جرعهای از دریا
مقالات و مباحث شخصیتشناسی و کتابشناسی
آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی
مؤسسه کتابشناسی شیعه
*جلد اول
چاپ ششم: ۱۳۹۷
۶۱۵ص ـ ۳۵هزار تومان
*جلد دوم
چاپ پنجم: ۱۳۹۷
۷۲۲ص ـ ۴۰هزارتومان
*جلد سوم
چاپ سوم: ۱۳۹۷
۷۴۶ص ـ ۴۵هزارتومان
مؤسسه کتابشناسی شیعه به منظور معرفی همهجانبه و دقیق عالمانه و مؤلفان شیعه و آثار مکتوب آنان و نیز تبیین صحیح و عالمانه پیشینه علمی و فرهنگی تشیع و فرهنگ ناب آن، به سال ۱۴۲۷ر۱۳۸۵ ش بنیان نهاده شد و اکنون اجرای دو طرح عظیم را وجهه همت خود قرار داده است: ۱ـ دانشنامه آثار شیعه (به فارسی) و تاریخ اتراث الشیعی (به عربی)، ۲ـ بزرگان شیعه(به فارسی) و اعلام الشیعه (به عربی).
از آنجا که بدون استفاده از پژوهشهای بزرگان معاصر در زمینه تراجم و کتابشناسی این دو طرح به سامان نمیرسند یا ناقص خواهند بود، علاوه بر این دو تألیف بزرگ و زمانبر، تحقیق و نشر اینگونه آثار سودمند را نیز در دستور کار خود قرار داد. نخستین اثر منشور مؤسسه در این زمینه، کتاب حاضر است که مشتمل بر مجموعه مقالاتی است از حضرت آیتاللهالعظمی سیدموسی شبیری زنجانی در معرفی آثار معروف علمای شیعه و نقد و بررسی برخی از این آثار و شرح برخی از کتابهای مشهور شیعه.
این کتاب در سه مجلد به چاپ رسیده و هر جلد در سه فصل «آثار فارسی»، «آثار عربی» و «طریقیات» تنظیم شده است.
فصل اول شامل آثار عربی از نویسنده است که عمدتا تعلیقات وی برکتابهای دیگران، بهویژه یادداشتها و نظرها بر برخی از کتب رجال و تراجم به شکل امروزی است. ایشان معمولا به هنگام مطالعه کتابها، هرنظر و ملاحظهای داشته باشند، آن را درحاشیه صفحات یادداشت و کتابها را تصحیح میکنند، بدون اینکه هدف اصلی و غرض اولی تعلیقه نویسی باشد.
فصل دوم شامل مقالات، مصاحبات و تعلیقات ایشان در برخی از کتابهای مشهور شیعه است. چنین مقالات و مصاحبات به ترتیب تاریخ تألیف و نشر است که نخستین آن یعنی «مؤلف تبصره العوام» حدود پنجاه سال پیش، به سال۱۳۳۸شر۱۳۷۹ق منتشر شده است.
فصل پایانی کتاب تحت عنوان «طریقیات» مجموعه حکایات و مطالب علمی ارزشمندی است که ایشان بیشتر در بین راه یا در جلسات انس بیان فرمودهاند. معظم له در ایامی که کسالتی نداشتند، برای اقامه نماز، مسیر منزل تا حرم مطهر حضرت معصومه(ع) و بالعکس را پیاده میپیمودند و در طول مسیر، طلاب و فضلا پروانه وار گرد وجودشان حلقه میزدند و از برکاتشان بهره میبردند و ایشان هم با تواضعی ستودنی به پرسشهای آنها پاسخ میدادند و اگر پرسشی نمیشد، خود ابتدائاً مطالبی بیان میفرمودند.
آنچه در این فصل گرد آمده، بخشی از این مطالب است که با دقت زیاد از نوار مکتوب، و کوشش شده است که گویش گوینده در بیان مطالب حفظ شود. این فصل آکنده است از سیره بزرگان و روحانیت، خاطرات عبرت آمیز، مطالب آموزنده و اخلاقی و احیاناً دقایق و ظرایف بسیار جالب علمی. لازم به ذکر است جلد دوم و سوم بر جلد اول این امتیاز را دارند که اکثر قریب به همه مطالب آنها، برای نخستینبار منتشر میشود. و کسانی که تا حدی به جایگاه علمی حضرت آیتالله، بهویژه در مباحث رجالی، وقوف دارند از مطالب این کتاب بسیار استفاده خواهند برد.
دو کتاب از انتشارات ققنوس
ایدة دانشگاه
کارل یاسپرس
مترجم: مهدی پارسا
چاپ دوم: ۱۳۹۷
۱۷۶ص ـ ۱۱هزار تومان
این کتاب از سه بخش تشکیل شده است: «حیات فکری»، «اهداف دانشگاه» و «ملزومات وجود دانشگاه». ویژگی اصلی علم و پژوهش علمی، معنای محدود و گسترده علم، حدود علم، علم به منزله امری سودمند در مقابل علم به منزله غایتی در خود، پیشفرضهای اساسی علم، علم نیازمند جهت است، علم به عنوان پیشفرض صداقت، علم و فلسفه، روح، وجود انسانی، عقل، فرهنگ، تحقیق، آموزش و پرورش، آموزش و پرورش در حکم شکلدهی به ذهن، ارتباطات، بحث مباحثه، شکل گیری «مکاتب فکری» به عنوان نمونهای از مشارکت فکری، دانشگاه به مثابه نهاد، ناکامی نهاد در زنده نگهداشتن ایده دانشگاه، ضرورت نهادها، نقش شخصیت در ساختار رسمس دانشگاه از جمله موضوعات و مباحثی است که نویسنده به آنها پرداخته است.
در توضیحات پشت جلد آمده است: «کارل یاسپرس ایده دانشگاه را در پایان دیکتاتوری هیتلر و بعد از شکست آلمان در جنگ جهانی دوم نوشت. پس از آنکه بدترین فجایع از بیرون و درون بر سر دانشگاههای آلمان آوار شد. وقتی این کتاب را میخوانیم، گاهی احساس شگفتی میکنیم. برخی از ایدههای یاسپرس چه بسا ما را شوکه کنند، یا به نظرمان بسیار غیرعملی یا حتی بدتر برسند؛ اما گاهی ایدههایی هم که مخالف به کار بستنشان در دانشگاهها هستیم، مستحق شنیده شدن و مورد تأمل قرار گرفتن هستند. باید این کتاب را صدای انسانی بدانیم که پس از سالها سرکوب و رنج، توانست باور خود را به ارزش جاودان و اساساً مهارناپذیر حقیقت بیان کند.»
وحدت اشیا
هگل، کانت و ساختار ابژه
نوشتة رابرت استرن
مترجم: محمدمهدی اردبیلی، مهدی محمدیاصل
انتشارات ققنوس
چاپ اول: ۱۳۹۷
۲۳۸ص ـ ۱۸هزار تومان
رابرت استرن در این کتاب میکوشد تا از طریق بررسی تفاوت رویکرد کانت و هگل در خصوص مفهوم ابژه، تمایزات ایدئالیسم این دو متفکر را توضیح دهد. کتاب پنج فصل دارد، فصل نخست آن به شرح و ریشهیابی تحلیلیـتاریخی ایده اصلی کتاب نقد عقل محض با تمرکز بر انقلاب کپرنیکی و آموزه «ترکیب» اختصاص دارد. فصل دوم به بررسی مختصر برخی نقدهای هگل به فلسفه کانت اشاره دارد و فصول سوم و چهارم به پاسخهای ایجابی جایگزین هگل به این نقدها در آثار مختلفش میپردازد.
به این ترتیب، استرن با محور قرار دادن مفهوم «ابژه»، شرحی اجمالی از بخشهایی از سه اثر اصلی هگل عرضه میکند که مرتبط با بحث ابژهاند. فصل آخر هم با جمعبندی مسائل مطرحشده و حل و فصل مسئله وحدت و کثرت در روح مطلق هگلی به پایان میبرد.
آنچه ترجمه و انتشار این اثر را ضرورت میبخشد، همانگونه که نویسنده در پیشگفتار ادعا میکند، بهرغم حجم اندک، طرحی کلی از رویکرد کلگرایانة هگل به ابژه و جهان ترسیم میکند که میتوان در پرتو آن کل فلسفه هگل را
بازتفسیر کرد.