«پیروز»، توله یوز ایرانی که به علت نارسایی کلیوی از پنجشنبه هفته گذشته در بیمارستان دامپزشکی مرکزی بستری شده بود، بعد از انجام دیالیز تلف شد .
امیر مرادی، رئیس بیمارستان دامپزشکی مرکزی ازطریق ویدیویی که سازمان حفاظت محیط زیست منتشر کرد، گفت: از دست دادن پیروز و عدم اثربخشی تمام تلاشهایی که تیم درمان در چند روز گذشته برای نجات حیوان انجام داد، باعث تاسف من و تمام همکاران است و از همه عذرخواهی میکنیم که نتوانستیم این حیوان رازنده نگه داریم.
دکتر بابک باستانی، دامپزشک سازمان حفاظت محیط زیست هم با اشاره به اینکه عملکرد کلیه پیروز هیچگاه مورد انتظار ما نبوده است، گفت: این دفعه، سومین بار بود که کلیه حیوان دچار این مشکل شد ازاین روانتظار از کار افتادن کلیه و احتمال وقوع این اتفاق را همیشه داشتیم.
وی در گفتگو با ایسنا درباره علت تلف شدن پیروز اظهار داشت: توله یوز متاسفانه وارد فاز حاد نارسایی کلیوی شده بود؛ البته این مشکل بار اول نبود که رخ داد .
وی افزود: پیروز دو نوبت دچار چنین مشکلی شده بود. بار اول دکتر پیتر کالدول – دامپزشک یوزهای آفریقایی – ایران بود و اعلام کرد که حیوان با مشکل نارسایی کلیه مواجه است درنتیجه در تمام مدت درحال درمان بودیم. بار دوم که این مشکل رخ داد خودم توانستم مساله را مدیریت کنم، اما این دفعه بدترین حالت ممکن بود که اتفاق افتاد.
باستانی درباره روند درمان بیماری کلیوی پیروز توضیح داد: براساس مشورت با همکاران و تشکیل کنسرسیوم پزشکی مبنا بر این شد با درمانهای لازم آنزیمها را پایین بیاوریم تا عملکرد کلیه حیوان به حالت معمول خود بازگردد. تا مدتی این روند کاهشی بود اما متاسفانه دوباره آنزیمها بالا رفت و حال پیروز رو به وخامت گذاشت.
مجبور به انجام درمانهایی شدیم که حداقل بتواند برای دیالیز صفاقی به اتاق عمل رود. دیالیز با موفقیت انجام شد و آنزیمها کاهش پیدا کرد، اما متاسفانه نارسایی کلیه صدمات غیرقابل جبرانی را به عروق، کراتین، مغز، کبد و دستگاه گوارش پیروز زده بود و حیوان نتوانست این شرایط را تحمل کند.
وی در پاسخ به سئوال که چرا یکباره اوضاع از کنترل خارج شد گفت: کلیهها پس از دو بار نارسایی درست کار نمیکردند. شرایط پایدار بود اما به جهت عملکرد کلیهها انتظار اینکه از کار بیفتند را همیشه داشتیم. لذا بهصورت مداوم آزمایش ادرار و خون گرفته میشد تا بدانیم کلیه در چه شرایطی است؟
باستانی درباره بیماریهای پیروز گفت: این حیوان فقط با مشکل گوارش و کلیه مواجه نبود بلکه با بیماریهای متعددی روبرو بود اما مزمنترین، حادترین و کشندهترین آن نارسایی کلیه بود که ما را نگران کرده بود و دقیقا همین موضوع هم جان او را گرفت.به گفته این دامپزشک براساس رایزنیها و تصمیمات سازمان حفاظت محیط زیست و دامپزشکان بنابر صلاحدید این بیماریها اعلام خواهد شد.
باستانی در پایان درباره اینکه وجود چنین بیماریهایی در یوزپلنگها امری طبیعی است گفت: در آفریقای جنوبی هم از این مشکلات در یوزپلنگها بسیار دیدهام.
پیروز با وجود تمام سختیهایی که از بدو تولد پشت سر گذاشت، با وجود تلاش ها و همدلی های دوستداران حیات وحش و به ویژه علیرضا شهرداری، تیمارگرش، دیروز ودر آستانه ۱۰ماهگی تلف شد.
کسی نمیتواند منکر کوتاهیها در مرگ پیروز باشد
جلسه ویژه فراکسیون محیط زیست مجلس با موضوع بررسی علت مرگ یوز ایرانی با حضور سمیه رفیعی رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس، محمد صفری نایب رئیس فراکسیون محیط زیست، امید مرادی رئیس بیمارستان دامپزشکی مرکزی تهران و پیام محبی رئیس جامعه دامپزشکان ایران و با غیبت مسئولان سازمان محیط زیست برگزار شد. رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس در این جلسه تاکید کرد: مسأله پیروز برای ما مهم بود از جهت اینکه هم یک خواست و مطالبه عمومی است و هم اینکه به لحاظ ذخیره ژنی و ژن ارزشمند این گونه، مراقبت در نگهداری و حفظ آن مسأله مهمی است. علت ورود مجلس به ماجرای پیروز این است که حفظ حیات وحش تنها وظیفهای است که سازمان محیط زیست متولی آن است و این سازمان تنها پاسخگو در این باره است.
وی افزود: یکی از داراییهای مهم هر کشوری ذخیره و بانک ژن است؛ اهمیت یوزپلنگ آسیایی برای همه روشن است؛ چراکه گونهای نادر و ارزشمند و کاملاً قابل اعتنا برای حفاظت است. رئیس فراکسیون محیط زیست تاکید کرد: نافی زحمات دوستان نیستیم ؛ چرا که به نقطهای رسیدیم که میتوانیم موضوع تکثیر در اسارت حیوان را انجام دهیم که این کار به دست محیط بانان و پرسنل سازمان حفاظت محیط زیست انجام شده که قابل تقدیر است، اما اگر این وظیفه و تکلیف بر عهده سازمان حفاظت از محیط زیست است و توان آن در کشور موجود است این سازمان باید به خوبی کار خود را انجام دهد.
رفیعی اضافه کرد:ایران تنها کشوری در آسیا ست که این گونه در آن زندگی میکند پس باید برای سازمان حفاظت محیط زیست مهم باشد. اقدامات خوبی شکل گرفت و من از محوطه نگهداری پیروز بازدیدهایی داشتم اما کسی نمیتواند منکر کوتاهیها باشد.
رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس ادامه داد: با توجه به اینکه این توله یوز متاسفانه از بین رفته است، درخواست کردیم مسئولانی از سازمان محیط زیست در جلسه حضور داشته باشند و توضیحات خود را درباره وظایفی که در نگهداری یوز داشتند ارائه دهند اما نامه نوشتند که از حضور در جلسه به سبب اینکه جلسه از پیش تعیین شدهای داشتند، معذورند و این درحالی است که دستگاه نمیتواند برای مجلس تعیین تکلیف کند؛ ماجلسه را برگزار میکنیم اما خوب است همه بدانند که کسانی که متولیان اصلی پاسخگویی و نگهداری و مراقبت از یوز هستند در جلسه ما حاضر نیستند؛ حضور دوستانی که در این باره مسئولیت دارند را دیگر در مجلس نمیخواهیم و باید پاسخهای خود را درباره چند مورد از مستندات مربوط به نگهداری و درمان پیروز که خواستهایم به صورت کتبی ارسال کنند. پس از تطبیق جوابیه سازمان محیط زیست و نتایج جلسه ، اگر نیاز به پیگیری نظارتی مجلس باشد ،حتماً کوتاهی نخواهیم کرد.
رفیعی تاکید کرد: هدف از این نشست علاوه بر اینکه شفاف سازی برای اتفاق رخ داده است، توجه به اهمیت حفاظت از حیات وحش ایران است؛ گونههایی مثل یوز پلنگ در حال انقراض هستند و گونههای چون میشمرغ و شاهین گلستان مکرراً در حال قاچاق است و شاهد به هم ریختگی در حوزه حیات وحش هستیم. باید بدانیم که اگر احدی یا گونهای از ژنهای فون یا فلور را از دست بدهیم، دیگر احیا نمیشود.
رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس با تاکید بر اینکه محیط زیست طبیعی و حیات وحش کشور قطعاً برای مجلس مهم است، گفت: فعلاً تصمیم قاطعی درباره مرگ پیروز نمیگیریم و باید بررسی دقیقی صورت بگیرد
گفتنی است پیروز، نخستین توله یوزپلنگ آسیایی باقیمانده از تولد در اسارت بود که ۱۱اردیبهشت ۱۴۰۱ در پارک ملی توران متولد شد. او حاصل جفتگیری « ایران» و «فیروز» بود.
از این بارداری، سه توله متولد شدند که فقط پیروز شانس زندهماندن پیدا کرد و با کمک و پرستاری تیمارگر و امدادگر حیات وحش، علیرضا شهرداری و علی عمارلویی در پارک جنگلی پردیسان تهران تا ۱۰ ماهگی زنده ماند. قرار بود پیروز ۱۲ماهه که شد به پارک ملی توران منتقل شود، اما در ۹اسفند ۱۴۰۱پس از اعلام نارسایی کلیه، مشکلات گوارشی و انجام دیالیز و یک عمل جراحی تلف شد.