هفته پژوهش و فناوری با حضور مسئولان پژوهشگاه و معاون میراث فرهنگی در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری آغاز شد.

مصیب امیری (رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری) با اشاره به رویکردهای پژوهشگاه طی یک سال گذشته گفت: این پژوهشگاه پاسخگوی نیازها و سئوالات وزارتخانه میراث و گردشگری است و سعی دارد تعامل حرفه‌ای و تخصصی با کارشناسان و مدیران برقرار کند. معاونت‌های اجرایی و بخش‌های تخصصی از مهم‌ترین بخش‌ها برای طرح سئوالات تخصصی به شمار می‌روند.

او ادامه داد: مسائل مردم و جامعه در حوزه میراث و گردشگری از دیگر مؤلفه‌های تأثیرگذار برای طرح سئوالات است. رویکرد پژوهشگاه میراث و گردشگری، بنیان نهادن پلی بین گذشته و حال است. دانشگاه هنوز نتوانسته تأثیر چندانی در مدیریت این حوزه داشته باشد. ناتوانی دستگاه‌ها برای به ثمر رساندن تحقیقات و همسو و به روز نبودن دروس دانشگاهی در این زمینه تأثیرگذار بوده است. همچنین پژوهش‌های این حوزه، پراکنده و عموما بر اساس دغدغه‌های شخصی است و تفاوتی میان پژوهش‌های دانشگاه و پژوهشگاه به لحاظ عملیاتی وجود ندارد.

امیری تصریح کرد: گردشگری بزرگ و مهم است و می‌تواند جایگزین نفت در اقتصاد کشور باشد اما آمار مستندی از اندازه و ابعاد، سهم این صنعت در تولید ناخالص داخلی، درصد ایجاد اشتغال و … در دست نیست. فقط از طریق تعداد مهرهای ورودی نیروی انتظامی در مبادی ورودی روی گذرنامه‌ افراد خارجی، اعلام می‌کنیم که اینقدر گردشگر وارد کشور شده است اما اینکه اینها دقیقا چه نوع گردشگرانی هستند و با چه اهدافی وارد کشور شده‌اند، چند روز در ایران بودند و چقدر هزینه کردند ، اطلاع دقیقی نداریم. یا وقتی بانک مرکزی گزارش حساب‌های ملی را منتشر می‌‌کند، چون حسابی به نام حساب گردشگری تعریف نشده،‌ عملا این صنعت دیده نمی‌شود. این دغدغه‌ها در قالب طرح پژوهشی حساب‌های اقماری گردشگری از دو سال پیش در این پژوهشگاه در حال انجام است و حدود ۹۰ درصد کار تمام شده و ۱۰ درصد آن نیز در حال انجام است.

علی دارابی (معاون میراث فرهنگی کشور) نیز با اشاره به نکاتی که در هفته پژوهش در سال گذشته مطرح شدند و به رابطه پژوهشگاه و وزارت میراث در حوزه اجرا می‌پرداختند، گفت: منظور آن بود که نکات مد نظر در این حوزه‌ها را احصا کنیم و بتوانیم بر مشکلات غلبه کنیم. رابطه میراث و پایداری باید بر اساس پژوهش باشد. در حوزه دیپلماسی عمومی به این مهم نیاز داریم. رخدادی در هفدهمین اجلاس یونسکو در مغرب رخ داد و چهار عنصر میراث ناملموس را ثبت جهانی کردیم.

او ادامه داد: باید بدانیم چگونه بین کاربردی کردن تحقیقات و فعالیت‌های پژوهشگاه ارتباط برقرار کنیم. کاربردی کردن، مأموریت‌محور بودن و آینده‌نگری کردن حوزه پژوهش‌ها، راهکارهای رسیدن به موفقیت خواهند بود.

دارابی گفت: مرمت، موزه‌داری و تهیه و تدوین پرونده‌های میراث جهانی از جمله موضوعاتی هستند که کشورهای همسایه خواستار کمک از پژوهشگران ایرانی شدند. چرا نباید از پژوهشگران و کارشناسان ایرانی نامی میان ارزیابان یونسکو باشد؟ تلاش ما بر آن است که نگاه ما به پژوهشگاه یک نگاه کاربردی باشد.

معاون میراث تصریح کرد: سیاست‌گذاری صحیح و مأموریت‌محور بودن تحقیقات به این معناست که باید رابطه معناداری بین تحقیقات و اجرا به‌وجود آید. یکی از مشکلات ما در حوزه برنامه‌ریزی در بخش‌های تحت نظارت نهادهای اجرایی است. باید بدانیم که چگونه به صورت سیستم واحد عمل کنیم تا پژوهشگاه بتواند به نیازها جواب دهد و همچنین ما را در حوزه اجرا راهبری کند.او ادامه داد: در حوزه ثبت آثار جهانی به این پرسش برخوردم که چرا ثبت آثار جهانی ما به تعدادی از استان‌ها محدود شده است؟ باید بتوانیم این حوزه را در تمامی استان‌ها فعال کنیم. دانشگاه‌ها می‌توانند در این حوزه ورود کنند. همچنین شبکه‌سازی در پژوهش اهمیت دارد و باید برنامه جامع داشته باشیم. داشتن جایگاه ویژه در نظام توسعه‌ای کشور اهمیت بالایی دارد. سند چشم‌انداز ۱۴۱۱در حال تدوین است. جایگاه پژوهشگاه در این سند کجاست؟ باید بتوانیم افق‌هایی را در این حوزه داشته باشیم.