کتاب «معنای بندگی»، شرحی مبسوط بر حدیث معروف: «الصَومُ لی و اَنا اُجزی به» از حضرت آیتالله آقای حاج شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی (دام ظله) است که به قلم محمدحسن دانش و توسط نشر مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) منتشر شده است.
محمدحسن دانش شیرازی، مؤلف کتاب در دیباچه آن آورده است: «فقه الحدیث» یکی از دانشهای مهم و وابسته به حدیث است که افزون بر مبانی فهم، شامل شرح و تفسیر روایات نیز میشود و هدف از آن، برطرف کردن ابهامات و مشکلاتی است که حدیثپژوهان در به دست آوردن مدالیل احادیث پیش روی دارند… در این کتاب استاد مکرم حضرت استاد آیت الله آقای حاج شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی با ژرف نگری معهود فقهی و اصولی خویش، همانند والد بزرگوار سفرکردهشان… فقه الحدیث «الصَومُ لی و اَنا اُجزی به» را به صورت مبسوط تشریح و تفسیر فرموده و از خلال آن، افقی تحلیلی و نوبنیاد در فهم این حدیث قدسی برای حدیثپژوهان گشودهاند… »
آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی نیز در ادامه مرقوم کرده است: «به یقین، حقیقا خلقت تمامی موجودات، بهویژه جن و انس در بندگی و عبادت خداوند متعال، ظهور و تجلی پیدا میکند… ولی در میان عبادات، روزه جایگاهی بس رفیع دارد. چه به فرموده خداوند متعال] در این حدیث قدسی [، آن ذات یگانه، روزه را به خود اختصاص داده و فرموده است: «روزه برای من است و من به آن جزا داده میشوم.» اما این که در این حدیث شریف، روزه جزای الهی شمرده شده است، به فهم عمیق و درک دقیق از نظام عقیدتی اسلام نیاز دارد و نباید از نظر دورداشت که فهم حدیث شریف «الصَومُ لی و اَنا اُجزی به»، از جمله مسائل مهم بینشی است که باید با ژرفنگری و طهارت قلب به آن رسید. بدین رو در یکی از روزهای ماه مبارک رمضان سال هزار و چهارصد و سی و هشت هجری قمری، برابر خرداد ماه سال هزار و سیصد و نود و شش هجری شمسی که به تدریس خارج فقه صلاه المسافر اشتغال داشتم، مناسب دیدم این حدیث قدسی را با همه احتمالاتی که در آن وجود دارد، مورد بحث و دقت قرار دهم و بحمدالله تعالی … به معنای جدیدی نایل شدم.»
در بخشهایی از این کتاب میخوانید: «روزه برای من است و من به روزه پاداش داده میشوم»، پاداشی که هم هدیهای است از من به بندگانم و هم هدیهای است از بندگانم به من… هدیهای سرنوشتساز و ارمغانی انسانساز با نامی برجسته در ماهی خجسته. نامی که نام عبادت خداست و ماهی که ماه زیارت خداست. عبادتی برجسته به نام روزه و زیارتی خجسته به نام رمضان …»