امتیازات منحصر به فرد رمزارزها برای تعاملات مالی به ویژه برای گروه هایی که در تجارت بین المللی با محدودیت هایی روبرو هستند، باعث شده تا دولت و بانک مرکزی به استفاده از این مکانیزم جدید مالی ترغیب شده و برنامه گسترده ای برای ابداع یک رمزارزملی تدوین کنند. با این حال کارشناسان این حوزه معتقدند که ورود به این فضا بدون ایجادزیرساخت های اولیه برای ساختار اقتصادی ایران بسیار خطرناک است.
کیومرث فتح اله کرمانشاهی معاون اسبق سازمان توسعه تجارت ایران در گفتگوی اختصاصی با خبرنگارما ضمن تشریح مزایای استفاده از رمزارزها در مبادلات بین المللی گفت: رمزارزها و بلاکچین ها انقلاب جدیدی در حوزه پولی و مالی دنیا ایجاد کرده و به سرعت جایگزین شیوه های سنتی در مبادلات بین المللی می شوند.
در ایران هم استقبال از این شیوه جدید به خصوص در میان جوانان و فعالان بخش خصوصی بسیاز زیاده شده و اکنون کارشناسان زبده ای در این حوزه داریم که سالهاست به رمزارزها گرایش یافته و تجارب خوبی کسب کرده اند. وی افزود: همین افراد به عنوان پرچمداران اولیه و صف شکنان بازار رمز ارز در ایران به منافع اقتصادی قابل توجهی دست یافته اند و اکنون هرگز بدون مطالعه و ارزیابی ریسک بازار، اقدام به سرمایه گذاری نمی کنند.
کرمانشاهی گفت: شکی نیست که ویژگی های منحصر به فرد رمزارزها و آزادی مبادلات مالی از این طریق برای افرادی که دارای هرگونه محدودیت روابط اقتصادی هستند، بسیار جذاب و راهگشاست، اما نباید فراموش کرد که دنیای بلاکچین هم قوانین و زیرساختهایی دارد که بدون درنظر گرفتن آنها یقینا با شکست روبرو خواهیم شد.
معاون اسبق سازمان توسعه تجارت ایران گفت: اکنون برخی اقدامات دولت و بانک مرکزی برای استفاده از پتانسیل رمزارزها در گشایش تجارت بین المللی ایران، هیجانی و احساسی است.
وی ادامه داد: ورود یک شبه به این حوزه برای خنثی کردن تحریم های اقتصادی علیه ایران، به همان اندازه که ممکن است راهگشا باشد، احتمال دارد باعث ازبین رفتن سرمایه های ملی بشود.
کرمانشاهی گفت: هنوز مشخص نیست برنامه و استراتژی جامع اقتصادی ایران برای ورود به این بازار چیست؟ کدام زیرساخت ها را برای استفاده از رمزارزها در مبادلات داخلی و خارجی طراحی کرده ایم؟ فعالان فعلی و افرادی که به زودی به واسطه تبلیغات دولتی جذب این بازار می شوند تا چه اندازه از مخاطرات سرمایه گذاری در حوزه رمزارزها اطلاع دارند و ریسک ضرر آنها در بازار را چه کسی می پذیرد؟
وی افزود: طراحی و استفاده از هرگونه رمزارز در ایران باید با هماهنگی کامل روسای سه قوه صورت گیرد و این هماهنگی باید به تمامی لایه های اجرایی پائین دست تسری یابد.
کرمانشاهی گفت: اگر واقعاً مقرر شده تا در نظام اقتصادی ایران از مزایای رمزارزها بهره گیری کنیم، باید قوانین و مقررات این حوزه از سوی مجلس شورای اسلامی تدوین شود و در یک چارچوب نظام مند سرمایه گذاران را به مشارکت دعوت کنیم.
حتی سیستم قضایی ایران باید آمادگی حقوقی برای مواجه با هرگونه جرایم احتمالی در این حوزه را داشته باشد، نظام اجرایی هم باید در یک هماهنگی کامل تمامی ضوابط فعالیت این حوزه را به دستگاه های تحت امر خود ابلاغ کند.
وی ادامه داد: مهمتر از این ورود ناگهانی، مساله آموزش افرادی است که باید در ساختار مبادلات مجازی نقش آفرین باشند و سرمایه گذاری کنند.
وی گفت: تجربه تلخ سرمایه گذاری هیجانی در بورس اوراق بهادار و تبعات آن که هنوز گریبانگیر فعالان این حوزه است، نشان می دهد که نباید دوباره سرمایه های ملی را با رفتار هیجانی و بدون مطالعه به یک حوزه جدید راهنمایی کنیم.
تجارت خارجی کشوربه واسطه تحریم های ظالمانه بین المللی هم اینک با مشکلات زیادی روبروست و به همین دلیل نباید فعالان این عرصه را با چالش های جدید و به مراتب بزرگتر از مشکلات قبلی درگیر کنیم.
وی گفت: درگذشته بارها بدون برنامه و مطالعه وارد عرصه های مختلف اقتصادی شده ایم و پس از مواجه با مشکلات به فکر برنامه ریزی برون رفت از محدودیت های خودساخته افتاده ایم، یعنی هیچ وقت به دنبال پیشگیری نبوده ایم و همواره به فکر درمان رفته ایم اما این الگوی آزمون و خطا در بازار رمزارزها پاسخگو نیست و موجب اتلاف سرمایه های ملی خواهد شد.
کرمانشاهی گفت: قابل انکار نیست که در حوزه رمزارزها از بسیاری کشورهای دنیا حداقل یک دهه عقب هستیم. اکنون ابررمزارزهایی (نهنگ ها) در دنیا ابداع شده که سردمداران آنها هر زمان تصمیم بگیرند رمزارزهای کوچکتر و حتی آن دسته از رمز ارزهایی که خود تولید کرده اند را می بلعند و یا باعث رشد ارزش آن می شوند.
وی ادامه داد: مهم این است که درک کنیم بازیگران اصلی این عرصه، فعالان بخش خصوصی هستند و دولت ها جایگاهی در بازار رمزارزها ندارند، اگر با مکانیزم های دولتی بخواهیم از ابزار رمزارزها استفاده کنیم به همان مشکلاتی برخورد خواهیم کرد که در مبالات سنتی با آنها روبرو هستیم.
کرمانشاهی گفت: مسئولان دولتی به دنبال ابداع «ریال ارز» یا «رمز ریال» و ورود به بازاری هستند که قبلا توسط ابررمزارزها تصاحب شده اند و مشخص نیست چه حجم از نقدینگی کشور را قرار است به این بازار سوق دهیم؟ ریال ایران به عنوان پول ملی سال هاست که بخش زیادی از ارزش برابری خود نسبت به سایر اسعار را از دست داده و مشخص نیست چگونه می خواهیم از این واحد پولی برای تجارت خارجی و مبادلات جهانی کمک بگیریم؟ دولت می خواهد چه میزان در این بازار سرمایه گذاری کند و چه حجم از ریسک آن را می پذیرد؟
وی ادامه داد: اکنون شمار زیادی از صرافانی که در فضای مجازی به مبادلات رمزارزها می پردازند، خارج از کشورIPدارند و اگر قرار باشد به واسطه مبادلات قابل شناسایی با تجارت داخلی، اطلاعات آنها افشا شود به مشکل تحریم های بین المللی برخورد می کنند.
صرافی هایی هم که از بانک مرکزی مجوز فعالیت دارند و IPآنها داخلی است، چگونه و تا چه سقفی مجاز به فعالیت در بازار رمزارزها خواهند شد؟همچنین کیف پول سرمایه گذارانی که صرافی آنها متصل به IPخارجی است با تهدیدها و مخاطرات جدی روبروست.
صرافی های داخلی هم چگونه می خواهند به داراندگان موجودی در کیف پول های شخصی تعهد دهند که سرمایه آنها در بازار رمزارزها از بین نخواهد رفت؟ چه برنامه ای برای مقاوم سازی سامانه های مالی و جلوگیری از حملات سایبری در این حوزه تدارک دیده ایم؟کرمانشاهی گفت: این قبیل ابهامات جدی موجب می شود تا به دولت و بانک مرکزی برای ورود بدون مطالعه به بازار رمزارزها هشدار دهیم و مانع از شکست گسترده سرمایه های ملی شویم.