تکنولوژی ۵G
طیف فرکانسی ۵gکه (رونمایی شده در تیر ۱۳۹۵ خورشیدی) شامل موج های باند بالا (بالای ۶ گیگاهرتز)، باند متوسط(۲ تا ۵ر۴ گیگاهرتز) و باند پایین (زیر ۳ گیگاهرتز) است. باند پایین فرکانسی نسل پنجم مشابه نسل چهارم است. گستره سرعت آن از حدود ۵۰ مگابایت بر ثانیه شروع شده و به ۱۰۰۰ مگابایت (۱ گیگابایت) بر ثانیه هم می رسد. اگر امواج در تکنولوژی این نسل به طور متروسل ارئه شود، می تواند تا کیلومترها فاصله از منبع، سیگنال ها را پخش کند.
باند-سی هم به طیفهای الکترومغناطیسی خاصی می گویند که از طرف مؤسسه مهندسان برق و الکترونیک در محدوده ریزموج ها (امواج مایکروویو) و رنج فرکانسی ۴٫۰ گیگاهرتر تا ۸٫۰ گیگاهرتز اطلاق میشود. بنا به تعریف کمیسیون ارتباطات فدرال ایالات متحده، رنج فرکانسی مقرر برای آن ۳٫۷ گیگاهرتز تا ۴٫۲ گیگاهرتز هست.
***
تقریباً در ابتدای سال ۲۰۲۲ میلادی، شرکت های مخابراتی وریزن و اِی-تی-اند-تی که در حال گسترش ۵g بودند، با شکایت‌ها و هشدارهای متعددی از طرف شرکتهای بزرگ هواپیمایی و حتی فرودگاه‌هایی مانند فرودگاه بین المللی کندی مواجه شدند.
خطوط هوایی هشدار داده بودند که سرویس جدید باند-سی ۵gکه قرار بود در اوایل سال ۲۰۲۲ ارائه شود، می تواند تعداد قابل توجهی از هواپیماهای پهن پیکر را غیرقابل استفاده کند و باعث آشوب و درهم ریختگی در پروازهای ایالات متحده شود. اداره هوانوردی فدرال هشدار داده است که تداخل بالقوه می‌تواند بر ابزارهای حساس هواپیما مانند ارتفاع سنج تأثیر بگذارد و به طور قابل توجهی عملکردهای با دید کم را مختل کند. این بدان معناست که در تنها یک روز، بیش از ۱۱۰۰ پرواز و ۱۰۰هزار مسافر در معرض لغو، تغییر مسیر یا تأخیر قرار خواهند گرفت.
اِی-تی-اند-تی و وریزن در ۳ ژانویه توافق کردند که مناطق حائل در حدود ۵۰ فرودگاه را برای کاهش خطرات تداخل و اقدامات دیگری برای کاهش تداخل احتمالی به مدت شش ماه انجام دهند. آنها استدلال میکنند که باند-سی ۵g با موفقیت در حدود ۴۰ کشور دیگر بدون مشکلات تداخل هوایی مستقر شده است.
اداره هوانوردی فدرال نیز در تازه ترین دستورالعمل خود، تقاضای بازنگری و تغییر کتابچه های راهنمای پرواز برای هواپیماها و بالگردها کرده است که شامل ممنوع شدن پرواز هواگردهایی است که دچار اختلال در دریافت داده‌های فرستاده شده از ارتفاع سنج های هواگرد در برخی مانورهای هوایی است.
خطوط هوایی یونایتد به طور جداگانه گفت که با محدودیت‌‌های قابل توجهی برای هواپیماهای ۷۸۷، ۷۷۷، ۷۳۷ و هواپیماهای منطقه‌‌ای در شهرهای بزرگ مواجه است. خطوط هوایی درخواست میکنند ۵g در همه جای کشور هم اگر می‌‌خواهند اجرا کنند، حداقل در محدوده ۲ مایل (۳٫۲ کیلومتر) باند فرودگاه و به ویژه در برخی از فرودگاه‌های کلیدی اجرا نشود. شرکتهای هواپیمایی اضافه کردند که محدودیت‌‌های پروازی محدود به عملیات آب و هوای نامناسب نخواهد بود.
در روز نخست اجرای این طرح، تکنولوژی ۵g منجر به لغو و تأخیر بسیاری از پروازها شد. هنگامی که ارائه دهندگان این طرح خدمات قول دادند استقرار ۵g را در مناطق اطراف برخی فرودگاه ها به تعویق بیندازند، درگیری به طور موقت حل شد و پروازها دوباره به حالت طبیعی برگشت. آنها همچنین در رابطه با آن که چه زمانی می خواهند این طرح را برای تمامی مناطق کشور اجرایی کنند، گفته اند: “شفاف نگه داشتن باندهای ارتباطی نزدیک فرودگاهها به صنعت هوانوردی،
شرکت های مخابراتی و تنظیم کننده های دولتی زمان می برد تا پروتکلی امن برای استفاده آینده از ۵g ایجاد کنند.”
همچنین به طور موقت، آنها نقشه ای در سایتشان ارائه داده‌‌اند که کدام مناطق تحت پوشش ۵g و در کدام مناطق از نسل چهارم (۴g) استفاده می شود. این در حالی است که دو شرکت مخابراتی با وجود تضمین دادن به اداره هوانوردی فدرال بر سر آن که در اطراف فرودگاه ها تا زمان اجرای تحقیقات بیشتر از گسترش ۵g خودداری کنند، گفته اند که حدود چهل کشور، بدون اعلام هیچ‌‌گونه مشکلی، پیش از آنها این طرح را حتی در اطراف فرودگاه ها هم انجام داده اند. پس مشکل چیست؟
در بسیاری از موارد، این نگرانی مربوط به ارتفاع سنج‌‌ها است. ارتفاع سنج‌‌ها هنگام برخاستن و فرود بسیار مهم هستند زیرا می‌توانند به چشم خلبان و کمک خلبان کمک کنند. در بسیاری از مواقع، ارتفاع سنج برای سنجش زمان ضربه زدن به ترمز، شدت ضربه زدن به ترمز، استقرار ارابه فرود، بالا رفتن ارابه فرود استفاده می شود. بنابراین یک قطعه مهم از تجهیزات است. برخی از ارتفاع سنج‌‌های قدیمی‌تر با برخی از پهنای باند ۵g تضاد ارتباطی دارند.
آژانس ایمنی هوانوردی اروپا، مدت هاست که در حال بررسی اختلال های ایجاد شده در عملکرد هواپیماها توسط تکنولوژی ۵g است. اما برنامه استفاده از این تکنولوژی و همچنین استفاده از طیفهای فرکانسی نزدیک به باند سی در صنعت هوانوردی در اروپا به گستردگی آمریکا نیست. بنا به گفته سخنگوی آژانس ایمنی هوانوردی اروپا تاکنون گزارشی در مورد اختلالات تجهیزات الکترونیکی هواپیما در حوزه تحت پوشش خود دریافت نشده است؛ با این حال همچنان وضعیت را زیر نظر خواهد داشت.
آن چه در اروپا دیده می شود این است که خطوط هوایی و شرکت های ۵g از طریق پروتکل هایی کار کرده اند که در آن، در اطراف فرودگاهها، چیزی به نام منطقه حائل دارند که در آن برج‌‌های سلولی با توان کم‌تری کار می کنند. آنها همچنین یک باند فرکانس محافظ برای ۵g ایجاد می کنند؛ پهنای باندی که در آن ۵g و در بیشتر موارد، ارتفاع سنج نباید کار کند. برخی کشورها مانند فرانسه، دیش‌ها و آنتن‌های ۵g را به صورت متحرک در منطقه حائل ساخته‌‌اند و در صورت عبور هواپیماها، به سمت پایین حرکت میکنند تا به طور مضاعف تلاش کنند هرگونه تداخل سیگنالی را که ممکن است رخ دهد (نویزها)، از بین ببرند. اما برای ایالات متحده، به خاطر پیچیدگی نقشه ترافیک هوایی ایالات متحده و لجستیک هوانوردی و استاندارد ایمنی پرواز بسیار بالا نسبت به کشورهای اروپایی، امنیت پروازها بسیار مهم‌تر تلقی میشود. به همین خاطر است که کشور آمریکا دارای یکی از بهترین رکوردهای ایمنی در جهان است.
بسیاری از فرودگاه ها به طور موقت اعلام کرده اند که یک منطقه حائل خواهند داشت. این ایده‌آل و روش حل درستی نیست زیرا در حال مهار ۵g در اطراف فرودگاه و عدم استفاده از این تکنولوژی هستند. این شرایط به همه شرکتهای هواپیماسازی فرصت می‌دهد تا درباره پایان بخشیدن به استفاده از بعضی دستگاه های اویونیکی قدیمی و استراتژی جایگزینی ارتفاع سنج های قدیمی تر فکر کنند. این به همه زمان بیشتری می‌دهد تا به اصلاحات دائمی تر فکر کنند؛ زیرا ۵gآخرین نسل فناوری نخواهد بود. در حال حاضر بحث هایی در مورد ۶Gدر آزمایشگاه ها وجود دارد. بنابراین نمی توان با محدود کردن تنها مکانی، این مشکل را برای طولانی مدت حل کرد. بنا بر توصیه بیشتر کارشناسان متخصص برای حل این مشکل، باید خطوط هوایی و هواپیماهای نظامی از تمامی کشورهایی که در حال اجرای این طرح هستند؛ در کنار هم جمع شوند تا در این باره اطلاعات لازمه و راه حل‌های ممکن را مطرح و تصمیم‌گیری نهایی را انجام دهند.
*پویا لطیفیان
code
اکبر عزیزی «اخلاق» بازیچه ورزش نیست