فصل مهاجرت پرندگان از مناطق سردسیر نیمکره شمالی به مناطق گرمسیر نیمکره جنوبی آغاز شده است.
کوچ پرندگان یعنی رفت و برگشت آنها از زیستگاه بهاره به زیستگاه پاییزه و بالعکس به علت تغییر فصل و تغییر شرایط زیست محیطی.
مسیر مهاجرت این پرندگان گاهی آن قدر طولانی است که باور نمیکنید یک موجود کوچک بتواند این قدر دقیق، نقشه راهش را پیدا کند و از یک نیمکره به نیمکره دیگر برود. مثلا پرستوی دریایی قطبی حدود ۷۱ هزار کیلومتر از قطب شمال تا قطب جنوب میرود.
پرندگان مهاجر در طول مسیرشان با خطرات بیشماری مواجه میشوند از جمله گرسنگی، بیماری و شکار توسط انسان یا دشمنان طبیعیشان.
سرزمین ایران در مسیر مهاجرت گونههای بسیاری از این پرندگان قرار دارد اما متأسفانه، اقامتگاه امنی برای آنان نیست.
پرندگانی که برای رفع خستگی و پیداکردن غذا، در کنار آبگیرها و تالابهای ایران فرود میآیند تا بالهای خستهشان کمی قوت بگیرند و بتوانند طلوعها و غروبهای بعدی را به همراه جفت و همگروهیهایشان تماشا کنند و بر فراز آسمان سرزمینی که ادعای تمدن ۲۵۰۰ ساله دارد، چرخ بزنند و جنگلها و کشتزارها و قلههایایران را همچون اجدادشان ببینند و درنوردند، معمولا آخرین روزهای مسیر مهاجرتشان را در ایران طی میکنند؛ بالهای نازکشان با تیر شکارچیان و تور قاچاقچیان حیاتوحش زخمی میشود و آخرین پرواز را در این سرزمین مهمانکش تجربه میکنند؛ سر از بازار پرندگان و قابلمههای خورشت و سفرههای رنگین اما خونین آدمهای طماع و بیرحم در میآورند و حتی نسل بسیاری از آنها برای همیشه منقرض شده است. چرا؟ چون از آسمان ایران عبور کردند و شکارچیان و مردم محلی آنها را کشتهاند.
در این میان تنها تکیهگاه وراهکار مطمئن فعالان و حامیان محیطزیست، فرهنگسازی بوده است تا مردم را آگاه کنند که دست از سر این پرندگان مهمان بردارند و اجازه دهند به سلامت از ایران بروند. شکارچیان ناآگاه امروز و مشتریان بازارهای غیرقانونی گوشت پرندگان مهاجر، کودکان و نوجوانان دیروز هستند که درست آموزش ندیدند.
هشتگ «#من_از_پرنده_مهاجر_حمایت_میکنم» امسال در فضای مجازی راه افتاده است تا همه ما با هم برای نجات پرندگانی که
از آسمان ایران میگذرند، تلاش کنیم و اجازه ندهیم تنوع زیستی جهان به دلیل جهل و ناآگاهی نوع بشر از بین برود.
در انتظار «امید»
«امید» نام تک درنای سفید سیبری است؛ آخرین بازمانده از جمعیت غربی این گونه در حال انقراض که پارسال برای دوازدهمین سال، تنهایی به تالاب فریدونکنار آمد.
جفت «امید»، «آرزو» نام داشت که شکارچیان او را هم کشتند؛ همانند سایر افراد این گونه و حالا فقط «امید» مانده است. همه مراقبند که کسی او را شکار نکند و تا به ایران میآید، عکس و خبرش را منتشر میکنند؛ اما او که از دنیا برود، نسل این پرنده برای همیشه در جهان منقرض میشود و کودکان باید عکسش را در کتابها ببینند.
امسال تا زمان چاپ این مطلب، هنوز «امید» به ایران نیامده است. از مهر تا آبان باید منتظرش باشیم و امیدواریم امسال هم به سلامت به این سرزمین بیاید و به سلامت از ایران بگذرد.
درنای سیبری به طور تاریخی به سه جمعیت اصلی شرقی ، غربی و مرکزی تقسیم میشود. جمعیت مرکزی این گونه منقرض شده است و جمعیت غربی هم به گفته کارشناسان محیطزیست در صورت مرگ امید به طور قطعی منقرض خواهد شد .
جمعیت شرقی درنای سیبری که در واقع تنها گروه باقی مانده از این گونه است، تابستان را در شرق سیبری زادآوری کرده و برای زمستانگذرانی به شرق چین میرود.
کاش سالها پیش کسانی درباره اهمیت حفاظت از پرندگان با بچهها صحبت میکردند تا وقتی بزرگ میشوند، صدای تیر، بال هیچ پرندهای را زخمی نکند.
به نظر شما، آسمان آینده برای پرندگان امنتر خواهد بود؟
code