برندق، روستایی چشم‌نواز بین دره‌ و کوهستان
محمد بیگی
 

روستای گردشگری «برندق» در میان دره‌ای سرسبز و چشم‌نواز بین سه استان گیلان، زنجان و در جنوب اردبیل در بخش خورش رستم شهر خلخال واقع است. این روستا که اطراف آن توسط کوه‌ها محصور شده، در میان دو رودخانه زال‌رود و گلبندرود قرار دارد. مردم این روستا به زبان ترکی آذربایجانی صحبت می‌کنند و شغل آن ها دامداری و کشاورزی است.
جاذبه های طبیعی
آب و هوای معتدل روستای برندق، ظرفیت مناسبی برای فعالیت‌های زراعی و دامداری در این منطقه فراهم آورده است. از عمده محصولات زراعی روستا می‎توان به بادام‌زمینی و برنج و انواع درختان میوه اشاره کرد.
«صابر رضایی»، از اهالی برندق و فعال در حفاظت از بافت تاریخی و محیط زیست روستا، در گفتگو با خبرنگار اطلاعات ضمن معرفی اجمالی برندق می‌گوید: طبیعت زیبای رودخانه‌های زال چایی و گلبندر چایی، ارتفاعات منطقه حفاظت شده آق‎داغ، چشمه‌های آب‌معدنی و باغات زیبای میوه روستای برندق در امتداد رودخانه‌های روستا هر گردشگری را برای لذت بردن از طبیعت این روستا فرا می‌خواند.
روستای برندق در میان دره‎ای زیبا و سرسبز توسط کوه‌های آق داغ (دومین قله مرتفع اردبیل) و ارتفاعات پلنگ محصور شده است و هزار متر از سطح دریا ارتفاع دارد. برندق روستایی تاریخی است که وجود بقایای گورستان تاریخی و آرامگاه سید احمد معراجی (سفیدآب) و دو اثر تاریخی «مهاجر» و «پیرحاجی» سابقه اقامت در روستا را طولانی و به چند دوره تاریخی گوناگون تقسیم می‌کند.
متأسفانه با وجود این همه زیبایی در دل یک منطقه کوهستانی، زیرساخت‌های مناسب از جمله راه‏های ارتباطی برای روستا وجود ندارد. مسئولان حوزه گردشگری هم برای معرفی بهتر روستا به مسافران اقدامی نکرده‌اند. اجرای نیمه‎تمام طرح‌های روستا از دیگر مشکلات این روستا برای جذب گردشگر است. در صورت توجه مسئولان و همت اهالی، روستای برندق می‌تواند یکی از روستاهای کم‎نظیر از نظر جاذبه‌های طبیعی و منحصر به فرد باشد.
گردشگران با چند روز اقامت در چنین منطقه‎ای علاوه بر سپری کردن اوقات خود در خانه‌های روستایی می‎توانند با شیوه سنتی زندگی در منطقه آشنا شده و از نان تنوری خانگی، آش و انواع غذاهای لذیذ محلی، میوه‌های شیرین و موسیقی سنتی در یک محیط کاملا طبیعی و به دور از استرس بهره‎مند باشند.
پوشش مردم روستا از قدیم کت و شلوار برای مردان و لباس محلی به نام «تومان‌کینک» برای زنان است. از دیگر رسومات محلی این روستا برگزاری عروسی به شیوه سنتی، پخت انواع آش، بازی‌های بومی محلی و برگزاری جشنواره موسیقی سنتی است.
رضایی با ذکر این نکته که روستای ۴۸۰ خانواری برندق، از روستاهای هدف گرشگری استان اردبیل و شهرستان خلخال، در ۴۲ کیلومتری هشتجین و یک‎صد کیلومتری از مرکز شهر خلخال واقع شده است، یادآور می‌شود: گورستان باستانی برندق، رودخانه زال، آبشار برندق و زیارتگاه سید حسن معراجی از جاذبه‎های گردشگری این روستا هستند.
ایام نوروز امسال در حالی که هنوز در بخش‌هایی از استان اردبیل برف می‌بارید، در روستای برندق درختان گیلاس و زردآلو به بار نشسته و شکوفه‎های سفید آنها طبیعت را زیباتر از گذشته در منظر چشم گردشگران به نمایش گذاشته بود.
آبشار برندق که در نزدیکی روستا واقع شده و همچنین دامنه ارتفاعات آق داغ و پلنگ و نیز تفرجگاه‎های اطراف رودخانه‎های زال -که از وسط روستا می گذرد- گل بندرود و چشمه‎های آب معدنی از مناطق دیدنی این روستا هستند که در هر فصل زیبایی خود را دارند.
مراسم خواستگاری در برندق رسم و رسوم خود را دارد. در این مراسم نوازندگان با آوازهای محلی و موسیقی و نغمه‎های عاشقانه ضمن شادی‎آفرینی فرهنگ و فولکور محلی را بازگو می‎کنند.
بی‎توجهی به بافت تاریخی
ساخت و سازهای جدید بدون حفظ هویت تاریخی نکته‎ای است که رضایی از آن انتقاد کرده و می‎گوید: ارزش چنین روستاهایی به بافت تاریخی و منحصر به فردشان است و حتما باید در امر توسعه آن را مدنظر قرار داد اما متأسفانه این موضوع اصلا مدنظر مسئولان استانی و بنیاد مسکن نیست؛ تا جایی که که در یک بدعت بد، نه فقط هنگام ساخت بناهای نوساز، حفظ بافت تاریخی اهمیت ندارد بلکه با کاشی‎کاری معمولی یک نمای زشت شکل می‎گیرد که بیش تر آدم را به یاد حمام می‏اندازد تا بافت تاریخی روستا. اگر این روند ادامه یابد تا یکی دو دهه آینده دیگر اثر و جاذبه‌ای از برندق برجا نخواهد ماند. امیدواریم مسئولان استانی این موضوع را مدنظر داشته باشند؛ چیزی که در ترکیه کاملا مدنظر برنامه‎ریزان است و در
ایران نه.
وی به احداث راهی به روستا از جاده گیلوان از جاده رشت اشاره می‏کند که با راه‏اندازی آن دسترسی مردم بهتر خواهد شد اما به موازات آن نگران حضور گردشگران بی‌مراعاتی است که پایشان به هر جا که رسیده با ضعف فرهنگی خود آن جا را تخریب و به زباله‎دان تبدیل کرده‎اند، زیرا محیط زیست بکر برندق می‌تواند با حضور چنین گردشگرانی آسیب ببیند.

code

نسخه مناسب چاپ