راه‌اندازی نیروگاه‌های خورشیدی امروزه به عنوان یکی از مهمترین راه‌های تأمین برق پاک، پایدار و کم‌هزینه نیازمند توجه بیشتر مسئولان است.

امروزه انرژی برق جزو جدایی‌ناپذیر زندگی بشر محسوب می‌شود و نبود آن زندگی امروزی را که بر پایه نیروی الکتریسیته استوار است، دچار مشکل می‌کند؛ بنابراین تولید پاک و مستمر آن از طرق مختلف در دستور کار قرار گرفته است.

سوخت‌های فسیلی از ارکان اصلی تولید برق در نیروگاه‌ها هستند که رو به پایان بودن آنها امروزه به یکی از دغدغه‌های زندگی انسان‌ها تبدیل شده است.

با توجه به این امر یافتن راهکارهایی برای جایگزینی آن با سوخت‌های فسیلی و به صرفه بودن آن بیش از پیش احساس می‌شود.

در این زمینه باید گفت استفاده از انرژی خورشیدی و ایجاد نیروگاه‌های خورشیدی با توجه به موقعیت جغرافیایی کشور و بهره‌مندی آن از روزهای آفتابی و آسانی دسترسی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ چراکه با استفاده از آن می‌توان برق را بدون مصرف سوخت تولید کرد.

نداشتن آلودگی محیط زیست، امکان نصب نیروگاه‌های کوچک، مصرف آب و هزینه کم برای راه‌اندازی و نگهداری از عمده مزایای این نیروگاه‌‌ها به شمار می‌رود.

ساخت نیروگاه‌های خورشیدی با وجود مزایای بسیار کار پیچیده‌ای است که با توجه به ظرفیت قانونی بند ۶۹ قانون بودجه سال ۹۲ کشور و بند «ز» تبصره ۹ قانون بودجه سال ۹۳ کشور در دستور کار قرار گرفته است.

نیروگاه‌های خورشیدی به ۲ شکل متصل به شبکه (On-Grid) یا مستقل از شبکه (Off-Grid) تقسیم‌بندی می‌شوند.

نوع متصل به شبکه (On-Grid) متداول‌ترین گزینه برای مشترکان است که می‌تواند بیش از ۵۰ درصد انرژی مصرفی خود را از طریق آن تامین کند.این نوع نیروگاه خورشیدی با توجه به اینکه راندمان پانل‌ها ۲۵ساله است، یکی از مناسب‌ترین سیستم‌ها برای جایگزینی سیستم‌های فعلی محسوب می‌شود.

نیروگاه خورشیدی مستقل از شبکه ( Off-Grid) هم می‌تواند ۱۰۰ درصد انرژی مصرفی مورد نیاز را تأمین کند.

مدیر دفتر برق سازمان انرژیهای نو ایران می‌گوید: پروژه های نصب نیروگاههای کوچک خورشیدی اکنون درهزار و ۲۰۰ نقطه در کشور درحال اجراست.

سامان میرهادی می افزاید: طرح نصب نیروگاه‌های کوچک خورشیدی از پارسال درقالب بند ۶۹ قانون بودجه اجرایی شده است.

وی می گوید: در این چارچوب نیروگاه‌های کوچک خورشیدی در پشت بام شرکتهای برق منطقه ای و توزیع سراسر کشور، برخی از مساجد، مدارس، ساختمانهای اداری و بخشی از مشترکین خانگی نصب می شود.

مدیر دفتر برق سازمان انرژیهای نو ایران تصریح می کند: پراکندگی نصب نیروگاه‌های خورشیدی تمام نقاط کشور از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب را فرامی گیرد.در این میان استان‌های سه گانه خراسان یکی از بهترین محدوده هایی بوده اند که شاهد بهره برداری پروژه های انرژیهای خورشیدی در آن هستیم.

میرهادی می گوید: در قالب این نیروگاه‌های خورشیدی تولید۷ هزار و ۵۰۰ کیلووات برق پیش بینی شده است.

وی اضافه می کند: ۱۱۰۰ کیلووات از این میزان انرژی تولیدی مربوط به مساجد، ۲۳۰۰ کیلووات مربوط به مدارس و ۲۵۰۰ کیلووات آن مربوط به شرکتهای برق منطقه ای و توزیع کشور است.همچنین ۳۵۰ کیلووات از این انرژی‌ها برای حوزه مشترکان خانگی و ۱۳۰۰ کیلووات نیز برای ادارات و مشترکین بخشهای خصوصی پیش بینی شده است.در این راستا تاکنون نصب نیروگاه‌های کوچک خورشیدی به ظرفیت ۲ هزار و ۳۰۰ کیلووات بطور کامل در کشور انجام شده است.مدیرعامل سازمان انرژی های نو هم از افزایش ۲۵ درصدی بودجه برای گسترش این نوع انرژی از طریق سلول های فتوولتائیک در سال جاری خبر داد.

یوسف آرمودلی مدیرعامل سازمان انرژی‌های نومی گوید: قابلیت تولید ۲۰۰ میلیارد کیلووات ساعت در کشور با نصب پنل های فتوولتائیک وجود دارد.

وی اضافه می کند: امسال برای ساخت این نوع نیروگاه‌ها یکهزار و ۲۵۰میلیارد ریال بودجه اختصاص یافته که نسبت به سال قبل ۲۵ درصد رشد را نشان می دهد.

مدیرعامل سازمان انرژی های نو افزود: برای گسترش انرژی های نو، فرهنگ سازی در بخش خانگی را آغاز کردیم اما برای توسعه آن نیاز به جدیت بیشتر از سوی بخش خصوصی هستیم.

آرمودلی با اشاره به هدف کشور برای تامین پنج هزار مگاواتی انرژی بوسیله انرژی های نو در پنج سال آینده گفت: ظرفیت انرژی در بخش بادی در کشور به میزان ۳۰ هزار مگاوات پیش‌بینی شده است.

وی همچنین ادامه می دهد: امکان سنجی و استفاده از منابع وزارت نیرو برای سرمایه گذاری در بخش انرژی خورشیدی و باد در اولویت ما قرار دارد.

از سوی دیگر در این زمینه مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان همدان با اشاره به اقدام‌های صورت گرفته برای استفاده از سیستم‌های خورشیدی (فتوولتائیک) می گوید: این کار با توجه به پایان پذیری سوخت‌های فسیلی در دستور کار قرار گرفته است.

حاجی‌رضا تیموری می افزاید: امروزه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی، باد، زمین گرمایی، جذر و مد و بیوگاز از ضروریات بوده و از اهمیت خاصی برخوردار است.

وی با اشاره به بهره‌مندی کشور از حدود ۲۸۰ روز آفتابی در یک سال تصریح می کند: با توجه به این امر استفاده از سیستم‌های فتوولتائیک در سطح کشور دارای توجیه فنی است.

مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان همدان با اشاره به سرمایه‌گذاری بالا در نیروگاه‌های خورشیدی ادامه می دهد: از مزایای نیروگاه های‌ خورشیدی می‌توان به سرعت در نصب سیستم، حفظ محیط زیست، راندمان بالا و تلفات بسیار کم اشاره کرد.