دبیر شورای عالی امنیت ملی بر لزوم تلاش همگانی برای ایجاد حکومتی فراگیر و مقابله با بحران انسانی در افغانستان تاکید کرد و گفت: ایران حاضر است همه امکانات خود را مانند راههای ارتباطی و امکانات بندری از جمله چابهار در اختیار حل این معضل قرار دهد.
علی شمخانی دیروز در سومین نشست گفتگوی امنیت منطقهای در دهلی، ادامه داد: برگزاری سه نشست توسط دبیران شورای امنیت کشورهای همسایه افغانستان قبل از پذیرش رسمی شکست و فرار آمریکا از افغانستان نشاندهنده درک درست ما بود ولی آمریکاییها مثل همیشه دچار خطای محاسباتی شدند و با فرار خویش رسوایی برای خود به بار آوردند و برای مردم افغانستان مشکلآفرین شدند.
شمخانی با اشاره به آثار و تبعات اشغال افغانستان توسط آمریکا، خاطرنشان کرد: ۲۰سال پیش آمریکا کشور افغانستان را به بهانه مقابله با طالبان و القاعده و با ادعای مبارزه با تروریسم اشغال کرد و گفت که میخواهم از افغانستان کشوری الگو و الهامبخش درست کنم اما به جای ارائه الگوی موفق و الهامبخش، تمام مولفهها در این کشور بحران زده منفیتر از گذشته شد. تروریسم افزایش یافت، فقر و فلاکت رو به فزونی گذاشت، کشت و قاچاق مواد مخدر و مهاجرت مردم بیش از گذشته شد، تعداد بسیار زیادی از مردم بیگناه افغانستان، بهدلایل مبهم و حتی در مراسمهای عروسی و عزا توسط جنگندههای آمریکایی قتل عام شدند.
وی با بیان این که طرح دولتسازی و ملتسازی مورد ادعای آمریکا به گِل نشست و حتی در ابتداییترین وظیفه این کشور یعنی تاسیس ارتش و سیستم امنیتی هم ناکارآمدتر از سایر بخشها بودند، اضافه کرد: همه دنیا دیدند که ارتش و سیستم امنیتی متکی بر آموزش و تجهیزات آمریکایی چگونه مثل خود این کشور فرو ریخت و سرانجام آمریکا با شکستی مفتضحانه، ناچار به فرار از این کشور شد و با وارد آوردن خسارات فراوان به این کشور و بهویژه قتل عام هزاران زن، مرد و کودک افغانستانی مایه عبرت همه کسانی شد که بهجای تکیه بر امکانات خود، بقای خود را در توسل به قدرتهای پوشالی نظیر آمریکا جستجو میکنند و امروز افغانستان با کوهی از مشکلات بر جای مانده است که عبور دادن آن به ساحل نجات وظیفه همه ماست.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: همواره تأکید کرده و میکنیم که صلح خواست همگانی مردم و اقوام افغانستان است، ولی نکته مهم که باید توجه همگی را به آن جلب کرد، آن است که آمریکا حتی در موضوع صلح در افغانستان هم فریبکارانه رفتار کرد و با وجود تظاهر به ایجاد صلح در افغانستان، هیچ برنامهای برای این کار نداشت و تنها هدف این کشور رهایی از مهلکهای بود که خود ساخته بود و به دلیل خوی استکباری وخودبرتربینی، افغانستان، منطقه و جهان را دچار مشکل کرد.
شمخانی تصریح کرد: به همین خاطر، هر روند و فُرمتی را که آمریکا به نام صلح و گفتگو درباره افغانستان ایجاد کرد، ایران در آن شرکت نکرد، زیرا میدانستیم تظاهر و جار و جنجال صلحخواهی آمریکا فقط پوششی برای رهایی از باتلاق خود ساخته است.
وی تاکید کرد: در مقابل، ما کوشیدیم با همکاری بازیگران داخل و خارج افغانستان به سمت برنامههایی حرکت کنیم که واقعا به سود برادران و خواهران ستمدیده ما در افغانستان و به نفع همه کشورهای همسایه و منطقه باشد و آن هم ایجاد صلح و ثباتی پایدار و فراگیر در افغانستان است که منافع مشترک همه ما را تامین میکند. اکنون هم تاکید ما بر فُرمتهایی است که بتواند به حال ملت افغانستان مفید باشد و از همین رو تاکید میکنیم سازمان ملل باید در این زمینه محور رایزنیها و کمک به افغانستان مجروح باشد.
پرداخت خسارت جانی و مالی به افغانستان
دبیر شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: آن چیزی که اکنون باید برجسته شود، پذیرش مسئولیت توسط آمریکا و کشورهای همپیمان او در ۲۰سال اشغال افغانستان است. پرداخت خسارت جانی و مالی وارد شده به مردم افغانستان، حداقل وظیفه اشغالگران است. هرچند میدانیم، بسیاری از این صدمات جبرانناپذیر است.
وی یادآور شد: امروز از یک طرف با واقعیتی جدید در افغانستان روبرو هستیم و بدون توجه به این واقعیت نمیتوان امیدی به برون رفت این کشور از مسائل و مشکلات متراکم آن داشت. از طرف دیگر، همه میدانیم که افغانستان کشوری متشکل از اقوام و مذاهب گوناگون است و فقط در پرتو مشارکت همه اقوام، گروهها و جریانهای سیاسی این کشور میتوان امیدوار به عبور این کشور از شرایط بحرانی بود و حذف یا نادیده گرفتن هریک از این اعضا به منزله ورود مجدد افغانستان به شرایطی مبهم و ناپایدار است. دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت: در این اجتماع مهم تاکید میکنیم که یگانه راه نجات افغانستان تشکیل یک دولت فراگیر ملی و با مشارکت همه اقوام است و در این راه از هیچ کوششی به نفع دولت و ملت افغانستان دریغ نخواهیم کرد.شمخانی خاطرنشان کرد: اکنون در افغانستان با تهدیدی مواجه هستیم که میتواند بخشی از طرح و برنامه اشغالگران برای منطقه و پیشبرد اهدافشان باشد. این تهدید ناشی از حضور، رشد و توسعه داعش و گروههای تروریستی تکفیری از یک سو و خطر بروز جنگ فرقهای در افغانستان از سوی دیگر است. این موضوع، همه ما را چه همسایه و چه غیرهمسایه در منطقه دچار مشکل خواهد کرد.
وی ادامه داد: در این چارچوب ما سه نگرانی مهم داریم که نیاز است با همکاری یکدیگر برای آن تدبیری بیندیشیم؛ نخست دخالت برخی کشورها در انتقال عناصر تکفیری تروریستی به داخل افغانستان است که از گذشته شواهدی برای آن وجود داشته و اکنون هم اطلاعات سرویس های اطلاعاتی حاکی از تداوم آن است و بر دامنهنگرانی میافزاید.
دبیر شورای عالی امنیت ملی، گسترش فقر و بحران انسانی را دومین موضوع نگرانی ایران دانست و افزود: برنامهریزی برای معالجه این معضل از یک طرف وظیفه انسانی همه ماست تا آلام مردم مقداری التیام یابد و از سوی دیگر، عدم توجه به آن زمینه مناسبی برای سربازگیری گروههای تروریستی فراهم میکند و زمینهساز بسیاری از اقدامات ضد امنیتی خواهد بود.
شمخانی اضافه کرد: برای مردمی که از تامین مایحتاج اولیه زندگی محرومند، میزان پرداخت مالی تروریستها وسوسه برانگیز است و در این صورت، هزینهزیادی بر ملت افغانستان و همه کشورهای منطقه، به ویژه همسایگان، تحمیل خواهد شد و البته، تامین مالی تروریستها هم خود مقولهای مهم است.وی خاطرنشان کرد: سوم، بحران مهاجرت و ضرورت کمک برای اسکان امن همراه با رفاه مردم در داخل کشورشان است. ایران سالهاست میزبان بیش از ۳میلیون مهاجر از افغانستان است و این میزبانی به نحوی است که ۹۴درصد آنها همانند سایر شهروندان ایرانی در اقصی نقاط ایران زندگی و کار میکنند و فقط ۶درصد آنها در اردوگاه بسر میبرند و متأسفانه تاکنون، بیش از ۹۶درصد هزینه آنان از منابع کشورمان تامین شده است و صرفا حدود ۴درصد از کمک نهادهای بینالمللی مسئول برخوردار بودهایم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی افزود: از این رو اگر خدای ناکرده باموج جدیدی از مهاجرت روبرو شویم، به دلیل تحریمهای ناعادلانه تحمیل شده بر مردم ما، برخلاف میل باطنی خود، ممکن است نتوانیم پذیرای موج جدید باشیم.
شمخانی فشار بر آمریکا برای آزاد کردن منابع مالی ملت مظلوم افغانستان به منظور بهرهمندی آنها از منابع و امکانات خود، مقابله با تروریسم تکفیری و داعش در افغانستان و شناسایی راههای تأمین مالی این گروهها و قطع این کمکها و کمک به حل بحران مهاجرت و کشورهایی که پذیرای این بخش از مردم افغانستان شدهاند را از دیگر وظایف مهم برای چارهاندیشی دانست.
خبردیگر این که دبیر شورای عالی امنیت ملی، دیروز با ناراندا مودی نخست وزیر هند و همچنین همتایان هندی و قرقیزستانی خود دیدار و گفتگو کرد.