کلم بروکلی به رنگ سبز تیره است که ساقه محکمی‌دارد و در انتهای شاخه‌های منشعب آن گل‌های سبز کوچک می‌رویند. واژه بروکلی از واژه لاتین brachiumبه معنای بازو و شاخه یا واژه ایتالیایی broccoliبه معنای جوانه‌های کلم نشأت گرفته است. بخش‌های خوراکی این سبزی شامل گل‌های کوچک سبز تیره در رأس گیاه و ۶ تا ۸ اینچ از ساقه ای است که گل‌های کوچک روی آن قرار گرفته اند. بروکلی خویشاوند نزدیک گل کلم، کلم برگ و کلم بروکسل محسوب می‌شود. بروکلی سرشار از ویتامین Aو ویتامین Cاست.
نام علمی‌کلم بروکلی Brassica oleraceaاست و به خانواده شب بویان (کلمیان) یا Cruciferaeتعلق دارد. رایج ترین نوع کلم بروکلی در ایالات متحده آمریکا بروکلی سبز ایتالیایی است. در رأس ساقه‌های سبز روشن آن‌ها، دسته‌های چترمانند گل‌های کوچک به رنگ سبز تیره می‌رویند. به این نوع بروکلی Calabreseهم می‌گویند که نام شهرستانی در ایتالیا است که نخستین بار این سبزی در آن جا کشت شد.
قدمت کلم بروکلی به دوران امپراتوری روم برمی‌گردد. این سبزی که وحشی و بومی‌سواحل اروپا بود در اوایل دهه ۱۹۰۰ توسط مهاجرهای ایتالیایی به شمال کالیفرنیا در ایالات متحده آمریکا برده شد. در حال حاضر ۹۰ درصد از محصول بروکلی در بازار داخلی این کشور را تولیدکنندگان کالیفرنیایی تأمین می‌کنند. این سبزی اگر چه در همه جای دنیا رایج نبود اما در دهه ۱۹۷۰ بسیار در میان مردم شناخته شد. در این دهه مصرف بروکلی سالانه هر فرد از نیم پوند به ۴۱ پوند افزایش یافت. امروزه کلم بروکلی رتبه یازدهم را در میان پرمصرف ترین محصولات کشاورزی ایالات متحده دارد.
بروکلی یک گیاه عمودی یک ساله با برگ‌های گسترده بزرگ است که می‌تواند تا ارتفاع ۳ فوت رشد کند. این گیاه معمولاً از بذر کاشته شده رشد می‌کند و ۸۰ تا ۱۲۰ روز پس از کاشت، برداشت می‌شود. بخش قابل مصرف بروکلی در واقع یک دسته غنچه آماده باز شدن هستند. بروکلی بیش از حد رشد کرده سفت و چوب مانند است، چون قند موجود در گیاه تبدیل به لیگنین می‌شود. لیگنین نوعی فیبر است که در گیاهان به صورت لایه ای دور سلولز را احاطه کرده است و در اثر پخته شدن نرم نمی‌شود.
اگر می‌خواهیم کلم بروکلی خریداری کنیم بهتر است به دنبال کلمی‌باشیم که غنچه‌ها یا گل‌هایش تا حد امکان کوچک هستند و رنگ آن نیز آبی تیره مایل به سبز تیره باشد. از کلم بروکلی زرد شده باید اجتناب کرد. این سبزی را باید به صورت شسته نشده در کیسه پلاستیکی باز در یخچال نگهداری کنیم، چون اگر کیسه را ببندیم رطوبت زیاد سبب رشد کپک روی آن می‌شود. پیش از مصرف، باید بروکلی را خوب زیر آب سرد روان بشوییم تا کاملاً تمیز شود. بروکلی را هم می‌توانیم به صورت خام همراه سالاد و سس مصرف کنیم و هم می‌توانیم آن را به شیوه‌های مختلف بپزیم. بروکلی خوب پخته شده به راحتی با چنگال برداشته می‌شود، در حین این که تردی و رنگ روشن خود را حفظ کرده است. به دلیل این که گل‌های بروکلی زودتر از ساقه‌هایش پخته می‌شوند، باید ساقه‌ها را از هم جدا کرد تا در سطح وسیع تری در ماهیتابه یا قابلمه قرار بگیرند. بدین ترتیب به طور یکنواخت پخته یا تفت داده می‌شوند. روش دیگر هم این است که گل‌های آن را از ساقه جدا کنیم و پس از این که ساقه‌ها به مدت ۲ تا ۳ دقیقه پخته شدند، آن‌ها را به ظرف اضافه کنیم. بروکلی را می‌توانیم آبپز یا بخارپز کنیم، در مایکروفر قرار دهیم، در روغن ماهیتابه تفت دهیم یا از آن پوره تهیه و به سوپ اضافه کنیم.
*عکس از: wikimedia

code