اختلالات شخصیتی نوعی اختلالات ذهنی هستند که بر نحوۀ مدیریت احساسات، رفتار و روابط افراد تأثیر می‌گذارند. اختلالات شخصیتی در ۴۰ تا ۶۰ درصد مواقع قابل تشخیص هستند. این اختلالات می‌توانند موجب ناهنجاری و منجر به مشکلات شخصیتی شوند و در نتیجه ایجاد اضطراب و افسردگی کنند.
به گزارش سلامت نیوز، باتوجه به راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ۱۰ نوع اختلال شخصیتی متفاوت وجود دارد که در ۳ گروه قابل دسته بندی هستند.
دسته اول: اختلال شخصیت پارانویایی- اختلال شخصیتی اسکیزوئید- اختلال شخصیتی اسکیزوفرنی گونه
دسته دوم: اختلال شخصیت ضد اجتماعی- اختلال شخصیت مرزی- اختلال شخصیت نمایشی- اختلال شخصیتی نارسیسیتی
دسته سوم: اختلال شخصیت اجتناب پذیر- اختلال شخصیتی وابسته یا غیرمستقل- اختلال شخصیت وسواس فکری عملی
اختلال شخصیتی پارانویایی
فرد مبتلا همیشه به همه چیز مشکوک است. فرد به پذیرفته نشدن یا رد شدن بیش از حد حساس است و به راحتی احساس سرخوردگی می‌کند. شاید حتی احساس شرم و حقارت نیز کند و کینه به دل بگیرد. کناره گیری از دیگران در بین آنها شایع است و ایجاد روابط صمیمی و نزدیک برای آنها دشوار است چرا که همواره دیگران را برای مشکلات و اشتباهات سرزنش می‌کنند.
از علائم این اختلال می‌توان به عدم اعتماد به دیگران، حساسیت نسبت به واکنش دیگران و کینه به دل داشتن برای مدت طولانی اشاره کرد.
اختلال شخصیت اسکیزوئید
آنها بیشتر درون گرا هستند و برای خودشان یک دنیای درونی دارند. نظریه‌ای وجود دارد که عنوان می‌کند افرادی که اختلال شخصیتی اسکیزوئید دارند به شدت حساس و عاطفی هستند و زندگی درونی غنی دارند. آنها علاقه‌مند به داشتن روابطی صمیمی و طولانی مدت هستند اما آغاز کردن و حفظ روابط برای آنها بسیار دشوار است و به همین دلیل هم تمایل دارند که در دنیای درونی خود زندگی کنند. افراد مبتلا به این اختلال به ندرت به دارو احتیاج دارند.
از جمله علائم این اختلال می‌توان دور شدن از دوستان، عدم پاسخ عاطفی و عدم حس شوخ طبعی را نام برد.
اختلال شخصیتی مرزی
این نام به این دلیل بر روی این اختلال گذاشته شده است چراکه تصور می‌شود این اختلال مابین اضطراب و روان پریشی قرار دارد. بی‌ثباتی عاطفی، انفجار خشم به هنگام نقد شدن، خودکشی و خودآزاری در بین این افراد شایع است. این افراد به شدت احساس پوچی می‌کنند و از ترک شدن و رها شدن واهمه دارند.
افراد دچار این اختلال غیرقابل پیش بینی هستند، موذیانه عمل می‌کنند و بی‌ثبات‌اند.
اختلال شخصیتی اسکیزوفرنی گونه
افرادی که مبتلا به این اختلال شخصیتی هستند، عموماً عجیب و غریب توصیف می‌شوند. آنها اغلب روابط صمیمی و نزدیک کمی دارند یا اصلاً ندارند. این افراد احتمال بیشتری برای مبتلا شدن به اسکیزوفرنی دارند. علائم این اختلال عبارتند از: اعمال عجیب و غریب و غیرمعمولی، نداشتن رفتارهای دوستانه و دوری‌گزیدن از مردم.
اختلال شخصیت نمایشی
افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، خود را بسیار زیبا و جذاب می‌دانند. آنها دائماً سعی دارند جلب توجه کنند و کلاً اعتماد به نفسشان به تأیید و جذب دیگران وابسته است. از علائم این اختلال می توان به جلب توجه کردن، تمایل به اغوا کردن و فریفتن و به دنبال تحت تاثیرقراردادن واکنش دیگران اشاره کرد.
اختلال شخصیت نارسیسیتی
این افراد نوعی حس خودمهمی و خودخواهی دارند و به تحسین دیگران نیاز دارند. آنها بر این باورند که از همه مهم‌ترند و به این دلیل به احساسات دیگران توجهی نمی‌کنند. آنها حس دوستی و همدلی ندارند و از دیگران برای به موفقیت رسیدن خودشان سوء استفاده می‌کنند. در چشم دیگران آنها اغلب خودشیفته، متعصب، خودخواه و بی‌عاطفه به‌نظر می‌آیند. اگر مورد تمسخر یا انتقاد قرار بگیرند، ممکن است رفتارهای خشونت آمیز از خودشان نشان بدهند. از میان علائم این اختلال می‌توان احساس برتری کردن، گستاخ و متکبر بودن را نام برد.
اختلال وسواس فکری عملی
افراد این دسته اغلب شکاک، محتاط، سخت و جدی و بدون حس شوخ طبعی هستند. این افراد وقتی حس می‌کنند کنترل شرایط از دستشان در رفته است، احساس ترس و اضطراب می‌کنند. ازجمله علائم این اختلال اینکه افراد بر این باورند که عالی هستند و کارهایی انجام می‌دهند که خارج از کنترل است، مثل شستن بیش از حد دست‌ها.
اختلال شخصیت اجتناب پذیر
این افراد اعتماد به نفس کمی دارند و دائماً از خجالت زده شدن، مورد انتقاد قرار گرفتن و پذیرفته نشدن واهمه دارند. آنها ناخوشایندند و چون می‌ترسند که افراد از آنها خوششان نیاید از ملاقات با مردم اجتناب می‌کنند. این افراد بیش از حد واکنش‌ها و عکس العمل‌های خود و دیگران را مورد بررسی قرار می‌دهند که این کار هم باعث می‌شود کمتر در شرایط و موقعیت‌های اجتماعی دخیل شوند. از میان علائم این اختلال می‌توان به اعتماد به نفس پایین و ترس از شکست خوردن اشاره کرد.
اختلال شخصیت ضد اجتماعی
افراد مبتلا به این اختلال معمولاً بدون درنظر گرفتن دیدگاه دیگران دست به عمل می‌زنند. این اختلال در میان مردان شایع‌تر از زنان است. مشخصۀ آن بی‌توجهی نسبت به احساسات دیگران است. این افراد قوانین و تعهدات اجتماعی را نادیده می‌گیرند، تحریک‌پذیر و پرخاشگرند، یکهویی عمل می‌کنند و هرگز احساس گناه یا پشیمانی نمی‌کنند. علائم این اختلال بی احترامی نسبت به تصمیمات دیگران، تصور اینکه فقط حرف و کار خودشان درست است و پیروی نکردن از هنجارهای اجتماعی است.
اختلال شخصیتی وابسته یا غیرمستقل
این افراد اعتماد به نفس کمی دارند و بیش از حد نیاز دارند که کسی مراقبشان باشد. این افراد در گرفتن تصمیمات روزانۀ خود به کمک احتیاج دارند. از تنهایی واهمه دارند و هیچ وقت تنها نمی‌مانند. چسبیدن به دیگران، اجتناب از تنهایی و انزوا و ناتوانی در انجام کارها به تنهایی از علائم این اختلال است.

code