پیروزی بزرگ ارتش ایران در دِیشیا
جولای سال ۵۱۳ پیش از میلاد، و طبق محاسبات تقویمی مورخان اروپایی؛ ۱۳ جولای ارتش ایران نیروهای کنفدراسیون گتائهرا در کنار دانوب جنوبی، منطقه داکیه( رومانی امروز) شکست داد و سراسر بالکان شرقی را ضمیمه قلمرو ایران ساخت. به فرمان داریوش بزرگ، ارتش ایران به فرماندهی سپهبد بغابیش برای سرکوب سیتی ها از دریای مرمره گذشته و پای به اروپا نهاده بود. حاکمان محلی برای ایستادگی در برابر نیروهای ایران که مرکب از هشتاد هزار تن بودند کنفدراسیون «گتائه» را تشکیل داده بودند که پس از چند روز نبرد، ۱۳ جولای شکست خوردند و رومانی و مولداوی تا اوکراین از آن ایران شد.
داریوش این پیروزی، و دلیل لشکرکشی به اروپا را در کتیبه ای شرح داده و مناطق متصرفه را نام برده است.

تبریز برای دومین بار به دست عثمانی افتاد
نیروهای سلطان سلیمان عثمانی درجریان لشکرکشی دوم این امپراتوری به ایران، ۱۳ جولای ۱۵۳۴ شهر تبریز را تصرف کردند و سپس متوجه شروان، سلطانیه و حتی گیلان شدند. عثمانی ها با استفاده از درگیری داخلی شاه طهماسب صفوی، ضدیت سران ایلات تُرک تشکیل دهنده نیروی قزلباش با یکدیگر و دشواری هایی که با برادرانش داشت و نیز درگیری دولت صفویان با ازبکان در شمال شرق ایران، پای به ایران گذارده بودند.

ریشه مسائل در ایران
۲۲ تیرماه ۱۳۴۴ دانشگاه تهران تاریخ دو جلدی «زندگی شاه عباس اول» تالیف استاد نصراله فلسفی را به توزیع داد و کتاب درسی شد. فلسفی با این تالیف، تاریخنگاری را در ایران وارد عصر تازه ای کرد ـ عصر بیان حقایق به صورتی عریان، بدون تکلّف و پرده پوشی. وی در مقدمه این تالیف علل اضمحلال امپراتوری ایران را در قرن هفتم میلادی ـ پس از ۱۳ قرن ابرقدرت بودن و برخورداری از یک مدنیّت و فرهنگ غنی بیان داشته و آن را به حساب تضعیف منش، کردار و پندار خوب ایرانی، تن آسان شدن ایرانیان و فرسوده شدن ارتش به سبب جنگ های غیر ضروری گذارد.
www.iranianshistoryonthisday.com

code