گردشگران منطقۀ توریستی الموت بیشتر جوانان خارجی هستند که برای اقامت در این روستا به خانههای بومگردی میروند اما این خانهها از روی اصول پذیرای مهمانانشان نیستند.
بهگزارش مهر، الموت یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری استان قزوین است که در فاصلۀ نزدیکی از کلانشهر تهران واقع شده است و بهسبب فاصلۀ کمتری با بافت تاریخی قزوین همیشه دارای گردشگران داخلی و خارجی زیادی است.
منطقۀ الموت یکی از مناطق طبیعی و روستایی قزوین است که برای رفتن به آن باید نرسیده به قزوین مسیر دیگری را انتخاب کرد و از راهی که تا قلعۀ حسن صباح دو ساعت و نیم فاصله دارد را انتخاب کرد.
هیچ گردشگر و رانندهای از طیکردن این مسیر طولانی و کوهستانی خسته نمیشود. چون با جاذبههای شگفتانگیزی مواجه خواهد شد. در فصل بهار هر بخش از این جادۀ سرسبز با رنگ گلهای متنوع و درختان رنگارنگی پوشیده شده است و بوی عطرآگین گلهای بهاری را به مشام میرساند. در ایام پاییز هم که هزاررنگ درختان خودنمایی میکند و هر گردشگری را وادار میکند تا در کنار جاده بایستد و از این نما عکس بیندازد و لذت ببرد.
هستند بسیاری از افراد که در مسیر خودرو را در کناری پارک کرده و بر سر تپه یا کوهی بههمراه خانواده نشستهاند تا دوباره به مسیر خود تا الموت ادامه دهند. در این مسیر پر پیچ و خم روستاهای کوچک زیادی وجود دارد که در راههای فرعی قرار گرفتهاند.
در میانۀ راه مردم همین روستاها در زمینهای کرتبندیشده روی کوهها و تپهها کشاورزی میکنند یا دامهای خود را به چرا بردهاند و گردشگران میتوانند آنها را ببینند.
معمولاً افراد در روستایی بزرگتر به نام معلمکلایه توقفی دارند تا مایحتاج خود را تأمین کنند. از آن به بعد تا قلعۀ حسن صباح نیم ساعت بیشتر راه نیست. اما در همین مسیر میتوان راه حدوداً دهدقیقه ای را به سمت دریاچۀ اوان کج کرد و به جایی رسید که پس از گذراندن چند تپۀ پشت سر هم دریاچهای خودنمایی میکند. دورتادور این دریاچه را نیهای بلند پوشاندهاند و همیشه چند قایق کوچک منتظر سوارکردن گردشگرانی است که در اطرافش زیراندازی پهن کرده و نشستهاند.
وجود درختان متعدد در این منطقه و آب و هوای خنکی که دارد، موجب شده است تا همیشه، حتی در وسط هفته، گردشگران در این مکان اقامت هرچند کوتاهی داشته باشند. خودروهای شخصی زیادی در اطراف دریاچه میایستند که چادرهای مسافرتی بههمراه دارند. در فصل پاییز که درختان رنگارنگ میشوند، بر زیبایی این منطقه اضافه میشود و به تبع آن تعداد گردشگران بیشتر هم افزایش مییابد.
در منطقه و روستای الموت میتوان بهمحض واردشدن و گذشتن از باغهای گیلاس، بافت روستایی را مشاهده کرد، خانههایی که همه دارای یک بالکن چوبی هستند و با گلهای شمعدانی تزئین شدهاند اما در کنار همین خانهها، برخی از افراد خانهای جدید ساختهاند و با کاشی و سرامیکهای قرمز یا آبی نمای بیرونی آپارتمانهای خود را تزئین کردهاند. این یک نوع ناهماهنگی در بافت تاریخی روستا را نشان میدهد که دست به گریبان اهالی شده است. آنها هرکدام درصددند تا خانههای خشتی خود را با چارچوبهای چوبی رنگ تخریب کنند و ساختمانی سیمانی و جدید بسازند. به همین دلیل، پرسه در روستا نشان میدهد که این رقابت و میل به داشتن آپارتمانهای سیمانی چقدر در میان مردم نفوذ پیدا کرده است.
اما در منطقۀ الموت و در روستایی که در نزدیکی قلعۀ حسن صباح قرار دارد، بیشتر گردشگران خارجی حضور دارند که سن آنها زیاد نیست و بهراحتی میتوانند این مسیر را طی کنند و حتی در قلعه و کوههای اطرافش گردش کنند.
مردم منطقه میزبان این گردشگران هستند، آن هم در خانههای خود که برای حضور گردشگران آماده شده است. مردم منطقۀ الموت بخشی از خانۀ خود را برای حضور گردشگران به تخت، وسایل و امکاناتی مانند وسایل پختوپز و یخچال و کمد تجهیز کردهاند و بابت حضور گردشگران داخلی و خارجی از آنها کرایه دریافت میکنند، کرایههایی که از شبی ۲۰هزار تومان تا ۷۰هزار تومان نرخ دارد.
یکی از این خانههای قدیمی توسط پایگاه میراث فرهنگی الموت ساخته و مرمت شده است. حتی پلهها و دستگیرۀ پلههای این خانه با نمای چوبی و تزئینات داخلی آن را پایگاه میراث فرهنگی الموت مرمت و بازسازی کرده است تا نمونهای موفق از نگهداشت خانههای قدیمی در روستا باشد.
شکل و شمایل اولیۀ این خانه نشان میدهد که سلیقۀ سازندگان این خانهها در ساخت بناهایی از چوب و خشت در میان سبزی درختان و کوههای اطراف بسیار زیبا بوده است. اما مالکان همین خانه، آن را طوری نگهداری کردهاند که اکنون وقتی گردشگری به آنجا مراجعه میکند، از کرایهکردن اتاق پشیمان میشود، چون رنگ دیوارها ریخته است و مالک بهجای آنکه آن را مرمت کند، با کاغذهای سفید آن را پوشانده است. حتی روی پیشبخاری تزئینشدۀ خانه را نیز با پردهای کوچک مخفی کرده است و فضای نامرتبی را در اتاق ایجاد کرده است. همین موضوع موجب میشود تا مسافر با نوعی آشفتگی در خانه روبهرو شود و میلی به اقامت در آن نداشته باشد.
اما در عوض یکی از این خانهها متعلق به فردی است که اولین بار در الموت اقدام به پذیرش مسافر کرده است. سمیعی چند سالی است که فوت کرده اما هنوز خانواده و همسرش پذیرای گردشگران هستند، آن هم فقط گردشگران خارجی. دفترچۀ یادبود گردشگرانی که به خانۀ سمیعی آمدهاند، زبانزد همه است. دفترچههای یادبود گردشگران بسیار قدیمی است و هرکسی به زبان خود و با سلیقۀ خود عبارتی را برای یادگاری نوشته و به خانوادۀ سمیعی تقدیم کرده است.
برخی از گردشگران این دفترچهها را از صاحبخانه میگیرند و بهعنوان یک دفترچۀ راهنما به مکانهایی میروند که بقیۀ گردشگران اسمی از آن برده یا نقشۀ آن را در دفترچه ترسیم کردهاند و دوباره به صاحبخانه برمیگردانند.
این تنها خانهای است که در سایتهای مشهور گردشگری در جهان ثبت شده است و گردشگران بهراحتی آن را پیدا میکنند ولی نمای آن قدیمی و تاریخی نیست و حتی بالکن چوبی مانند خانههای قدیمی ندارد. با این حال، گردشگران شیفتۀ مهماننوازی این خانواده میشوند.
دو خانه در دو سوی مقابل هم قرار دارند، یکی با معماری اصیل منطقه اما بدون گردشگر و دغدغۀ مالک برای حفظ آن و دیگری مشهور در سطح جهان با معماری جدید اما مهماننواز.
وجود همین خانهها و درآمدزایی آنها از محل ورود گردشگر موجب شده است تا خانههای دیگر نیز برای پذیرایی از گردشگران تجهیز شود اما هریک به سلیقۀ خود. هنوز در این روستا یک خانه بهعنوان نمونه تجهیز نشده است تا فرهنگ بومگردی در آن بهدرستی انجام شود. هرکسی با هر سلیقهای اتاقی در اختیار گردشگر قرار میدهد، بیآنکه دغدغۀ معرفی فرهنگشان را داشته باشند.
گردشگران جوانی نیز که به این منطقه میآیند، معمولاً تنها زمان شب را برای اقامت در این خانهها انتخاب میکنند. آنها از قلعۀ حسن صباح بالا میروند و از سبزیهای کوهی که توسط مردم چیده شده است استقبال میکنند.
صاحبخانهها معمولاً پاسپورت آنها را پیش خود نگه میدارند تا زمانی که اتاق را تحویل دهند. برخی از آنها از غذای محلی استفاده میکنند و برخی خانهها که توریست خارجی زیادتری دارند، سعی کردهاند تا با شبیهسازی خانۀ خود به آپارتمان گردشگران خارجی احساس رضایت بیشتری کنند. به همین دلیل، بافت تاریخی و قدیمی الموت بهسرعت جای خود را به آپارتمانهایی میدهد که بیضابطه و بدون هماهنگی با منطقه و طبیعت در حال ساخت است.
code