مصوبه پارلمان عراق برای خروج نیروهای آمریکایی، شرایط جدیدی را در این کشور رقم زده‌است. برخی تحلیلگران می‌گویند در صورت اجرایی نشدن این مصوبه از سوی آمریکایی‌ها نیروهای این کشور در عراق باز هم هدف قرار خواهندگرفت. پارلمان عراق پس از کش‌وقوس‌های فراوان بالاخره پانزدهم دی‌ماه طرح خروج نیروهای آمریکایی‌ها از خاک این کشور را به تصویب رساند. ۱۷۰نماینده پارلمان عراق پیش‌نویس قانون اخراج نیروهای آمریکایی را امضا کردند و رای‌گیری با حضور اکثریت و با رعایت حد نصاب قانونی انجام شد.
«عادل عبدالمهدی» نخست وزیر دولت موقت عراق هم در جلسه رای‌گیری پارلمان این کشور خواستار خروج فوری نیروهای آمریکایی از عراق شد و گفت که منافع عراق و آمریکا ایجاب می‌کند نیروهای خارجی خاک عراق را ترک کنند. در متن مصوبه قانون جدید پارلمان عراق در مورد خروج نیروهای آمریکایی از خاک این کشور که در رسانه‌های عراقی منتشر شده، آمده است: دولت عراق ملزم است درخواست کمک از ائتلاف بین‌المللی به سرکردگی آمریکا را به منظور پایان عملیات نظامی و جنگی در عراق لغو کند. دولت باید برای پایان دادن به همه نوع حضور نیروهای خارجی در خاک این کشور اقدام کند و از هرگونه استفاده از حریم هوایی عراق به هر دلیل جلوگیری به عمل آورد. فرمانده کل نیروهای مسلح به نمایندگی از دولت عراق باید شمار تکنسین‌ها و مربیان خارجی را که به آنها نیاز دارد، محل سکونت، وظایف و مدت قراردادهای آنان را اعلام کند. وزیر امور خارجه به نمایندگی از دولت عراق باید علیه آمریکا به اتهام نقض خطرناک حاکمیت و امنیت عراق به سازمان ملل و شورای امنیت شکایت کند. این تصمیم از تاریخ تصویب اجرایی می‌شود.
پایان توجیهات اشغالگری
در سال ۲۰۰۸ «جرج بوش» رئیس جمهوری اسبق آمریکا و مقام‌های عراق توافقنامه امنیتی را امضا کردند که به موجب آن شرایط قانونی حضور نیروهای آمریکا در عراق مشخص شد. بر اساس توافقنامه امنیتی عراق و آمریکا، ایالات متحده تا سال ۲۰۱۱باید نیروهای خود را به طور کامل از عراق خارج می‌کرد و هر گونه حضور نظامی پس از این تاریخ فاقد مشروعیت بود. اما حملات و پیشروی‌های داعش در عراق در سال ۲۰۱۴بهانه تازه‌ای به کاخ سفید داد تا بار دیگر نظامیان خود را وارد خاک این کشور کند. این کار با توافق دولت وقت عراق به ریاست «حیدر العبادی» انجام شد.
شکل‌گیری ائتلاف ضدداعش در سال ۲۰۱۴بهانه تازه‌ای را برای حضور نظامی آمریکا در عراق و سوریه فراهم کرد. اما اکنون با پایان یافتن جولان داعش در عراق و مخالفت عراقی ها با حضور نظامی آمریکا دیگر هیچ توجیه قانونی برای واشنگتن وجود ندارد. با وجود اینکه مراکز رسمی آمریکا اطلاعاتی را درباره شمار نیروهای آمریکا و مکان حضور آنان در عراق منتشر نمی‌کنند اما گزارش‌های رسانه‌ای نشان از این دارد که آمریکا دارای حدود ۵۲۰۰نیروی نظامی و حدود ۱۲تا ۱۴پایگاه نظامی در عراق است.پایگاه‌های «عین الاسد» و «الحبانیه» در استان الانبار عراق، پایگاه کرکوک در شمال بغداد، پایگاه هوایی «بلد» در ۱۰۰کیلومتری شمال بغداد در صلاح الدین، پایگاه «ویکتوری» در نزدیکی فرودگاه بغداد، پایگاه «القیارة» در ۵۸کلیومتری جنوب موصل، پایگاه «التاجی» در شمال بغداد، پایگاه «التون کوبری» در کرکوک و ۴پایگاه در کردستان عراق در مناطق سنجار، اتروش، حلبچه از جمله پایگاه‌های آمریکا در عراق هستند.پس از تصویب طرح خروج نیروهای آمریکا از عراق، «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا هم در واکنش به مصوبه پارلمان عراق درباره اخراج نیروهای آمریکایی، بغداد را به اعمال تحریم‌های گسترده تهدید کرد. او گفت که ما نیروهایمان را از عراق بیرون خواهیم کشید، اما اول عراق باید هزینه پایگاه هوایی آمریکا را بپردازد. این تصمیم مجلس عراق و موضع‌گیری ترامپ در این زمینه گمانه‌زنی‌های بسیاری را درباره آینده حضور نیروهای آمریکا در عراق و سمت و سوی روابط دو کشور به دنبال داشته است. برخی کارشناسان گفته‌اند در صورتی که آمریکایی‌ها از مصوبه پارلمان پیروی نکنند مورد حمله گروه‌های مقاومت قرار خواهند گرفت.
تبعات خارج‌نشدن نظامیان آمریکایی از عراق
«کالیه توماس» کارشناس اندیشکده امنیت ملی آمریکا در این زمینه به شبکه خبری «الجزیره» قطر گفته است: تلاش ترامپ برای تهدید دولت عراق در داخل این کشور اثری نخواهد داشت. با وجود اینکه ترامپ تهدید کرده است که از سلاح تحریم‌ها علیه عراق و رهبران این کشور استفاده خواهد کرد اما او تا این مرحله پیش نخواهد رفت زیرا این موضوع به آینده روابط دو کشور ضربه‌های بزرگی وارد خواهد کرد.به نوشته الجزیره، «دیوید دی روش» کارشناس مسائل نظامی مرکز خاور نزدیک و جنوب آسیا در دانشگاه «دفاع ملی» آمریکا هم در این زمینه معتقد است که ترامپ به کاهش نیروهای آمریکا در عراق تمایل دارد اما نمی‌خواهد در شرایط کنونی و زیر فشار بغداد، این اقدام را عملی سازد تا نشانه‌های ضعف را نمودار سازد.
درباره تهدیدهای ترامپ به تحریم عراق هم باید گفت این تحریم‌ها از روی محاسبات هزینه مالی ناشی شده و در این زمینه وی محاسبات راهبردی را در نظر نگرفته است.«رابرت فورد» سفیر سابق آمریکا در عراق هم با اشاره به خشم مقامات ارشد عراق از ترور سردار «قاسم سلیمانی» فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و «ابومهدی المهندس» معاون نیروهای الحشد الشعبی عراق بر این باور است اجرایی نکردن تصمیم پارلمان عراق در ضرورت خروج نیروهای آمریکایی از عراقی توجیهی برای هجوم و انتقام از آمریکا فراهم می‌کند .
«چارلز دان» پژوهشکر اندیشکده خاورمیانه‌ای واشنگتن می‌گوید: دمدمی‌مزاج بودن ترامپ مهمترین عامل در تصمیم‌گیری‌های او است و این موضوع سبب تنش در روابط واشنگتن و بغداد شده است و این به سود رقبای آمریکا در عراق است. اگر دولت عراق به طور رسمی از واشنگتن بخواهد که نیروهای خود را از عراق خارج سازد و آمریکا به آن پاسخ مثبت ندهد در این صورت به آمریکا به عنوان یک اشغالگر نگاه می‌شود و این موضوع زمینه را فراهم می‌سازد تا گروه‌های عراق بار دیگر نیروهای آمریکایی را در این کشور هدف قرار دهند.از نگاه برخی تحلیلگر مقابله با تداوم حضور نیروهای آمریکا در عراق با شیوه های گوناگونی امکان‌پذیر است. در سطح سیاسی استفاده از ظرفیت‌های پارلمان، دستگاه‌های قضایی، دولت و سیاستمداران عراق در پایان دادن به حضور نظامی آمریکا دارای اهمیت است.
در سطح اجتماعی مخالفت‌های مردمی و احزاب و تشکلات غیردولتی، انعکاس دیدگاه مراجع تقلید در مخالفت با حضور آمریکا و افشاگری اهداف آمریکا برای مردم ابراز فشاری علیه واشنگتن است تا در سیاست‌های خود برای تداوم حضور نظامی در این کشور بازنگری کند. در شرایط کنونی و با توجه به جنایت آمریکایی‌ها در ترور سردار قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ابومهدی المهندس معاون الحشد الشعبی که در روند مبارزه با داعش و شکست تروریسم در عراق و سوریه نقش اساسی داشتند و اثبات بیش از پیش تروریست‌پروری آمریکایی‌ها به نظر می‌رسد حضور و آمادگی نیروهای مقاومت با محوریت حشدالشعبی در سطح امنیتی مهمترین عامل بازدارنده در برابر تداوم حضور آمریکایی‌ها خواهد بود.
یو.اس.ای تودی: وقت آن است که عراق را ترک کنیم
نشریه «یو.اس.ای تودی» در تحلیلی درباره تحولات اخیر منطقه غرب آسیا، نوشت، زمان آنکه نیروهای آمریکایی عراق را ترک کنند، فرا رسیده است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، نشریه «یو.اس.ای تودی در یادداشتی به قلم «بنجامین فریدمن» مدیر سیاست‌گذاری مؤسسه اولویت‌های دفاعی آمریکا، نوشت، با توجه به تحولات اخیر در منطقه غرب آسیا، وقت آن فرارسیده که نیروهای آمریکایی عراق را ترک کنند، چراکه اکنون روشن شده است که مردم عراق آمریکا را نمی‌خواهند.نویسنده این یادداشت ترور سردار «قاسم سلیمانی» و همراهانش توسط آمریکا را «تصمیمی بی‌ملاحظه» توصیف کرده و نوشته است که این اقدامی غیرقابل جبران است، اما می‌تواند خروج آمریکایی‌ها از عراق را که باید از مدت‌ها پیش انجام می‌شده، تسریع کند.فریدمن به مصوبه اخیر پارلمان عراق برای اخراج نیروهای آمریکایی از این کشور اشاره کرده و نوشته است که واشنگتن باید این خواسته را بپذیرد.
نویسنده این یادداشت، هرچند اتهامات مقام‌های آمریکایی علیه سردار سلیمانی را تکرار کرده، اما نوشته است که ترور یک فرمانده ارشد کشوری مستقل، نه تنها در خدمت منافع امنیت ملی آمریکا نیست، بلکه به افزایش اتحاد داخلی در ایران منجر شده است. او با اشاره به اینکه از این پس احتمال حملات علیه نیروهای آمریکایی در عراق افزایش می‌یابد، نوشته است: «نیروهای ایالات متحده باید پیش از این عراق را ترک می‌کردند. زمانی که خلافت داعش شکست خورد، مأموریت نیروهای نظامی ایالات متحده در عراق با ابهام روبه‌رو شد. با خروج دولت [دونالد] ترامپ از توافق هسته‌ای و تشدید فشار اقتصادی علیه ایران در دو سال گذشته، نیروهای آمریکایی به نقطه جذب دردسر بدل شدند و بیش از آنکه ابزاری برای تأمین امنیت ایالات متحده باشند، به طعمه‌ای برای یک جنگ فاجعه‌بار با ایران تبدیل شدند. نویسنده در ادامه نوشته است که با ترور اخیر سردار سلیمانی و «ابومهدی المهندس» نیروهای آمریکایی در عراق بیش از گذشته در وضعیتی غیرقابل تداوم قرار گرفته‌اند .
فریدمن با بیان اینکه مردم عراق با حضور آمریکا در این کشور مخالف بوده و مخالف خواهند بود، نوشته است: «خشم عمومی علیه ایالات متحده در عراق، نه فقط به واسطه این حمله پهپادی، بلکه به واسطه حملات هوایی چند روز پیش از آن که با مخالفت دولت عراق روبه‌رو بود، اکنون به امری چاره‌ناپذیر بدل شده است. همین امر باعث می‌شود که هر دولتی هم که در عراق بر سر کار باشد، برای حمایت از ادامه حضور نیروهای ایالات متحده یا سرکوب هرگونه مقاومت شیعی علیه نیروهای آمریکایی، با دشواری روبرو باشد.او اشاره کرده است که درگیری با آمریکا تنها به عراق محدود نخواهد بود و نیروهای آمریکایی در نقاط دیگر منطقه از جمله سوریه هم می‌توانند هدف قرار گیرند و هیچکدام از اهداف امنیتی ایالات متحده چنین ریسکی را توجیه نمی‌کند.
وی در پایان با بیان اینکه جنگ با ایران «چشم‌اندازی هراس‌انگیز» است، نوشته است: «ایالات متحده باید به جای فرستادن نیروهای آمریکایی بیشتر به این منطقه، یعنی جایی که این نیروهای اضافی هم به اندازه نیروهای کنونی آسیب‌پذیر خواهند بود، باید نیروهای خود را از عراق و همینطور کل منطقه، خارج کند. همینطور که رخدادهای اخیر نشان داده، حضور اندک نیروهای آمریکایی در منطقه به دستیابی به هیچ هدف سودمندی کمک نمی‌کند، اما برای آنکه ایالات متحده را به جنگ بی‌پایان دیگری بکشد، کافی است.
تاریخ ثبت می‌کند که ترامپ خاورمیانه را باخت
و تاریخ ثبت خواهد کرد که این دونالد ترامپ بود که خاورمیانه را از دست داد. بحرانی که بعد از انتخاب شدن دونالد ترامپ به ریاست جمهوری، جهان نگران وقوعش بود اکنون دارد برای ما اتفاق می‌افتد.به گزارش ایسنا، شبکه خبری آمریکایی سی‌ان‌ان در تحلیلی درباره هزینه‌های هنگفتی که آشوب دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا با سیاست‌های مخرب‌اش در جهان به بار آورده، نوشته است: «نیروهای آمریکایی اقدام به ترور یکی از برجسته‌ترین فرماندهان نظامی ایران در فرودگاه بغداد کردند و ایران نیز بعد از طرح وعده انتقام اعلام کرد برخی از تعهداتش را در قبال توافق هسته‌ای برجام معلق می‌کند. آمریکا نیز در تدارک برای حمله تلافی جویانه علیه خودش، عملیات خود علیه تروریست‌های داعش را به حال تعویق درآورده است. دولت عراق که به تهران نزدیک است ممکن است به زودی از نیروهای آمریکایی بخواهد خاک این کشور را ترک کنند.
پنتاگون نیز در اقدامی که وجود یک آشوب کلی را تایید می‌کند به اشتباه نامه‌ای را فرستاده و در آن صحبت از خروج فوری آمریکا از عراق به مقام‌های عراقی کرده است. با این حال مشخص شده که “ما فعلا قرار نیست از عراق خارج شویم.”همه این تفاقات به این خاطر افتاد که ترامپ که در قبال ایران ظاهرا سیاست دیگری بجز خصومت نسبت به وضعیت قدیمی ندارد، دارد با جهان مثل اسباب بازی سیاسی خود رفتار می‌کند.او یا مطمئن است که می‌تواند از طریق این اغتشاش آفرینی صلح ایجاد کند یا برای بار دوم تلاش می‌کند تا با توسل به ماجراجویی خارجی، پیروزی خودش در انتخابات را تضمین کند.همانطور که همه ما می‌دانیم ترامپ در حال حاضر تبدیل به سومین رئیس جمهور آمریکا شده که از بابت رسوایی مربوط به اعمال فشارهایش بر اوکراین با عدم اعطای کمک‌های نظامی به این کشور، در مجلس نمایندگان با روند استیضاح مواجه شده است؛ اعمال فشاری که تنها هدفش واداشتن اوکراین به تحقیقات درباره جوبایدن رقیب سیاسی داخلی خود ترامپ بود .اما ترامپ از این رسوایی چه درس‌هایی فرا گرفت؟ آیا او به سادگی فقط فهمید که باید باز هم با جسارت بیشتر عمل کند؟
آشوب‌های فعلی زمانی آغاز شدند که درگیری‌هایی میان نیروهای آمریکایی و شبه نظامیان مورد حمایت ایران در عراق بالا گرفت و این آشوب‌ها در نقطه‌ای به اوج خود رسید که معترضان عراقی از دروازه‌های مجتمع سفارت آمریکا در بغداد داخل این مجتمع شدند. زمانی که این معترضان از آنجا عقب نشینی کردند یک ساختمان پذیرش مخروبه را به جای گذاشتند که یاد آور بحران حمله به سفارت آمریکا در تهران در سال ۱۹۷۹ بود؛ بحرانی که در ادامه منجر به از بین رفتن شانس جیمی کارتر برای پیروزی مجدد در انتخابات ریاست جمهوری شد. تنش‌های اخیر زمانی بالا گرفت که ترامپ تصمیم به دست زدن به افراطی‌ترین برخورد علیه ایران به رغم مخالفت‌های برخی از مقام‌های دولتش گرفت و آن چیزی بجز ترور هدفمند سردار قاسم سلیمانی، فرمانده بلندپایه نظامی ایران نبود. چنین تصمیمی ممکن بود از جانب باراک اوباما و جورج دبیلیو بوش، روسای جمهور قبلی آمریکا هم اتخاذ شود اما هیچ یک از آنها این کار را نکردند.
به گفته یک مقام آمریکایی که از سوی نشریه تایمز منتشر شد، سردار سلیمانی زمانی که ترامپ دستور به ترور او به بهانه وجود تهدید از جانب وی داد، صرفا در حال اجرای امور عادی بوده است.در ایران شهدا چهره‌های قدرتمند هستند؛ بنابراین سردار سلیمانی پس از ترورش می‌تواند الهام بخش ایرانی‌های دیگری با هدف پشتیبانی از دور جدیدی از رویارویی با آمریکا شود .باید در نظر بگیرید که آمریکایی‌ها چطور به چنین اتفاقی علیه خود واکنش نشان می‌دادند و شما درخواهید یافت که چرا تصمیم‌گیری‌های قبلی که بر پایه اطلاعات مربوط به تحرکات او برای چندین سال عمل می‌کردند، گزینه سردار سلیمانی را انتخاب نکردند.بعد از آنکه موشک‌های دونالد ترامپ کاروان حامل سردار سلیمانی را هدف گرفت، جهان بلافاصله خطرناک‌تر شد و نقش آمریکا در خاورمیانه نیز نامطمئن‌تر شده است. آمریکا سابقه حمله به عراق بر پایه ادعاهای واهی تملک سلاح‌های کشتار جمعی و مقصر بودن این کشور در حملات ۱۱ سپتامبر را دارد. در حالی که جنگش علیه عراق صدها هزار نفر را به کشتن داده و تریلیون‌ها دلار خسارت به جای گذاشته است.با اطمینان می‌توان گفت که کل جهان از جنگ‌های آمریکا در اراضی مسلمان‌ها خسته است.
دورنمای ورود آمریکا به درگیری‌های بیشتر و حالا با ایران تقریبا غیر قابل تصور است.با این حال وقتی دونالد ترامپ در کاخ سفید نشسته است اتفاقاتی که می‌افتند حالت اجتناب ناپذیر دارند. او عادت دارد که دیدگاههای ساده انگارانه و حتی دیوانه‌واری را در قبال مشکلات پیچیده ابراز کرده و برای آنها راه حل‌های شعاری پیشنهاد کند .او در زمان کمپین انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا این ایده را مطرح کرد که آوارگان سوری ممکن است تبدیل به یک ارتش پنهانی خواستار حمله بشوند و وعده داد که همه آنها را خارج کند.او همچنین بعد از رسیدنش به ریاست جمهوری تلاش کرد ممنوعیتی برای ورود مسلمانان چند کشور به آمریکا وضع کند.
او سپس شروع به حمله به هم‌پیمانان آمریکا، به ویژه ناتو کرده در حالی که به برخی از دشمنان خطرناک آمریکا مثل کره شمالی نزدیک شد. همانطور که یک نفر قبلا گفت او از عمل کردن به شیوه رییس جمهوری خودداری می‌کند و با این رویکردش این نگرانی گسترده را تایید می‌کند که رهبر معقولی برای یک کشور ابرقدرت نیست.از جمله خصیصه‌هایی که ترامپ را برای سمتش نامناسب می‌سازد ناتوانی او برای پیش‌بینی تبعات است.ترامپ در یک مورد از ماجراجویی‌های خود با تاخیر در اعطای کمک‌های نظامی به اوکراین جان اوکراینی‌ها را به خطر انداخته و بعدا هم با رای مجلس نمایندگان آمریکا به استیضاحش تاوان داد.
در یک مورد دیگر ماجراجویی‌های سوء خارجی او دست به یک ریسک خیلی بزرگتری زده که به راه انداختن خونریزی‌های بزرگ را به نظر تضمین می‌کند و خاورمیانه را به نفع ایران تغییر نظم می‌دهد.و از آنجایی که آمریکایی‌ها از اینکه کشورشان در منطقه مضمحل شده آگاه هستند، دشوار بتوان تصور کرد که آنها در صورت تشدید جنگ در منطقه بخواهند برای مدت طولانی از ترامپ حمایت کنند.ترامپ احتمالا به خاطر تصمیمات شتابزده‌اش پاداشی تلخ دریافت خواهد کرد. ایران ممکن است نقشی محوری در جلوگیری از رسیدن یک فرد دیگر به ریاست جمهوری مجدد ایفا کند و تاریخ ثبت خواهد کرد که ترامپ خاورمیانه را از دست داد.
اکبر عزیزی اقدامی دیر، اما باارزش