شب زنده یاد دکتر سید جعفر شهیدی دیروز در محل بنیاد موقوفات افشار برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ما؛ در ابتدا آیت‌الله دکتر محقق داماد، ریاست بنیاد موقوفات افشار در تکریم زنده یاد شهیدی گفت: مرحوم شهیدی از جمله امتیازاتی که داشت این بود که دو نحله قدیم و جدید را از نظر علمی درک کرده بود یعنی در مهم‌ترین حوزه علمی شیعه شهر نجف اشرف درس خوانده و در آنجا از استادان بسیار بزرگی بهره مند شده بود. او درس فقه را از محضر آیت الله العظمی خویی آموخته بود.

شهیدی، فقیهی به تمام معنا بود. اما انگار جرقه‌های روشنفکری، در ذهن مرحوم شهیدی از همان ابتدای تحصیل بود. آن زمان در حوزه نجف، فقط فقیه پرورش می‌یافت. اگر علوم دیگر می‌آموخت در جنب قضیه تحصیل اصلی بود. من حدس می‌زنم اتفاقی باعث شد که او به رشته تاریخ سر سپرده شود.

او مقید به نماز اول وقت بود، مقید به نماز شب بود و وقت خود را برای ترجمه زیبای نهج‌البلاغه گذاشت. مقالات زیادی نوشت و سرمایه‌گرانبهایی از آثارش به جای مانده است.

در ادامه پیام دکتر مهدوی دامغانی استاد دانشگاه‌ هاروارد خوانده شد. در بخشی از این پیام آمده است:

من که بیش از ۶۰ سال از عقد اخوت دکتر شهیدی متنعم بوده‌ام از جزئیات اشتیاق و شرح درد فراق او چه می‌توانم عرض کنم. او پیش از آنکه استاد اساتید حاضر باشد مراتب منظمی را طی کرده است و در محضر آیت‌الله خویی بوده و بعد از نجف اشرف به ایران آمده است او مردی متواضع، خدوم و خیرخواه بود. آزاده بود و مال در کف او قرار نداشت. از دنیاداری و مال اندوزی و جاه طلبی برکنار بود. خانه وسیع و کتابخانه بزرگ خود را وقف کرد. او به معنای واقعی در زمان ما سید، شناخته می‌شد و بنده او را سیدالطایفه می‌دانستم.

دکتر غلامرضا ستوده نیز در این مراسم گفت:‌ زمان فرساینده است همه چیز را نابود می‌کند. حتی بزرگان را محو می‌کند.

داشتیم بزرگانی که نام و نشانی داشتند ولی دیگر نامی از آنها نمانده است. فقط دانشمندانی که اثر بزرگی به جای خود گذاشته‌اند، جاویدان هستند و دکتر شهیدی مصداق این قضیه است.

دکتر علی افخمی نیز گفت: شاید قریب به بیست سال هر دو هفته یک‌بار در دانشگاه تهران، با استاد علامه شهیدی افتخار هم‌نشینی داشتم.

ما ایشان را به عنوان ادیب می‌شناختیم. اما با دیدن آثار اسلامی او، عده‌ای ایشان را به عنوان مورخ معرفی می‌کنند. و عده‌ کمی ایشان را به عنوان فقیه می‌شناسند.

در بخش دیگر از این مراسم، دکتر رسول جعفریان گفت: او با مجموعه بزرگی از کتاب‌های قدیمی در نجف آشنا بود و این امر هم در تاریخی شدن ایشان موثر بوده است.

او می‌گوید وحدت خوب است البته بعد از اینکه درباره تشیع بنویسم و آن را تثبیت کنم. کتاب «جنایات تاریخ» چنان شهرتی پیدا کرد که بعدها روی هر کتابی بعد از آن نوشته می‌شد: «جعفر شهیدی نویسنده جنایات تاریخ».

بخش دیگر جنایات تاریخی نقد فکر مصری‌هاست. شهیدی اول روی تشیع خود پافشاری می‌کند و سپس به آنها نزدیک می‌شود.

ذهن تاریخی‌اش او را به مسائل تاریخی مصری‌ها نزدیک می‌کند از تردیدهای تاریخی طه حسین استقبال می‌کند و ویژگی دیگر او غیر از انتقادی بودن، عملکرد او ضد خرافات دینی است.

پس از سخنان دکتر رسول جعفریان، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد علی مهدوی راد سخنرانی کرد و در این جلسه بخشی از مستند دکتر شهیدی به کارگردانی منوچهر مشیری به نمایش درآمد.