دریغا سایه‌ای رفت از سرِ ما…
دکتر اکبر ایرانی - مدیرعامل مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب
 

درگذشت شاعر، موسیقی‌شناس و غزل‌سرای برجسته، امیرهوشنگ ابتهاج(سایه) مایۀ اندوه جامعۀ شعر و ادب و موسیقی کشور گردید. شادروان سایه، چهرۀ غیرقابل انکار تجلّی پرفروغ شعر نو و غزل و اعتلای موسیقی سنتی در نیم قرن اخیر است.
باشکوه‌ترین دوران موسیقی سنتی در دوران تصدی او بر واحد موسیقی رادیو ایران با حضور بزرگانی چون لطفی و شجریان و…ظهور و بروز داشت. اشعارش «مَثَل سائر» شد و شعر «ایران ای سرای امید»ش درگوش جانِ خرد و کلان مردمان این سرزمین جاخوش کرد و حسّ ایران‌دوستی آنان را به اوج رسانید.
ابتهاج به مدد همین ذوق شعری و توان بالای موسیقی‌شناسی، به غزلیات حافظ نگاه متفاوت داشت و در تصحیح حافظ یک گام بلندتر برداشت و متن‌شناسی را با آهنگ و موسیقی شعر تلفیق کرد. او در مقدمۀ حافظ به سعی سایه می‌نویسد: «برای رسیدن به کلام اصیل خواجه، باید تلقی او را از جمال جهان و جهان جمال دریافت و مسیر خلاقیت او را بازشناخت و با معیار و میزان هایی فراهم آمده از ویژگی های زبان او، به جست و جو در نسخه‌های مختلف پرداخت….»
سایه در تصحیح دیوان حافظ، با تسلط به شعر و غزل و آشنایی با گوشه‌های موسیقی و سال ها معاشرت و معاصرت با شعر شهریار و شفیعی و … ، نمونه‌هایی از موازین نویافتۀ خود در تصحیح اشعارحافظ را ذکر می‌کند و این‌که چگونه از موسیقی شعر، نوای دل‎انگیز آواها، هماوایی کلمات و هجاها در غزلیات حافظ، می‌توان در تصحیح دیوان حافظ بهره جست.
سال ۹۴ که افتخار انتشار اقدم نسخ دیوان حافظ کتابت ۸۰۱ قمری را به صورت نسخه‌برگردان(فاکسیمیله) در انتشارات مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب یافتیم، به همراه دوست و همشهری وی دکتر محمدباقری، سردبیر مجله میراث علمی ایران و اسلام، خدمت استاد ابتهاج رسیدیم و نسخه‌ای از این دیوان تقدیم شان کردیم. تصحیح دیوان حافظ به سعی سایه، بر اساس ۲۹ نسخه دستنویس و دو نسخۀ چاپی(چاپ قدسی و قزوینی) انجام شده که قرار شد در بازنگری و چاپ مجدد، با نسخۀ ۸۰۱ هم مقابله صورت گیرد. یادش گرامی و نامش جاوید.

code

نسخه مناسب چاپ