دو ماه پس از جنگ دریایی سالامیس که ۲۹ سپتامبر سال ۴۸۰ پیش از میلاد (مهرماه) روی داد و ایران در آن موفقیتی نداشت، خشایارشا بانو آرتمیس از افسران نیروی دریایی ایران را به درجه اَدمیرالی (دریاسالاری) ارتقاء داد، او را مشاور نظامی خود کرد و عنوان تشریفاتی «کاپیتان کشتی اختصاصی شاه» داد. آرتمیس از بزرگان شهر بندری هالیکارناسوس در ساحل جنوبی آناتولیا (ترکیه امروز) بود.
فرار خسروپرویز به قسطنطنیه
۲۳ نوامبر ۵۸۹ میلادی، خسروپرویز که با مخالفتهای ژنرال بهرام چوبین روبرو بود، چون یارای ایستادگی در برابر وی را نداشت به قسطنطنیه (استانبول) فرار کرد تا از موریس امپراتور روم شرقی (بیزانتین) کمک بخواهد.موریس که در انتظار چنین فرصتی بود، یک سپاه کامل در اختیار او قرار داد. این سپاه رومی با کمک هواداران داخلی خسرو، در جنگ سال ۵۹۱ میلادی بهرام را شکست دادند و خسرو دوم بر تخت نشست.
مخالفت یزدگرد سوم با انتقال پایتخت به شیراز
۲۳نوامبر ۶۳۶ میلادی و چهار روز پس از شکست نظامی امپراتوری ایران در نبرد قادسیه و عقبنشینی باقیمانده یگانها از پل عتیق و به مخاطره افتادن تیسفون (پایتخت)، جلسه بزرگان کشور برای چارهجویی در کاخ سلطنتی تشکیل شد. حاضران در جلسه پیشنهاد کردند که پایتخت به شهر استخر (شیراز) منتقل شود زیرا اعراب مهارت جنگ صحرایی دارند نه کوهستانی و رسیدن به استخر مستلزم عبور از کوهستان است. یزدگرد سوم این پیشنهاد را نپذیرفت و رد این پیشنهاد به باور مورخان، نقطه پایان بر عمر امپراتوری ایران در عهد باستان گذارد.
مصوبه خرید نسخه اصل صورتجلسه انتخاب نادرشاه
دوم آذر۱۳۳۱، شورای وزیران به ریاست دکتر مصدق تصویب کرد که دولت مکلف است به هر بها، نسخه اصل صورتجلسه انتخاب نادر شاه افشار به پادشاهی ایران در سال ۱۷۳۵ (۱۱۴۸ هجری قمری) از سوی نمایندگان ولایات و بزرگان کشور در اجتماع دشت مغان را خریداری کند و به موزه ایران باستان (ملی) بسپارد. در پی مصوبه دولت، اصل صورتجلسه انتخاب نادر شاه که در اختیار «محمد دانش بزرگنیا» بود خریداری شد.
code