۲۳نوامبر ۵۸۹ میلادی، خسروپرویز که با مخالفت‌های ژنرال بهرام چوبین روبرو بود، چون یارای ایستادگی در برابر ژنرال بهرام را نداشت به قسطنطنیه (استانبول) فرار کرد تا از موریس امپراتور روم شرقی (بیزانتین) کمک بخواهد. موریس که در انتظار چنین فرصتی بود، یک سپاه کامل در اختیار او قرار داد. این سپاه رومی با کمک هواداران داخلی خسرو، در جنگ سال ۵۹۱ میلادی بهرام را شکست و به شمال خاوری ایران فراری دادند و خسرو دوم بر تخت نشست .
مخالفت یزدگرد سوم با انتقال پایتخت به شیراز
۲۳ نوامبر ۶۳۶ میلادی و چهار روز پس از شکست نظامی امپراتوری ایران در نبرد قادسیه و عقب‌نشینی باقیمانده یگان‌ها از پل عتیق و به مخاطره افتادن تیسفون (پایتخت)، جلسه بزرگان کشور برای چاره‌جویی در کاخ سلطنتی تشکیل شد. حاضران در جلسه پیشنهاد کردند که پایتخت به شهر استخر (شیراز) منتقل شود زیرا اعراب مهارت جنگ صحرایی دارد نه کوهستانی و رسیدن به استخر مستلزم عبور از کوهستان است. یزدگرد سوم (شاه وقت) این پیشنهاد را نپذیرفت و رد این پیشنهاد به باور مورخان، نقطه پایان بر عمر امپراتوری ایران در عهد باستان گذارد. تیسفون در مارس ۶۳۷ به دست اعراب مسلمان افتاد.
صورتجلسه انتخاب نادرشاه به پادشاهی
دوم آذر۱۳۳۱، شورای وزیران به ریاست دکتر مصدق تصویب کرد که دولت مکلف است به هر بها، نسخه اصل صورتجلسه انتخاب نادر شاه افشار به پادشاهی ایران در سال ۱۷۳۵ (۱۱۴۸ هجری قمری) از سوی نمایندگان ولایات و بزرگان کشور در اجتماع دشت مغان را خریداری کند و به موزه ایران باستان (ملی) بسپارد. پای این سند مهر و امضای نمایندگان ۳۵ گانه ولایات و برجستگان کشور وجود دارد و میرزای قزوینی عبارت «الخیر فی ما وقع» را که نشانه ارقام ۱۱۴۸ (تاریخ انجام رای‌گیری در مغان) بود به دست داده بود که قرار شد بر یک طرف سکه رسمی قرار گیرد و در طرف دیگر سکه عبارت «نادر ایران زمین. »در پی مصوبه دولت، اصل صورتجلسه انتخاب نادر شاه که در اختیار «محمد دانش بزرگ‌نیا» بود خریداری شد. از این صورتجلسه که ترجمه متن آن در تاریخ دموکراسی جهان آمده است دو نسخه تهیه شده بود.
www.iranianshistoryonthisday.com
code
اکبر عزیزی اقدامی دیر، اما باارزش