سرویس شهرستان ها:کم‌کاری دستگاه‌های متولی و بی‌تفاوتی نسبت به پدیده دستفروشی در گرگان موجب شده است تا پای افراد سودجو هم به این ماجرا باز شود و در خلأ نظارت‌ها، برای خود کاسبی راه بیندازند تا جایی که این افراد با خرید و فروش معابر عمومی، ماهانه صاحب درآمد چند ده‌میلیونی می‌شوند.

پدیده دستفروشی معضل امروز و دیروز گرگان نیست، سال‌هاست که مدیریت شهری و دیگر دستگاه‌های ذی‌ربط از آسیب‌های ناشی از این پدیده سخن می‌گویند و برای مقابله با آن هم طرح‌های ساماندهی اجرا می‌کنند با این وجود نگاهی گذرا به خیابان‌ها و معابر آشفته و مملو از دستفروشان شهر گرگان به‌ویژه در هسته مرکزی شهر و خیابان امام خمینی(ره) نشان می‌دهد ظاهراً اقدامات و طرح‌های مسئولان محکوم به شکست بوده است .

البته مساله دیگری که برچیدن بساط دستفروشی را سخت‌تر کرده نگاه دوقطبی جامعه به این پدیده است، بر اساس قانون دستفروشی یک تخلف است و شهرداری مکلف به ساماندهی و برخورد با دستفروشان و آزادسازی معابر است اما با این وجود هنوز مردم و حتی رسانه‌ها برای مقابله با این پدیده به اجماع نرسیده اند و این دوقطبی کار را جایی کشانده که عده‌ای به دلیل مزاحمت‌های گاه و بیگاه، خواستار برخورد قاطع با دستفروشان هستند و عده‌ای دیگر از مردم از سر دلسوزی و شرایط اقتصادی کنونی به دستفروشان حق می‌دهند.

همین مساله موجب شده است دستفروشی همچون تیغ دولبه زیر گلوی مدیریت شهری قرار گیرد تا جایی که برخی از اعضای شورای شهر گرگان می گویند در موضوع برخورد با دستفروشی بیش از فرد دستفروش، مردم معترض و در مقام دفاع حاضر می‌شوند؛ البته این برخورد حمایتی مردم تا حدودی به برخوردهای نامناسب برخی از ماموران شهرداری گرگان در ادوار مختلف هم برمی‌گردد.

یکی از شهروندان گرگانی در این باره به ایسنا می گوید: اینجا خیابان امام خمینی(ره) گرگان است و حضور دستفروشان بیش از هر چیزی به چشم می‌خورد، متأسفانه سد معبر و کوتاه شدن عرض خیابان و ازدحام جمعیت موجب شده است مردمی که قصد ورود به بازارچه را دارند منصرف شوند حتی گاهی اوقات افراد که با خانواده به این مکان می‌آیند برای تردد دچار مشکل می‌شوند و همین مساله زمینه درگیری و نزاع را ایجاد می‌کند.

وی ادامه می دهد: به هر حال دستفروشان هم در شرایط اقتصادی فعلی در مضیقه هستند و باید به یک طریقی درآمدزایی کنند بهترین راه، ساماندهی دستفروشان است نه آن که صرفاً آن ها را از این منطقه دور کنند.

کسی به داد کسبه نمی‌رسد

یکی از کسبه خیابان امام خمینی(ره) گرگان که نمی‌خواهد نامش ذکر شود ضمن گله‌مندی از حضور دستفروشان در این منطقه می گوید: متأسفانه حضور پرشمار دستفروشان به کار ما هم آسیب وارد کرده و درحالی‌که اجاره بهاء مغازه افزایش دو سه برابری داشته است ،اما درآمد ما کاهشی بوده و یکی از دلایل آن ، وجود دستفروشان است .

وی می افزاید: یکی از مشکلاتی که در خیابان امام خمینی(ره) با آن مواجه هستیم دستفروشانی هستند که در این نقطه بساط می کنند از طرفی عموماً رعایت بهداشت در کار برخی از دستفروشان نادیده گرفته می‌شود و هر چیزی را بدون رعایت نکات بهداشتی می‌فروشند.

این شهروند گرگانی، خواستار ساماندهی دستفروشان می شود و تأکید می کند: در حالی که ما به‌واسطه فعالیت در مغازه‌های این راسته اجاره بهاء و مالیات می‌پردازیم اما هیچ کسی نیست که به داد ما برسد، بارها شده است که با دستفروشان بحث و گفتگو کردیم اما معمولاً مقابل ما می‌ایستند و می‌گویند به شما ارتباطی ندارد، چندین بار به شهرداری گرگان مراجعه کردم اما هیچ پاسخی دریافت نکردم، البته ما هم راضی به ضرر این افراد نیستیم اما حداقل ساماندهی شوند.

یکی از بانوان هم در این باره می گوید: آنقدر سد معبر در این مکان زیاد شده که دیگر جایی برای راه رفتن نمانده و پیاده‌ راه مکانی برای تردد مردم است نه بساط کردن دستفروشان. گاهی اوقات شهروندان هنگام عبور از پیاده‌ راه با میوه یا اقلام فروشی دستفروشان برخورد می کنند و به زمین می‌افتند که این‌طور مواقع دستفروشان از شهروندان شاکی هم می‌شوند حال آن که پیاده‌ راه محلی برای تردد شهروند است نه دستفروشی.

زهره امیری می‌افزاید: قطعاً اگر شهرداری مکان مشخص و در مرکز شهر تعیین کند دستفروشان از آن استقبال می‌کنند، قطعاً محل تعیین‌شده باید در مرکز شهر باشد چراکه مردم از بازارچه‌های خارج شهر استقبال نمی‌کنند.

کاسبی با اجاره معابر شهری گرگان !

از سویی دیگر وقتی به معضل دستفروشی می‌نگریم نباید از کم‌کاری دستگاه‌های متولی و شاید رفتار ناصواب برخی از مأموران شهرداری گرگان هم غفلت کرد، این کم‌کاری دستگاه‌های متولی و بی‌تفاوتی نسبت به پدیده دست‌فروشی موجب شده است تا افراد سودجو هم وارد این بازار آشفته شوند و در خلأ نظارت‌ها، از این مسیر برای خود کاسبی راه بیندازند و حتی ماهانه صاحب درآمد چند ده‌میلیونی

شوند.

احمد سالاری، معاون خدمات شهری شهرداری گرگان در این باره می گوید: اِشغال پیاده‌راه تجاوز به حقوق شهروندان است و اگر وضعیت دستفروشی به این شکل ادامه پیدا کند تا پایان سال با مشکلات زیادی مواجه خواهیم شد، متأسفانه بعضاً مشاهده می‌کنیم که برخی از شارع عام مورد سوء‌استفاده قرار می‌گیرد و برای سد معبر به دیگران اجاره داده

می‌شود.

وی به ماده قانونی سد معبر اشاره می کند و می افزاید: به استناد تبصره یک از بند دو ماده ۵۵قانون شهرداری‌ها سد معابر عمومی و اشغال پیاده‌راه ها و استفاده غیرمجاز آنها، میدان‌ها و پارک‌ها برای کسب و یا سکنی ممنوع و شهرداری موظف است از آن جلوگیری و به‌وسیله مأموران خود برای آزاد کردن معابر موردنظر اقدام کند .

سالاری با اشاره به این که با توجه به شرایط فعلی باید بپذیریم که ساماندهی دستفروشی و اقدامات مشابه به‌تنهایی از عهده شهرداری خارج است و البته رافع مسئولیت شهرداری هم نیست، تاکید می کند: اگر امروز پدیده دستفروشی تبدیل به یک معضل و مشکل شده است، فقط یک نهاد مقصر نیست و خیلی از نهادها به دلیل کوتاهی در وظایف محوله موجب گسترش این پدیده شدند.

معاون خدمات شهری شهرداری گرگان شیوع کرونا و تعطیلی اصناف و افزایش مشکلات اقتصادی و معیشتی را یکی از علل گسترش دستفروشی می‌داند و تاکید می کند: متأسفانه عدم آگاهی شهروندان و نگاه عاطفی شهروندان هم در این مساله نقش دارد. معمولاً برخورد قانونی شهرداری با دستفروشان تنش‌هایی به دنبال دارد که در این مواقع شهروندان با دخالت در این اِعمال قانون از دستفروش متخلف حمایت می‌کنند .

وی تأکید می کند: بسیاری از دستگاه‌هایی که باید برای رفع سد معبر با شهرداری همکاری کنند همکاری لازم را ندارند و اخیراً هم اتفاقاتی در شهر افتاده است و معابر از طریق غیرقانونی و با اجاره در اختیار دستفروشان قرار می‌گیرد و عده‌ای از این طریق سودجویی می‌کنند، برای مثال در حالی که در خیابان غذا میلیاردها تومان هزینه کردیم اما امروز تبدیل به مکانی برای استقرار دستفروشان شده است و حتی در این خیابان جا، خرید و فروش می‌شود که البته به دادستانی اعلام کردیم و اقداماتی صورت

گرفت .

سالاری از کم‌کاری اتحادیه‌های امور صنفی نسبت به شرح وظایف محوله به آن ها انتقاد می کند و می افزاید: متأسفانه اتحادیه‌های صنفی در راستای شرح وظایف خود هیچ اقدام قانونی نمی‌کنند و امروز دستفروشی به ۳ بخش مغازه‌داران، دستفروشان و وانتی‌ها تقسیم می‌شود.

معاون خدمات شهری شهرداری گرگان خواستار همراهی سایر دستگاه‌ها برای ساماندهی دستفروشان می شود و ادامه می دهد: برخورد با دستفروشی تیغ دو لبه است و اینطور نیست که با آرامش و خوبی یک دستفروش را از موقعیت خارج کنیم. در شرایط فعلی باوجود مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم، هر گونه برخورد با دستفروشان منجر به تنش می‌شود .

به گفته وی، برای ساماندهی دستفروشان پلیس راهور در کنار شهرداری قرار دارد اما سایر دستگاه‌ها و نهادها اعم از نیروی انتظامی، دادستانی، اتحادیه‌های امور صنفی، مرکز بهداشت و دامپزشکی باید در کنار شهرداری باشند.