سرپرست ایرانی کاوش در محوطه تاریخی ویرانشهر با اشاره به کشف یکی از برج‌های طرفین دروازه شهر محصور دوره اشکانی در ویرانشهر گفت: تفاهم‌نامه ایران و موزه لوور برای استفاده از امکانات آزمایشگاهی و علوم میان رشته‌ای این مجموعه در حوزه باستان‌شناسی است.
به گزارش ایلنا، مدتی است که مطالعات باستان‌شناسی در محوطه تاریخی ویرانشهر در خراسان شمالی به‌عنوان بخشی از فعالیت‌های مشترک دانشگاه تهران با موزه لوور پاریس تعریف و از سال گذشته آغاز شده است. این کاوش‌ها امسال نیز از مهرماه گذشته با سرپرستی مشترک میثم لباف خانیکی و روکو رانته انجام می‌شوند.
محوطه تاریخی ویرانشهر محوطه‌ای به مساحت ۱۴هکتار است که در ۱۰کیلومتری شهر فاروج قرار دارد و در سال ۷۸در فهرست میراث ملی به ثبت رسید. در گذشته نیز هیأت باستان‌شناسان ایتالیایی از دانشگاه تورین در سال ۱۹۷۷و ۱۹۷۸بررسی‌های باستان‌شناسی در این محوطه انجام دادند که در آن دوره این محوطه به عنوان یک محوطه دوره ساسانی معرفی شد.
میثم لباف خانیکی، سرپرست ایرانی کاوش در محوطه تاریخی ویرانشهر، درباره این فصل از کاوش که با همکاری موزه لوور انجام می‌شود به ایلنا گفت: به پیشنهاد موزه لوور برای انجام کار باستان‌شناسی در محوطه‌ای از خراسان، این محوطه برای انجام کار مشترک بین هیأت ایرانی و موزه لوور در نظر گرفته شد. ویرانشهر، پیش از این به‌عنوان استقرارگاه ساسانی معرفی شده بود، اما کاوش‌های اخیر نشان داد این سکونتگاه در دوره اشکانی تأسیس شده و تا اواسط دوره ساسانی مسکونی بوده است.
او در پاسخ به چرایی انتخاب محوطه تاریخی ویرانشهر برای انجام کاوش‌های باستان‌شناسی مشترک بین ایران و موزه لوور، گفت: از یک سو آشنایی ما با دوره اشکانیان و ساسانیان در منطقه دره اترک و سرچشمه‌های رودخانه اترک کم است و از دیگر سو می‌دانیم تاریخ اشکانیان از این منطقه رقم خورده و خاستگاه اقوام پارت در شمال شرق ایران و شمال خراسان بوده است. این عوامل سبب شدند تا این منطقه را به عنوان هدفی برای از سرگیری بررسی موضوعات باستان‌شناسی دوره تاریخی خراسان در نظر بگیریم. از این رو سال گذشته تفاهم‌نامه‌ای میان پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و موزه لوور منعقد و در قالب این تفاهم‌نامه، برنامه‌ای پنج‌ساله تعریف و تصویب شد. به گفته خانیکی، سال گذشته فصل نخست که بررسی سیستماتیک محوطه بود، انجام و به مطالعه سفال‌های سطحی منطقه پرداخته شد. این مطالعات به ما نشان داد که این محوطه از دوره اشکانیان و قبل از دوره ساسانیان مسکونی بوده و سفال‌های به دست آمده شباهت‌هایی به سنت‌های سفال‌سازی این منطقه تا اوایل دوره ساسانی داشته است. امسال نیز فصل دوم کاوش باستان‌شناسی را آغاز کردیم و فرضیاتی که مبنی بر استقرار دوره اشکانیان در نظر داشتیم به اثبات رسیدند.
این باستان‌شناس با اشاره به آنکه تاکنون دو ناحیه از محوطه تاریخی ویرانشهر کاوش شده‌اند، از کشف شواهدی از استحکامات دفاعی بارو و سازه‌های معماری در محدوده داخلی این سکونتگاه اشکانی خبر داد و گفت: با توجه به یافته‌های اخیر می‌توان گفت این محوطه در دوره اشکانیان به عنوان منطقه مسکونی مورد سکونت قرار گرفته و سازه‌های آن تا اوایل دوره ساسانیان نیز مورد استفاده قرار می‌گرفت. در واقع کشف معماری شاخص دوره اشکانی و سفال‌های شاخصی که قابل مقایسه با محوطه‌های کاوش شده در ترکمنستان و ازبکستان یا خوارزم باستان است، دلیلی بر این مدعا خواهد بود. می‌توانیم بگوییم در محوطه ویرانشهر با یک اثر دوره اشکانیان مواجه هستیم.
سرپرست ایرانی کاوش تاریخ ویرانشهر درباره اهمیت کاوش باستان شناسی در این محوطه تاریخی در حوزه باستان شناسی ایران نیز توضیح داد: ویرانشهر اولین شهر محصور دوره اشکانیان است که در منطقه خراسان و در خاستگاه پارتیان مورد کاوش باستان شناسی قرار می‌گیرد. قطعاً در پایان فصل‌های کاوش با اطلاعات بسیار خوبی در این رابطه مواجه خواهیم شد.
وی تأثیر حضور موزه لوور در حوزه باستان‌شناسی ایران را چنین تشریح کرد: سعی ما بر آن است تا از امکانات موزه لوور و آنچه که در حال حاضر در اختیار نداریم، استفاده کنیم. مطالعات آزمایشگاهی و سالیابی مطلق و مطالعات میان رشته‌ای که هنوز در ایران جا نیفتاده، از جمله امکاناتی هستند که موزه لوور می‌تواند در اختیار باستان‌شناسی ایران قرار دهد. نباید فراموش کرد که شناخت باستان‌شناسان ایرانی از فرهنگ و سرزمین ما در حال حاضر نسبت به سایر باستان‌شناسان جهان بیشتر و بهتر است.
اکبر عزیزی اقدامی دیر، اما باارزش