به گزارش پایگاه خبری بورس کالا، مرور معاملات بورس کالای ایران داده کاویهای آماری نشان میدهد در سال ۱۴۰۰ جدای از ثبت رکوردهای جدید در حجم و ارزش معاملات به تفکیک محصولهای مختلف ۱۰ رکورد اصلی در ارزش کلی و معاملات بازار فیزیکی به ثبت رسید؛ به طوریکه علاوه بر ارزش کل معاملات، حجم و ارزش معاملات بازار فیزیکی، حجم و ارزش معاملات محصولهای صنعتی، حجم و ارزش معاملات پتروشیمی، ارزش معاملات فرآوردههای نفتی و حجم و ارزش معاملات بازار فرعی همگی رکورد زدند.
سال ۱۴۰۰ در مجموع بیش از ۷۶ میلیون و ۱۴۶ هزار تن انواع محصول در بازار فیزیکی بورس کالا مورد معامله قرار گرفت و ارزش نزدیک به ۶۳۰ هزار و ۶۷۵ میلیارد تومانی را به ثبت رساند.
بررسیها حاکی است که حجم معاملات رشد ۱۲۸ درصدی و ارزش آن نسبت به سال ۹۹ دو برابر شده و افزایش ۱۰۲ درصدی داشت که بالاترین سطح رشد در تاریخ معاملات بورس کالا از ابتدای تأسیس تاکنون به شمار میرود.
معامله گران در سال فوق ۵۷ میلیون و ۴۹۷ هزار تن انواع محصولهای صنعتی و معدنی را به ارزش ۳۶۹ هزار و ۸۹۸ میلیارد تومان مورد دادوستد قرار دادند که به لحاظ حجم ۳۱۹ درصد و به لحاظ ارزش ۱۲۳ درصد بیشتر از سال ۹۹ بود.
در حوزه محصولهای پتروشیمی هم با ثبت رکوردهای جدید و رشد ۶ر۴ درصدی حجم و ۷۴ درصدی ارزش معاملات، دادوستد پنج میلیون و ۳۷۹ هزار تن محصول به ارزش ۱۴۵ هزار و ۳۸۰ میلیارد تومان گزارش شد.
همچنین در حوزه محصولهای فرآوردههای نفتی اگر چه حجم معاملات کاهش ۱۰ درصدی داشت و به ۱۲ میلیون و ۸۹۵ هزار تن رسید، اما ارزش معاملات شاهد ثبت رکورد جدید بود و با ۷۷ درصد افزایش به ۱۰۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسید.
بازار فرعی هم رکورد زد و در سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۳۷۴ هزار و ۳۰۳ تن انواع محصول در این بازار فروخته شد که ارزش ۷ هزار و ۱۶۶ میلیارد تومانی را رقم زد.
در تالار کشاورزی هم در بخش فیزیکی شش تن زعفران به ارزش ۷۵ر۸ میلیارد تومان معامله شد.
ضمن آنکه در بخش معاملات شمش طلا ۴۵۴ کیلوگرم طلا به ارزش ۶۵۳ میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفت.
بررسیها نشان میدهد در سال ۱۴۰۰ معاملات در بازار فیزیکی بر پایه سه قرارداد نقدی، سلف و نسیه انجام شد و
نزدیک به ۶ر۵۷ میلیون تن محصول به صورت نقدی به فروش رسید، مقدار ۵ر۱۵ میلیون تن در قالب قرارداد سلف انجام شد و سه میلیون تن هم در قالب نسیه فروخته شد.
در گروه محصولهای صنعتی و معدنی بیشترین حجم معاملات به سیمان با ۳۴ میلیون و ۸۶۴ هزار تن اختصاص داشت، اگرچه از نظر ارزش معاملات، فولاد بیشترین سهم را داشت اما، ارزش معاملات سیمان ۱۶ هزار و ۹۰۲ میلیارد تومان بود.
فولاد با معامله ۱۴ میلیون و ۶۳۹ هزار تن در رتبه دومین سنگین وزن تالار صنعتی جای گرفت و ارزش معاملات آن به ۲۴۴ هزار میلیارد تومان رسید.
پس از فولاد، سنگ آهن بیشترین حجم را به لحاظ معاملات در تالار صنعتی به خود اختصاص داد و معامله پنج میلیون و ۲۳۸ هزار تن از این محصول، ارزش نزدیک به ۱۵ هزار و ۲۰۳ میلیارد تومان را رقم زد و
در گروه پتروشیمی بیشترین حجم معاملات به مواد پلیمری و مواد شیمیایی اختصاص داشت.
حجم معاملات مواد پلیمری نزدیک به سه میلیون و ۷۸۸ هزار تن به ارزش ۱۱۹ هزار و ۵۰۲ میلیارد تومان و
مواد شیمیایی یک میلیون و ۵۸۷ هزار تن به ارزش ۲۵ هزار و ۸۴۰ میلیارد تومان بود.
اما در گروه فرآوردههای نفتی، بیشترین حجم معاملات مربوط به وکیوم باتوم و سپس به قیر و لوب کات اختصاص داشت.
حجم معاملات وکیوم باتوم ۵ر۵ میلیون تن و ارزش آن نزدیک به ۴۰ هزار و ۹۰۶ میلیارد تومان بود و قیر با معامله ۹ر۴ میلیون تنی ارزش ۴۰ هزار و ۳۷۸ میلیارد تومانی را رقم زد، عرضه کنندگان لوب کات با فروش ۸ر۱ میلیون تنی به معاملاتی به ارزش معاملات ۲۰ هزار و ۲۶۴ میلیارد تومانی دست یافتند.
همچنین در بازار مشتقه بورس کالا در سال ۱۴۰۰ شاهد ثبت شش میلیون و ۶۸۹ هزار و ۶۶۲ قرارداد آتی و اختیار معامله به ارزش ۱۷ هزار و ۴۶۷ میلیارد تومان بود و شش میلیون و ۵۰۴ هزار قرارداد آتی به ارزش ۱۶ هزار و ۵۵۷ میلیارد تومان داد وستد شد و ۱۸۵ هزار و ۳۱۹ قرارداد اختیار معامله به ارزش ۹۱۰ میلیارد تومان هم مورد معامله قرار گرفت.
طبق این گزارش در بازار ابزارهای مالی بورس کالا دو میلیارد و ۸۵۹ میلیون و ۷۵۱ هزار قرارداد به ارزش نزدیک به ۱۶ هزار و ۹۷۳ میلیارد تومان میان معامله گران دست به دست شد.
بیش از دو میلیارد و ۵۳۰ هزار قرارداد هم در حوزه صندوقهای سرمایه گذاری به ارزش بیش از شش هزار و ۲۴۵ میلیارد تومان معامله شد که در این بخش شاهد رشد ۲ر۶۲ درصدی در تعداد قرارداد و ۵ درصدی در ارزش معاملات بودیم.
ضمن آنکه ۳۲۰ میلیون و ۲۹۸ هزار گواهی سپرده کالایی به ارزش ۹ هزار و ۸۴۶ میلیارد تومان و هشت میلیون و ۸۸۳ قرارداد سلف موازی استاندارد به ارزش هشت هزار و ۸۰۶ میلیارد تومان در بازار ابزارهای مالی بورس کالا دادوستد شد.
در بخش گواهی سپرده کالایی رشد ۱۴۱ درصدی در تعداد قراردادها و ۶ر۱۱ درصدی در ارزش معاملات به چشم میخورد که بیشتر ناشی از راه اندازی گواهی سپرده سیمان است.
بورس کالا در تالار معاملات مناقصه هم شاهد رشد ۲۴۴ درصدی حجم و ۵۹۳ درصدی ارزش بود؛ به گونهای که ۶۸ هزار و ۷۴۹ عدد کنتور برق در این تالار به ثبت رسید و ارزش ۴۶ میلیارد تومان را رقم زد.
از سوی دیگر دبیر انجمن کافرمایان صنعت سیمان اگرچه نسبت به عرضه سیمان در بورس کالا به عنوان موفقیت برای این صنعت یاد کرد اما تاکید نمود که سیاست گذار تا جایی که میتواند باید محدودیت ها بر سر تولید و عرضه سیمان را کاهش دهد.
عبدالرضا شیخان در مورد عملکرد صنعت سیمان در سال ۱۴۰۰ گفت: پارسال برای صنعت سیمان سال نسبتاً خوبی بود، زیرا سیمان وارد بورس کالا شد و از فروش سنتی به فروش نظام بازار مبتنی بر عرضه و تقاضا در بستر بورس کالا ارتقا یافت که این امر یکی از موفقیتهای صنعت سیمان در سال ۱۴۰۰ محسوب میشود.
احمد رحیمی مدیر عملیات عرضه بورس کالای ایران هم با بیان اینکه خودروی شاهین در بورس کالا در روزهای پایانی سال گذشته پذیرش شد، اظهار کرد: با توجه به مستنداتی که ارائه شده و انجام همه مراحل قانونی، طبق مصوبات شورای عالی بورس، پذیرش انجام و مقرر شده است که ۸۰ درصد از تولید سالانه این خودرو از طریق بورس عرضه شود.
به گفته رحیمی عرضه کالا به صورت فیزیکی است و اینکه چطور عرضه می شود، میزان پرداخت اولیه چقدر است و یا اینکه چه کسانی میتوانند ثبت نام کنند، در روزهای آینده مشخص میشود.
وی در پاسخ به این پرسش که خودروهای دیگری در بورس کالا پذیرش خواهند شد یا خیر؟ گفت: شاهین به صورت نمونه پذیرش شده است، زمانی که عرضه صورت گیرد و معاملات انجام شود، مزایا و معایب آن بررسی میشود و اگر این روند قابلیت و کشش عرضه و تقاضا داشته باشد، برای پذیرش سایر خودروها در بورس کالا اقدام می شود. همچنین مدیر توسعه بازار فیزیکی بورس کالای ایران با بیان اینکه ورود برنج به بورس کالا باعث حذف واسطه ها و کشف نرخ عادلانه این محصول شد، گفت: همه افراد دارای کد سهامداری میتوانند اقدام به خرید برنج از بورس کالا کنند.