دوم مردادماه ۱۳۴۲ آیت‌الله میلانی و آیت‌الله رفیعی قزوینی ضمن صدور اعلامیه‌هایی، عمل دولت در دستگیری آیت‌الله خمینی را تقبیح و محکوم کردند. آیت‌الله خمینی ساعت ۳ بامداد ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در قم دستگیر و به تهران منتقل شده بود که پس از رسیدن این خبر به گوش مردم، شهروندان به شکلی انبوه در تهران و چند شهر دیگر به خیابان‌ها ریختند و دست به تظاهرات زدند و شعار دادند که با تیراندازی نظامیان و پلیس، صدها نفر کشته و مجروح و بسیاری دستگیر و زندانی شدند.
سوء استفاده روس‌ها از ضعف ایران
ناصرالدین شاه قاجار دوم مرداد ۱۳۲۸ بالاخره تسلیم نظر رجال ملیگرای وقت شد و حمزه میرزا (حشمت‌الدوله) و میرزا محمد (قوام‌الدوله) را مأمور دفاع از مَرو و نواحی اطراف آن (جمهوری ترکمنستان) کرد که زیر تهدید روس‌ها قرارداشتند. در پی موافقت ناصرالدین شاه و صدور دستور به حشمت‌الدوله و نیز قوام‌الدوله که با «واحدهای نظامی آماده در مرکز» به مَرو بروند، دو واحد نظامی عازم منطقه مَرو شدند. ولی، سران این دو یکان اعزامی در نیمه راه با هم نساختند، از یکدیگر جدا شدند و ماموریت انجام نشد و روس‌ها به‌تدریج بازهم پایین‌تر آمدند و مناطق بیشتری را تصرف کردند.
تظاهرات ۳۰ تیر، «قیام ملی» نامیده شد
آخر وقت روز یکم مرداد ۱۳۳۱، مجلس شورای ملی تظاهرات وسیع و خونین سی‌ام تیر را «قیام مقدس ملی» اعلام و تصویب کرد که مقتولان این روز «شهدای ملت» خوانده شوند. قیام سی‌ام تیر برای بازگردانیدن مصدق به ریاست دولت بود که به هدف رسیده بود.
در همین روز اعلام شد که دکتر مصدق نام وزارت جنگ را به وزارت «دفاع ملی» تغییر داده است، زیرا ارتش ایران یک نیروی دفاعی است و از آنجا که نیاز به ایجاد تحول جامعه‌شناسی و نوسازی تشکیلات داخلی و انتخابی کردن سمت‌های شهرداری، بخشداری و دهداری و … است، دکتر غلامحسین صدیقی استاد جامعه‌شناسی و روشنفکر ایرانی وزیر کشور و دکتر مهدی آذر، ملیگرای معروف؛ وزیر فرهنگ خواهند بود.
www.iranianshistoryonthisday.com
code
اکبر عزیزی تصمیم گیری درست