اشاره:

حملات رژیم صهیونیستی به غزه در حالی روی داد که این بار غرب و حتی برخی کشورهای عربی نیز چشم خود را بر روی جنایات این رژیم بستند. کارشناسان بر این باورند که تل‌آویو بیشترین سود را از آنچه بهار عربی خوانده شد، برده است.در این میان نقش مصر در حمایت از رژیم صهیونیستی بسیار بارز و برجسته بود که این مهم موجب شد تا انتقاداتی جدی علیه دولت نوپای سیسی مطرح شود.در ادامه مطلب بر‌آنیم به نقش منفی برخی کشورهای عرب در حمایت تام از جنایات اسرائیل در منطقه و به

وی‍ژه غزه بپردازیم.

***

در این میان،خبرنگار روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز گفت: دو سال پیش، زمانی که اسرائیل به غزه حمله کرد، از همه طرف به ویژه از سوی اعراب برای متوقف کردن جنگ تحت فشار قرار گرفت، اما این بار چنین وضعی پیش نیامد.«دیوید پاتریک» در مطلبی در روزنامه نیویورک تایمز به موضوع همسویی منافع برخی دولتهای عربی با رژیم صهیونیستی در جنگ علیه مردم غزه، پرداخت.

وی در این مطلب تأکید کرده است :

پس از کودتای نظامی علیه اخوان المسلمین در قاهره که سال گذشته اتفاق افتاد، در حال حاضر مصر رهبری ائتلاف تازه ای از کشورهای عربی را به عهده گرفته است که عربستان، امارات و اردن را شامل می شود. این ائتلاف عملا در کنار اسرائیل ایستاد و از آن جا که حماس، اداره غزه را به عهده دارد، ضد جنبش حماس ایستاد و به همین سبب تلاش های میانجیگران برای دستیابی به آتش بس، حتی بعد از گذشت سه هفته از حمام خون، همچنان با ناکامی مواجه می شود.

دیوید آرون میلر مذاکره کننده سابق و پژوهشگر موسسه ویلسون در واشنگتن گفته است: کینه و وحشت کشورهای عربی از اسلام سیاسی، بر حساسیت آن ها نسبت به بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم اسرائیل فائق آمد .هیچ گاه ندیده بودم که این تعداد از کشورهای عربی، با کشتار و ویرانی غزه و کوبیدن حماس به صورت ضمنی موافق باشند.

هرچند مصر به صورت کلاسیک، در هر گونه گفتگو با حماس، میانجی به شمار می آید، اما دولت مصر، این بار، با ارائه پیشنهاد آتش بسی کاملا منطبق بر خواسته های اسرائیل، حماس را غافلگیر کرد، به ویژه که این پیشنهاد، مطابق هیچ یک از خواسته های جنبش حماس نبود.

وقتی جنبش حماس، پیشنهاد آتش بس را رد کرد، لجباز خوانده شد و مصر بر طرح خود پافشاری و ادعا کرد که این طرح، باید نقطه آغاز هرگونه آتش بس باشد.

به این ترتیب، در حالی که کارشناسان هوادار فلسطینی‌ها، طرح مصر را به شدت کوبیدند و آن را حیله‌ای برای تحت فشار قرار دادن حماس برشمردند؛ کشورهای هم پیمان مصر، این طرح را ستودند. عبدالله پادشاه عربستان، یک روز پس از اعلام شدن طرح مصر، با عبدالفتاح سیسی (رئیس جمهوری مصر) تماس گرفت و از آن استقبال کرد. دفتر سیسی در بیانیه‌ای اعلام کرد که در این مکالمه تلفنی، از اسرائیل گلا‌یه‌ای نشده است، بلکه اشاره شده که غیرنظامیان، بی آن که مسئول درگیری نظامی باشند، قربانی آن می شوند.

خالد الجندی مشاور سابق تیم مذاکره کننده فلسطینی و عضو پژوهشکده بروکینگز در واشنگتن بر این باور است که برخی دولت‌های عربی و رژیم اسرائیل، منافع همسویی را پیدا کرده‌اند.

الجندی گفت: درگیری مصری‌ها با اخوان المسلمین، و جنگ اسرائیل با گروه‌های مقاومت فلسطینی، تقریبا مشابه یکدیگر است. به این ترتیب، باید پرسید که آیا در این میانه، مساله جنگ نیابتی مطرح است؟روند نوینی که شکل گرفته، تمامی توقع‌ها از انقلاب‌ها در کشورهای عربی را تغییر داده است.

۱۸ ماه پیش، تحلیلگران بر این باور بودند که دولت هایی همسو با خواسته‌های مردمی و حامی فلسطینی ها و دشمن اسرائیل، در کشورهای عربی بر سر کار بیایند.

اما به جای این که اسرائیل به رژیمی منزوی تبدیل شود، اکنون این رژیم به عنوان تنها طرفی است که از انقلاب‌ها درکشورهای عربی و تنش‌های جهان عرب بیشترین استفاده را برده است، و توانست پشتیبانی تاکتیکی جهان سنتی عرب را در جنگ مشترک با اسلام سیاسی کسب کند.

به این ترتیب، مسئولان مصری به جای این که رژیم اسرائیل را عامل کشتار فلسطینی‌ها در جنگ بدانند، هم به صورت صریح و هم به صورت تلویحی، جنبش حماس را مقصر دانستند. حتی وقتی مدرسه‌های آژانس آنروا (وابسته به سازمان ملل متحد) هدف حملات موشکی اسرائیل قرار گرفت باز هم حماس را مقصر دانستند.

در این میان، به صورت همزمان، رسانه های حامی دولت مصر، به جهت گیری ضد حماس و متهم کردن آن به تبدیل شدن به ابزاری در دست توطئه گران اسلامگرا برای بر هم زدن ثبات مصر و منطقه پرداختند و اقدامات این جنبش را دنبال? اقدامات گروه اخوان المسلمین مصر دانستند، که از یک سال پیش در زمان براندازی محمد مرسی رئیس جمهوری منتخب مصری در دستور کار اخوان قرار گرفته است.

مصاحبه‌ها و برنامه‌هایی که رسانه‌های حامی دولت مصر، ضد حماس ترتیب می دادند، تا حدی تند و یک طرفه بود که حتی خود اسرائیل، آن را برای غزه بازپخش کرد.

یک دانش آموز دختر، در گفتگوی تلفنی با خبرنگار نیویورک تایمز گفت که رسانه‌های مصری حامی دولت، با او تماس می‌گیرند و از او می‌خواهند طوری صحبت کند که اسرائیلی‌ها با استناد به حرف‌های او بگویند: ببنید! دوستان شما، ما را برای کشتن شما تشویق می کنند. حتی در برخی از برنامه‌های شبکه های حامی دولت مصر که برای غزه پخش می‌شود، مهمانانی دعوت می شوند که از ارتش مصر می‌خواهند به ارتش رژیم اسرائیل برای رهایی از حماس کمک کند.

در همین حال، مصر مردم غزه را با ادامه مسدود کردن تونل ها تحت فشار گذاشت، این در حالی است که این تونل ها، برای انتقال مواد غذایی به غزه مورد استفاده قرار می‌گرفت و با توجه به بسته ماندن گذرگاه رفح میان غزه و مصر، حتی تا سه هفته پس از حمله رژیم صهیونیستی، مردم غزه از نظر کمبود مواد غذایی و دارویی به شدت در تنگنا قرار گرفتند.

از مصاحبه هایی که مردم غزه با رسانه‌ها دارند، می‌توان خشم آن‌ها را فهمید. یک مغازه‌ دار فلسطینی در بیت لاهیا واقع در شمال غزه، گفت:سیسی، بدتر از نتانیاهو است، مصری‌ها، بیش از یهودیان علیه ما توطئه می کنند.وی افزود: آن‌ها اخوان المسلمین را در مصر سرکوب کردند، و اکنون به دنبال حماس افتاده اند.به این ترتیب، ائتلاف جدید اعراب، موجب تغییری در محورها و به چالشی برای آمریکا تبدیل شد که خواهان دستیابی به آتش بس است.

سازمان اطلاعات مصر، به تماس های خود با جنبش حماس ادامه می دهد و این همان روندی است که در زمان حسنی مبارک و محمد مرسی، وجود داشت، اما دشمنی مصر با حماس به حدی است که نیت های واقعی این کشور در قبال میانجی گری به ویژه پس از رد شدن طرح آتش بس را زیر سئوال می برد.

بنابراین سفر جان کری وزیر امور خارجه آمریکا به ترکیه و قطر به منظور یافتن میانجی جایگزین مصر به سبب روابط نزدیک این کشورها با حماس، قابل درک است. اما اوضاع به گونه ای پیش رفت که کری در شرایطی دشوار قرار داده شد و به عنوان شخصی فاقد خصومت کافی با حماس و فاقد دوستی کافی با اسرائیل معرفی شد.از سوی دیگر، بازهای اسرائیل، تغییر موضع دولت‌های عربی درباره غزه و مقاومت فلسطین را فرصتی مهم شمردند.

مارتین کرمر رئیس دانشگاه شالیم در قدس اشغالی معتقد است: به نظر می رسد، صرفنظر از حماس و قطر، کشورهای عربی یا بی تفاوت هستند یا حاضرند پیرو مصر باشند. هیچ کس در جهان عرب، از آمریکا نمی‌خواهد برای توقف فوری جنگ اقدامی کند. این در حالی است که پیش از این، وقتی اسرائیل فلسطینی‌ها را سرکوب می کرد، به عنوان مثال عربستان، توقف فوری جنگ را از آمریکا می‌خواست و این کار، راه گریزی پیش روی فلسطینی‌ها می‌گشود .

کرامر معتقد است که در سایه شدت گرفتن احساسات ضد اخوانی، دولت جدید مصر که از سوی نظامیان قاهره و هم پیمانانش مانند عربستان حمایت می‌شود، فلسطینی‌ها باید برای شکست حماس این دردها و رنج‌ها را تحمل کنند و نباید به حماس اجازه پیروزی داد، و این جنبش نباید از این جنگ به عنوان قوی‌ترین بازیگر صحنه فلسطین خارج شود.

البته مسئولان مصری با توصیف تعامل خود با غزه تحت عنوان همپیمانی با اسرائیل، مخالفند. آنها ادعا می‌کنند که در حال حمایت از غزه و ایفای نقش متعارفشان هستند. طبق ادعای یک دیپلمات بارز مصری،حماس غزه نیست، و غزه هم فلسطین نیست.

ارتش مصر با همکاری هلال احمر این کشور مقادیری دارو و وسایل پزشکی به غزه منتقل کرد و مصر همچنان کانال‌هایی ارتباطی با حماس را باز گذاشته است و به موسی ابومرزوق از رهبران حماس اجازه می دهد که در قاهره اقامت کند.

ولی به عقیده کارشناسان، مصر و همپیمانان عرب خود تلاش می‌کنند نفرت خود از حماس را با توجه به حامیان فلسطین در کشورشان همسو کنند، چرا که این کشورها به دلیل ادامه کشتار و جنایات درغزه، خودشان را در نقطه مقابل شهروندان خود می‌بینند‌.

در همین حال،روزنامه هافینگتون پست در سایت اینترنتی خود از همپیمانی مصر و عربستان با رژیم صهیونیستی و آمریکا برای سرکوب مقاومت فلسطین خبر داد.

دیوید هرست نویسنده و روزنامه‌نگار در مطلبی در هافینگتون پست نوشت: پایان حماس و مقاومت فلسطین در نوار غزه، به نفع چندین طرف است که آمریکا درصدر آنها قرار دارد؛ این طرفها بدشان نمی‌آید که به حماس ضربه‌ای سنگین وارد شود. هرست با اشاره به رضایت آمریکا از حمله رژیم صهیونیستی به غزه، تأکید کرد: جان کری وزیر خارجه آمریکا در گفتگو با شبکه آمریکایی ان بی سی گفته بود، اسرائیل حق دفاع از خود را دارد.به نوشته هرست، جان کری این سخن را زمانی مطرح می کرد که تصاویر کشتار در خیابان‌های محله شجاعیه غزه منتشر می‌شد.

وی درباره رضایت آمریکا از جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه به اظهارات «دان شاپیرو» سفیر آمریکا در گفت وگو با شبکه دوم رژیم صهیونیستی اشاره کرد که گفته بود: آمریکا تلاش خواهد کرد به نیروهای میانه رو در نوار غزه کمک، و آنها را تقویت کند.به نوشته هرست، مقصود سفیر آمریکا از این مطلب، تشکیلات خودگردان فلسطین بود.

ادامه دارد