دیپلماسی عمومی‌ارتباطات گسترده‌ای با یکدیگر دارند و باید بپذیریم که شرایط حاکم بر جهان اجازه نمی‌دهد یک شهر به تنهایی و در انزوا فضایی امن، مردم‌مدار، سرشار از رفاه و توسعه یافته را برای شهروندانش ایجاد کند.
وی افزود: به این ترتیب سخن گفتن از شهرها، سخن گفتن از هویت بینالمللی در مختصات ملی و محلی است. آنچه ما را به یکدیگر نزدیک می‌کند نه فقط منافع، علایق و فرصت‌های مشترک است بلکه ما با چالش‌ها، موانع و مشکلات مشترکی هم روبه‌رو هستیم.
قالیباف گفت: گذار از شهرداری به عنوان سازمانی که صرفاً محصول ارائه خدمات و تأمین مالی اداره شهر است به نهادی که راهبری، توسعه اجتماعی و اقتصاد شهری را بر عهده دارد، گام مهمی‌بوده که در راستای توسعه اجتماعی شهر تهران طی ۱۰ سال گذشته برداشته شده است به نحوی که ۴۰ درصد زیرساخت‌های شهری تهران فقط در دهه اخیر ایجاد شده است.
شهردار تهران اظهار داشت: ما آمادگی آن را داریم که با ایجاد پیوندهای اقتصادی به بخش خصوصی بینالمللی فصل جدیدی از همکاری‌های فرامنطقه‌ای را شروع کنیم.
وی افزود: درحوزه حمل‌ونقل در تهران تا سال ۸۳، شاهد ۳۵ کیلومتر مترو بودیم ولی امروز بیش از ۱۱۰ کیلومتر مترو ساخته شده است و تا پایان سال آینده ، ۳۰۰ کیلومتر مترو بهره‌برداری خواهد شد.
قالیباف تاکید کرد: روزی که شهر تهران را تحویل گرفتیم ۹٫۲ فضای سبز به ازای هر نفر بود ولی امروز به ازای هر نفر در شهر به بیش از ۱۵ درصد رسیده است.همچنین تعدادبوستان‌ها از ۱۱۲۰ به ۲۳۰۰ بوستان و فضای سبز رسیده است.
ضرورت تصویب لایحه مدیریت یکپارچه شهری
همچنین رئیس شورای اسلامی‌شهر تهران گفت: از رئیس‌جمهوری درخواست می کنیم که لایحه مدیریت یکپارچه شهری و لایحه درآمد پایدار شهرداری‌ها هر چه زودتر در دولت تکمیل و برای تصویب به مجلس فرستاده شود. من تاکید می‌کنم اگر درآمدهای پایدار شهرداری وجود نداشته باشد، شهرداری‌ها به سوی سایر مسائل سوق پیدا می‌کنند، هر چند برای آنها درآمدزایی دارد ولی به ضرر مردم تمام می‌شود.
رئیس شورای اسلامی‌شهر تهران با بیان این که در شرایطی که به دلیل رکود ساختمانی درآمد شهرداری‌ها به یک سوم رسیده است، افزود: هر چه زودتر باید لایحه درآمد پایدار شهرداری‌ها به مجلس فرستاده شود.لذا از رئیس‌جمهوری، وزیر کشور و وزیر اقتصاد خواهش می‌کنم که لایحه مالیات بر ارزش افزوده را در دولت اصلاح کنند. ما به دنبال اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی هستیم تا شوراها و شهرداری‌ها بتوانند خودکفا شوند.
چمران افزود: متاسفانه لایحه مالیات بر ارزش افزوده تبدیل به مالیات دولتی شده است و به خزانه می‌رود و مساله این است که آیا از راه دیگری به شهرداری می‌رسد یا نه؟ ما از دولت می‌خواهیم این لایحه را اصلاح کند.
انتقاد آخوندی از وضع ساخت و ساز
وزیر راه و شهرسازی هم در این اجلاس در سخنانی از وضع ساخت و ساز در منطقه ۱ تهران گلایه کرد.
عباس آخوندی گفت: منطقه ۱ روزگاری نه چندان دور باغستان تهران و یکی از زیباترین مناطق در کشور لقب گرفته بود اما اکنون در معرض هجوم ساختمان‌های بدقواره و به ظاهر اشرافی و لوکس است که قطعا این وضع نتیجه تاخت و تاز سوداگران بر منافع شهر تهران است. وی با بیان این که در حالی که قصد ما کسب درآمد پایدار بود اما به نظر می‌رسد سیر معکوسی را طی می‌کنیم و شهرها تحت جولان تعدادی سوداگر قرار گرفته است، افزود: باید با ارتقای کیفیت مسائل اجتماعی و شهرها، شاهد بهبود کیفیت زندگی در شهرها باشیم نه این که به بهانه توسعه شهری دیگر حقوق شهروندان را تضییع کنیم و صرفا با نگاه درآمدی بخواهیم شهرها را به سوداگران بفروشیم . نتیجه این وضع آشفته بازاری است که اکنون در تهران و سایر کلانشهرها مشاهده می‌کنیم.
وزیر راه و شهرسازی خطاب به اعضای شوراهای شهر سراسر کشور که در این مراسم حضور داشتند، تاکید کرد: باید با صراحت و صداقت بگویم که از یک جا باید تصمیم بگیریم تا ادامه روند موجود متوقف شود.
آخوندی با بیان این که عده‌ای معتقدند شوراها به دلیل عملکرد نامناسب‌شان باید تعدیل و اداره شهرها به نظام دولتی متمرکز باز گردد، افزود: من مخالف این دیدگاه هستم و فکر می‌کنم اتفاقا باید نقاط قوت و ضعف شوراها احصاء و با حمایت و افزایش قدرت به دموکراسی مردمی‌کمک کنیم چرا که شوراها باید طرفدار مردم باشند و من به عنوان وزیر راه و شهرسازی تصورم بر این است که باید به عنوان پشتوانه اصلی شوراهای شهر فعال باشیم.
همچنین در این مراسم محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از آمادگی وزارتخانه‌اش برای همکاری با شوراهای شهر سراسر کشور در راستای ایجاد شهر هوشمند خبر داد. وی با بیان این که باید هر چه زودتر به سمت ایجاد مدیریت یکپارچه شهری پیش برویم، افزود: یکی از دغدغه‌های مهم شهرها ترافیک، آلودگی هوا، معیشت و رفاه است و یکی از راه حل‌های رفع این دغدغه‌ها ایجاد شهرهای هوشمند است.
واعظی با بیان این که در ابتدای دولت یازدهم هیچ روستایی اینترنت نداشت، گفت: اما اکنون ۳۱ هزار روستا اینترنت دارند و تا پایان دولت یازدهم تمامی‌روستاهایی که بیش از ۲۰ خانوار داشته باشند به اینترنت متصل می‌شوند.
پورزرندی مدیر عامل بانک شهر هم در سخنانی با اشاره به افزایش جمعیت شهرنشینی و توسعه کلانشهرها گفت: امروز صحبت از یک انقلاب کلانشهری در همه دنیا در جریان است.
مدیر عامل بانک شهر با اشاره به وجود ۳۷ شهر بزرگ در جهان با جمعیتی بیش از ۱۰ میلیون نفر تاکید کرد: تا سال ۲۰۲۵ تعداد شهرهای با جمعیت بالای ۱۰ میلیون نفر به رقم ۱۰۰ شهر افزایش پیدا خواهد کرد.
در این باره چالش‌هایی همچون آلودگی هوا، گسترش فقر، نابرابری، اسکان غیر رسمی، استفاده بیش از حد از انرژی و منابع و ترافیک از چالش‌هایی خواهند بود که این کلانشهرها با آنها دست و پنجه نرم خواهند کرد. وی تاکید کرد: سه چهارم مصرف انرژی در جهان در شهرها اتفاق می‌افتد و ۳۰۰ برابر حد استاندارد تولید ضایعات آنها خواهد بود و ۷۵ درصد گازهای گلخانه‌ای در جهان توسط شهرها تولید می‌شود، لذا باید چالش‌های مختلف کلانشهرها مورد بررسی قرار گیرد که در این میان باید به فقر شهری به عنوان یکی از بزرگترین چالش کلانشهرها توجه ویژه‌ای داشته باشیم.
اکبر عزیزی «اخلاق» بازیچه ورزش نیست