دکتر عبدالناصر همتی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با شرح برنامههای مختلف بانک مرکزی، ضمن اشاره به اینکه اکنون سود رسمی بانکی ۱۸ درصد است، گفت: پیشنهاد دادیم که بنگاههای آسیب دیده پشتیبانی شوند. همچنین از سوی دیگر تقاضا را مراقبت کنیم تا اقتصاد هر چه زودتر به حالت عادی برگردد.
وی اضافه کرد: بانک مرکزی با توجه به مشکلات کنونی بانک ها پیشنهاد داد که بخشی از ذخایر قانونی بانک مرکزی یعنی حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان را آزاد کنیم. با جمع این رقم با سود صفر درصد و ۵۰ هزار میلیارد تومان نظام بانکی، میانگین نرخ سود ۱۲ درصد میشود.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: بر اساس پیشنهاد مشترک بانک مرکزی و ستاد اقتصادی کرونا، دولت موافقت کرد که وام یک میلیون تومانی به مردم با سود صفر درصد پرداخت شود و قسط این وام در ماه ۳۵ هزار تومان در ۳۰ ماهه است
وی با اشاره به اینکه دولت در شرایط کنونی تحریم و کرونایی، بیشتر از این توان کمک ندارد، افزود: قرار است وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به همه کسانی که یارانه میگیرند پیامک دهد که آیا از این وام میخواهند استفاد کنند یا خیر؟ در صورت پذیرفتن، وام پیش از آغاز ماه مبارک رمضان به حساب سرپرستان خانوار واریز میشود.همتی ادامه داد: ۴ میلیون خانوار وجود دارند که در آمد کمتری دارند و آنها بین یک تا دو میلیون تومان وام میگیرند به این صورت که برای خانوارهای تک نفره یک میلیون، دو و سه نفره ۵ر۱ میلیون تومان و بالای سه نفره هم دو میلیون تومان وام به آنها تعلق میگیرد که قسط آن ماهانه ۳۵ هزار تومان است و با دو ماه تنفس از ماه تیر از حساب یارانه آنها کسر میشود.
وی گفت: حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان از تسهیلات، سهم یارانه بگیران میشود و حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان از تسهیلات هم به کسب وکارها تعلق میگیرد. ۱۰ گروه از مشاغل در کارگروه کمیته مربوطه تعیین شده و شرط دولت برای ارائه تسهیلات این است که کارفرمایان، نباید کارگران خود را اخراج کرده باشند. رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه بخشنامه مربوطه هفته آینده در ستاد ملی کرونا نهایی و پرداخت این تسهیلات اواخر اردیبهشت آغاز میشود و سود این تسهیلات ۱۲ درصد است.
وی با بیان اینکه عمده توجه ما به کسب و کارهای کوچک و متوسط است، ادامه داد: به مدت سه ماه، به ازای هر کارگر، هر ماه سه میلیون تومان تسهیلات پرداخت میشود.
این مقام مسئول گفت: تحریم ظالمانه آمریکا موجب کاهش بُنیه مالی دولت شده و مشکل تراز بودجهای ایجاد کرده است بنابراین در این شرایط نمیتوانیم به اندازه کافی تسهیلات ارائه کنیم و این در حالی است که ذخایر ارزی خوبی داریم، اما به علت تحریمها نمیتوانیم به آن دسترسی داشته باشیم.
وی با بیان اینکه پارسال با وجود فشارهای حداکثری، حدود ۴۰ میلیارد دلار ارز تامین کردیم، در پاسخ به این که اثر تورمی ۷۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات چقدر است؟ گفت: بنای ما بر این است که با استفاده از ابزارهای گوناگون، نقدینگی و تورم را کنترل کنیم و برای این منظور برنامههای مختلفی داریم. در همین مدت که ایام قرنطینه و تعطیلات بود، در سامانه «نیما» یک میلیارد دلار ارز ارائه کردیم و این نشان میدهد که بانک مرکزی در حال فعالیت است.همتی پیش بینی کرد نرخ تورم در محدوده ۲۰ تا ۲۲ درصد، کنترل شود و اضافه کرد: اکنون با وجود این شرایط، نرخ سود بین بانکی به ۵ر۱۶ درصد رسیده است.
وی در ادامه با اظهار اینکه تامین مالی از طریق بازار سرمایه کمتر از ۱۵ درصد شده و برنامه ما این است که این رقم به حدود ۵۰ درصد برسد، ادامه داد: وزارتخانههای اقتصاد و کار عرضههای اولیه خواهند داشت و بازار سرمایه عمق بیشتری پیدا خواهد کرد.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: رشد اقتصادی کشور در سال ۹۷ معادل منفی ۵ درصد بود که این رقم در سال ۱۳۹۸ با توجه به کاهش صادرات نفتی افزایش یافت و رشد اقتصادی در فصل سوم بدون احتساب نفت به مثبت ۳ر۱ درصد و با نفت به منفی ۷ر۶ درصد رسید و اگر موضوع کرونا پیش نمیآمد، رشد صادرات غیر نفتی ما خیلی بیشتر و رشد با نفت هم بهتر میشد.
وی با اشاره به اینکه در بدترین حالت، رشد منفی ما بیشتر از ۵ر۱ درصد نیست، درباره درخواست اخذ تسهیلات ۵ میلیارد دلاری از صندوق بین المللی پول گفت: تسهیلات فعلی این صندوق فقط برای مبارزه با کروناست و پیش شرطهای معمول را ندارد. همچنین این حق ماست، چون تاکنون حدود ۲ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار از پول کشورمان در این صندوق وجود دارد و اکنون حدود ۶۰ سال است که از این صندوق وامی نگرفته ایم. در این شرایط که مردم ما در سختی هستند و به تامین کالا و دارو نیاز دارند، اگر از حق مان در این صندوق استفاده نکنیم پس کی اینکار را انجام دهیم؟
این مقام ارشد بانکی افزود: این رقم ۵ میلیارد دلار بخشی از نیازهای ماست و اگر این وام را پرداخت نکنند اتفاق خاصی نمیافتد، اما ماهیت آنها روشن میشود و آنها نشان خواهند داد که آیا در خدمت آمریکا هستند یا در خدمت مردمی هستند که در آن صندوق حقی دارند. البته تاکنون این موضوع به خوبی پیش رفته است و ما با این پول میخواهیم کالا و دارو بخریم و کار دیگری با آن انجام نمیدهیم.
وی ابراز امیدواری کرد صندوق بین المللی پول صداقت خود را در این باره نشان دهد و ثابت نکند که استقلالی ندارد.همتی درباره یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار از پول بلوکه شده کشورمان در لوکزامبورگ گفت: بانک مرکزی چند سال پیش بخشی از ذخایر خود را اوراق دلاری خرید که از این مقدار، بخشی را وصول کرد و ۲ میلیارد دلار را آمریکاییها بردند و خوردند که اکنون پیگیر حقوقی آن هستیم. درمورد پولی که در لوکزامبورگ داشتیم، وکلای کشورمان هر دو حکم آمریکاییها را مبنی بر توقیف و انتقال این پول لغو کردند، اما هنوز تصمیم نهایی را باید دادگاه عالی لوکزامبورگ بگیرد. فشار میآوریم تا انتقال این پول به کشورمان انجام شود.
وی با اشاره به اینکه کشورمان میلیاردها دلار پول در کشورهای مختلف دارد که برخی از این پولها آزاد و برخی مسدود است، گفت: همه پول هایمان را خواهیم گرفت؛البته ابزارها و منابع دیگری داریم که از آنها استفاده میکنیم.
رئیس کل بانک مرکزی درباره گزارش دیوان محاسبات مبنی بر کم آمدن ۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی در سال ۱۳۹۷ گفت: این گونه نیست. در سال ۹۷ حدود ۳۰ میلیارد دلار ارز تامین شد که حدود ۲۰ میلیارد دلار آن ۴۲۰۰ تومانی بود و از ۱۶ مرداد سیاستهای ارزی دولت تغییر کرد.
وی ادامه داد: به برخی از کالاها و ماشین آلات تا حدود ۱۲ ماه فرصت میدهیم به کشور وارد شود. پس بخشی از این کمبود، مربوط به این موضوع است و بخشی هم به محاسبات گمرک بر میگردد.
همتی افزود: اسامی و مشخصات دریافت کنندگان ۵ر۱ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی را که به تعهد خود برای واردات عمل نکردند به سازمان تعزیرات داده ایم و در حال بررسی است و چند صد میلیون دلار هم پرونده کیفری مطرح است که قوه قضاییه در حال رسیدگی به آن است و عاملان آن هم در زندان هستند.
وی درباره بانکهایی که باوجود دستور دولت، اقساط را از حساب تسهیلات گیرندگان کم کرده اند، گفت: سامانه برخی از بانکها به طور خودکار این اقساط را کم کرده است که در این زمینه عذرخواهی کردند و بانک مرکزی سامانهای را ایجاد کرد تا افراد بتوانند مشخصات را اعلام کنند و پیگیر بازگشت اقساط به حسابشان شوند که تا کنون فقط ۴۰ هزار نفر در این سامانه تقاضای خود را ثبت کرده اند، در حالی که ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار قسط قرض الحسنه داریم.
رئیس کل بانک مرکزی درباره نوسانات اخیر نرخ ارز هم گفت: اکنون دلار حدود ۱۵ هزار و ۵۰۰ تا ۱۵ هزار و ۶۰۰ تومان است. برخی افراد جوهایی ایجاد میکنند، اما ما در کنترل نرخ بازار ارز مشکلی نداریم و تحت کنترل است و برای کنترل بازار ارز برنامه داریم.
وی درباره سود مرکب هم گفت: مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام در این زمینه را اجرا خواهیم کرد و مردم نگران نباشند.