بازار سرمایه این روزها به دلیل افت در سایر بازارهای موازی با کاهش در شاخص عملکردی روبرو شده است.
به گزارش فارس، در حالی این روزها تعداد سهم‌هایی که با کاهش قیمت همراه بوده‌اند، بیشتر از تعداد نمادها با رشد قیمت بوده است که بورس اوراق بهادار درگیر حمایت تکنیکال است و در صورتی که این حمایت هم شکسته شود، بورس در روزهای آینده با چالش افت همراه خواهد بود.
رشد خروج پول حقیقی از بازار سهام، افت معاملات خرد و عمیق تر شدن رکود در بازار سرمایه، مهمترین چالش‌های پیش روی بورس است.
تغییر روند در شاخص‌های عملکردی بورس به مرور و با خروج سرمایه از این بازار، قطعا با مشکل مواجه خواهد شد.
طی معاملات اخیر، گروه فلزات با خروج پول حقیقی همراه بوده است، این مساله به دلیل افشای فساد ۹۲ هزار میلیاردی شرکت فولاد مبارکه اصفهان بوده است و نماد فولاد بیشترین اثر کاهنده را بر شاخص کل داشت و به تنهایی ۱۹۶۴ واحد شاخص را پائین کشید.
مهدی امیدی کارشناس بازار سرمایه در این باره گفت: بازارهای موازی با بازار سرمایه در روزهای اخیر با افت همراه بود اند، به عنوان نمونه نرخ دلار توافقی به کانال ۲۶ هزار تومانی وارد شده است.
وی ادامه داد: همین مساله سبب افت سهام دلاری در بازار سهام شده البته رشد قیمت نفت و رکود در بازار فلزات اساسی هم به این کاهش در شاخص‌های بورس کمک کرده است.
کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: البته در این بین برخی سهم‌های ریالی با رشد همراه بوده‌اند که دلیل آن را می‌توان انتشار اخبار در زمینه کاهش ریسک‌های سیاسی و اقتصادی داخلی دانست. طبق این گزارش، مدیران وقت شرکت فولاد با عقد قراردادهای صوری با شرکت‌های زیرمجموعه، موجب کاهش سودآوری این شرکت شدند.
شرکت فولاد مبارکه بزرگترین شرکت صنعتی کشور بوده و سهم مهمی در بازار سرمایه ایفا می‌کند، حجم بالای فعالیت‌های مالی از جمله در بخش خرید، فروش، سرمایه‌گذاری و اجرای پروژه‌های توسعه و از سویی منابع وسیع مالی در اختیار مدیر عامل و سایر مدیران شرکت با فرض عدم وجود انضباط مالی و مدیریتی، پتانسیل بزرگی برای وقوع مفاسد کلان اقتصادی خواهد بود.
شرکت فولاد مبارکه تا پایان اسفند ۱۳۹۹ جمعاً مبلغ ۲۱۸۱۹۵۲۹۴۱۰۷۱۳۳ ریال به عنوان سرمایه‌گذاری بلندمدت پرداخت کرده است که این سرمایه گذاری در ۳۵ شرکت صورت گرفته که بخشی از مبلغ فوق مربوط به سرمایه گذاری در شرکت‌های اقماری است که سرمایه اولیه آنها توسط شرکت فولاد مبارکه تأمین و تأسیس شده و در طی زمان هم وجوه مختلف به این شرکت ها تزریق می شده است.
بخش دیگر سرمایه گذاری مربوط به خرید سهام شرکت‌ های معدنی و سرمایه‌گذاری، نظیر شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات‌، شرکت معدنی وصنعتی چادر ملو، شرکت سنگ آهن گل گهر بوده که بخشی از سهام آن متعلق به شرکت‌ فولاد است. این سرمایه‌گذاری‌ها در مقاطع مختلف صورت گرفته و تحلیل مثبت و منفی بودن آن باید به تفکیک صورت پذیرد، به عبارت دیگر همزمان با تأیید حضور شرکت در برخی سرمایه‌گذاری‌ها در شرکت‌های معدنی و سایر نیازمندی‌ های کلیدی شرکت و مشارکت در بومی سازی برخی اقلام استراتژیک، برخی سرمایه‌گذاری های دیگر، خصوصا در دوره زمانی مورد بررسی (سال های ۹۷ تا ۱۴۰۰) فاقد توجیه فنی و مالی بوده و فقط بنا به تشخیص مدیرعامل و یا سفارش های سیاسی صورت گرفته و شائبه انتفاع های فردی و گروهی در آن وجود دارد. هر چند تبدیل شرکت به یک گروه از شرکت‌ها، می‌تواند در جهت تحقق اهداف ترسیم شده راهگشا باشد، اما به دلیل نظارت نکردن صحیح و بکارگیری افراد غیر متخصص اشکالات عدیده ای در مدیریت این شرکت به وجود امده است.
برای مثال، در گزارش تحقیق و تفحص آمده است: ایجاد شرکت‌های اقماری وابسته، فضایی به وجود آورده که با تمسک به مصوبات به ظاهر قانونی هیأت مدیره، منابع مالی شرکت در قالب سرمایه‌گذاری به این شرکت‌ها سوق داده شده و سپس در محل دلخواه و مورد نظر که شرکت اصلی در هزینه نمودن آن با محدویت مواجه بود، مصرف‌ شود، وجود این شرکت ها می‌تواند زمینه اقداماتی نظیر پولشویی و ارتشاء که از لحاظ قانون جرم تلقی می شود را فراهم‌ کند.
طبق این گزارش، انجام بخشی از فعالیت‌ها در شرکت فولاد مبارکه از طریق انعقاد قرارداد با شرکت های اقماری صورت گرفته که با توجه به پتانسیل نیروی انسانی شرکت، انجام آنها از طریق شرکت میسر بوده و از تحمیل هزینه اضافی به شرکت جلوگیری خواهد شد.
به عبارت دیگر انعقاد قرارداد و انجام فعالیت‌ها از طریق شرکت‌های اقماری ضمن کاهش بهره وری نیروی انسانی و بی انگیزه کردن کارکنان، موجب افزایش بهای تمام شده و طبعاً کاهش سود می شود.
در این مورد و به عنوان نمونه می‌توان به انعقاد قرارداد با شرکت فنی مهندسی مهرجی (۹۹ درصد سهام این شرکت متعلق به شرکت فولاد مبارکه و یک درصد مابقی هم متعلق به سایر شرکت‌های زیرمجموعه فولاد مبارکه است) اشاره ‌کرد.
قرارداد مورد اشاره به مدت یک سال از تاریخ ۱ر۱ر۹۹ تا ۲۹ر۱۲ر۹۹ به مبلغ ۲۰۰ میلیارد ریال بابت (۷۱ درصد نظارت عالیه، ۸ درصد نظارت کارگاهی، ۱۸ درصد مطالعات و تحقیقات و کسب دانش نورد گرم و ۳ درصد بابت سایر موارد) منعقد شده است.
پروژه ای که برای آن قرارداد مشاوره منعقد شده از سال ۱۳۸۹ شروع و از پروژه های مهم و استراتژیک شرکت محسوب می‌شود که راه‌اندازی آن می‌تواند در تولید ورق و کاهش میزان اسلب و افزایش سودآوری نقش بسزائی داشته باشد اما پیشرفت فیزیکی پروژه تا پایان سال ۱۳۹۹ فقط ۱ر۸ درصد بوده است. جالب آنکه بیش از ۵۷ درصد از هزینه انجام شده بابت پروژه، معادل مبلغ ۳۷۲۷۱۰۱۶۳۱۶۰ ریال، مربوط به نظارت عالیه بوده که در قالب قرارداد به شرکت طرف قرارداد پرداخت شده و شرکت هم مبلغ مذکور را بابت حقوق و مزایای ۵۳ نفر از پرسنل که ۱۲ نفر آنان بازنشسته بوده، هزینه کرده هزینه متوسط حقوق هریک از افراد مذکور ماهیانه بالغ بر ۲۵۰ میلیون ریال بوده است.
از نمونه‌های دیگر می‌توان به قرارداد تامین نیروی انسانی توسط شرکت «توکا نیرو» اشاره کرد که بابت تامین نیروی انسانی، شرکت فولاد مبارکه اقدام به پرداخت بالاسری، موارد مشمول حقوق ۲۲ درصد و پرداخت های مناسبتی ۵ر۱۶ درصدی به شرکت طرف قرارداد می کند که این اقدام عملاَ موجب افزایش بهای تمام شده خرید خدمات شده است.
یک کارشناس بازار سرمایه هم گفت: بازار سرمایه شرایط نرمال و طبیعی را دارد و بازار گرانی نیست و در قیمت‌های مناسب است، اما همچنان ریسک‌های موجود سال ۹۸ و همچنین تحریم وجود دارد.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، مهدی دلبری با بیان اینکه تصمیمات غلط از سوی سیاست‌گذاران اقتصادی بر بدنه اقتصاد و حوزه‌های کلان آن آسیب‌های جبران ناپذیری وارد می‌کند به بورسان گفت: دولت باید در امور اقتصادی مداخله‌گری خود را کاهش داده و از تصمیم‌های آنی که پرمخاطره است، دوری کند.
وی با بیان اینکه برخی سیاست‌گذاری‌ها می‌تواند وضعیت اقتصادی را بهتر یا بدتر کند، افزود: دولت باید در بودجه کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمدها را در نظر بگیرد. متاسفانه رفتار دولت در کوتاه مدت تغییر نکرده و در کوتاه مدت هم دست از مداخله برنخواهد داشت اما بهتر است نسبت به برخی مسائل اقدامات اساسی انجام داده و از تصمیم‌های خلق الساعه دوری کند.
وی در ادامه بیان کرد: مداخله بیش از حد دولت بزرگترین ریسک برای اقتصاد کشور، بازار سرمایه و صنایع مختلف است به عنوان نمونه، قیمت‌گذاری دستوری طی سال‌های اخیر آسیب‌های زیادی را به کشور وارد کرده است.
کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که سناریوی احیای برجام، ثبات نرخ بهره و کاهش نرخ سپرده بانک‌ها تا چه اندازه درست است، اظهار کرد: این موضوع یک رابطه اثبات شده در تمام دنیا است زمانی که نرخ بهره بالا می‌رود، به طور قطع، تاثیر منفی بر سهام و در نتیجه ریزش آن دارد. دلبری گفت: با توجه به اینکه برجام یک سند سیاسی است آنطور که باید نمی‌توان خوشبینانه تحلیل‌های خود را بر پایه اینکه برجام الزاما وجود دارد، استوار کرد.
وی در پاسخ به اینکه شرایط را در صورت‌های مالی شرکت‌ها چگونه ارزیابی می‌کنید و اینکه چه نوع شرکت‌ها و صنایعی را بیشتر مورد توجه قرار می‌دهید، افزود: در فصل بهار سال جاری به طور مشخص صنعت آهن و فولاد با رشد فروش ۸ درصدی مواجه بودند و سود آنان ۱۷ درصد رشد داشت. کارشناس بازار سرمایه درباره این پرسش که آیا می‌توان به بازار سرمایه ایران PرE دو رقمی داد، تصریح کرد: در صورت احیای برجام، شرایط متفاوت خواهد بود اما در حال حاضر تحریم‌ها وجود دارد و شرکت‌ها هزینه‌های بسیاری را می‌پردازند.
وی تاکید کرد: برای اینکه PرE دو رقمی تجربه کنیم مستلزم این است که بازار موازی متعادل‌تری داشته باشیم، بازار سرمایه شرایط نرمال و طبیعی را دارد و بازار گرانی نیست و در قیمت‌های مناسب است، اما همچنان ریسک‌های موجود سال ۹۸ و همچنین تحریم وجود دارد.
دلبری تاکید کرد: شرایط بازار خوب است اما افراد باید ضمن داشتن پرتفوی، نگاه کوتاه مدت به بازار نداشته باشند.
کارشناس دیگر بازار سرمایه هم با اشاره به اینکه بازار سرمایه باید به آرامی و نسبت به این مسائل واکسینه شود اظهار کرد: بازار باید مسائل گشایش‌ها را به عنوان یک فرصت تلقی کرده و از آن بهره مند شود.
علیرضا مهرآبادی در پاسخ به این پرسش که محقق شدن برجام و دستیابی به یک توافق جدید می‌تواند بهانه خوبی برای شروع یک بازار خوب باشد، به بورسان گفت: بازار سرمایه فرایند بسیار نوسانی را طی می‌کند، بخش عمده‌ای از وقایع در بازار ناشی از انتظارات آتی است.
وی در این‌باره افزود: بخش عظیمی از سرمایه اعتماد در بازار، طی دو سال گذشته از دست رفت و در کنار آن سیاست‌هایی که از سوی دولت آن زمان اتخاذ شد، سیاست موثری بر بازگشت رونق به بازار سرمایه نبود و فعالان بازار نسبت به اتفاقات پیش روی و در فضایی که هیچ تقارن اطلاعاتی در آن وجود نداشت، به سر می‌بردند و رفتاری محتاطانه نسبت به آینده داشتند.
وی در ادامه اظهار کرد: مولفه برجام و اتفاقاتی که می‌تواند به دنبال داشته باشد بر بازار سرمایه بسیار تاثیرگذار است که امیدواریم با توافق برجام آینده روشن و باثباتی را برای بازار سرمایه ایران و اقتصاد کلان کشور رقم بزند.
مهرآبادی توضیح داد: امید به آینده سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه و چشم انداز مثبتی که می‌تواند از اتفاقات آتی و ثبات سیاسی و ارتباط با دنیای خارج و سایر موارد رقم بزند در سایه توافق برجام امکانپذیر است به شرطی که با توافق پیش روی و ارتباط با دنیای خارج، شرکت‌ها از منظر واردات مواد اولیه و سودآوری بهره‌مند شوند.
کارشناس بازار سرمایه درباره نرخ ارز پس از توافق برجام، بیان کرد: پس از توافق برجام بعید است قیمت ارز با کاهش شدید و یا با انحراف معیار بالا از قیمت فعلی، باشد. وی اضافه کرد: با توجه به رکود دو ساله بازار سرمایه و موج تورم در سایر بازارها، تصور اینکه بازار سرمایه در صورت توافق و کاهش نرخ ارز متضرر شود هم دور از ذهن است.
مهرآبادی با اعلام اینکه بازار سرمایه خود را برای یک حرکت صعودی آماده کرده است، افزود: این روزها بازار در عرضه و تقاضای خود و با توجه به گزارشاتی که شرکت ها منتشر می‌کنند در وضع ثبات نسبی قرار گرفته و این بدان معنا است که این روزها ریسک خاصی متوجه عملکرد سودآوری شرکت ها نیست.
وی تاکید کرد: نباید خود را درگیر اتفاقات آتی کرد چرا که ممکن است توافقاتی صورت نگیرد، بنابراین کشور در حوزه های اقتصادی باید به اقدامات اساسی خود ادامه دهد.
علیرضا مهرآبادی با اشاره به اینکه بازار سرمایه باید به آرامی و نسبت به این مسائل واکسینه شود اظهار کرد: بازار باید گشایش‌ها را به عنوان یک فرصت تلقی کرده و از آن بهره‌مند شود. وی گفت: با ارتقای سطح اطلاعات و آگاهی فعالان اقتصادی نسبت به بازار سرمایه و با نگاه بنیادی و سرمایه‌گذاری در برخی سهم‌ها، صنایع متوسط و کوچک هم توانسته اند گوی رقابت و سبقت را از یکسری سهم‌های بزرگ بازار ببرند.