هر روز و هر ساعت، بر تعداد جان‌باخته‌های زلزله اخیر ترکیه و سوریه اضافه می‌شد؛ این تکراری‌ترین خبری بود که در رسانه‌های خبری می‌خواندیم و می‌شنیدیم. زلزله‌ای که بدون هیچ پیش‌مقدمه و پیش‌لرزه‌ای، شهرهای این دو کشور را لرزاند و تعداد زیادی از مردم در زیر آوار، جان خودشان را از دست دادند. پیش از آن هم، زلزله خوی دل‌مان را به درد آورد؛ شهری که هنوز هم سامان نگرفته است و مردم برای زندگی اوضاع خوبی ندارند.

اصلا بدی‌اش همین است؛ اینکه بدون هیچ پیش زمینه‌ای می‌آید و همه‌چیز را بر سرمان آوار می‌کند. اما چقدر برای وقوع این بلای طبیعی آماده‌ایم؟ موضوعی که آنقدر از مدرسه و رسانه و… شنیده‌ایم که به نظرمان، تکرار مکررات است، اما واقعا بهتر است رو راست باشیم و از خودمان بپرسیم. اینکه آیا می‌توانیم از همه دانسته‌ها و آگاهی‌هایمان در زمان وقوع چنین رخدادی استفاده کنیم؟

پیشگیری‌های بهتر از درمان

هر بار که زلزله‌‌ای در گوشه و کنار از این جهان رخ می‌دهد، برای مدت کوتاهی حواس‌ها را به خودش جمع می‌کند! اگر زلزله بیاید چه؟ اگر خواب باشیم؟ اگر در خیابان باشیم؟ اما همه این اگرها بعد از گذشت مدتی فراموش می‌شود و می‌شویم همان آدم فراموشکار همیشگی؛ همان که یادش می‌رود وسایل خطرناک را در جای سفت و ایمن بگذارد، حواسش به سیم‌های لخت باشد، نشتی‌های گاز را ایمن کند، شیشه‌های شکسته را تعمیر کند، تابلوها و اجسام تیز و دکوری را در جای مناسب بگذارد. خلاصه اینکه درست است که میزان و شدت زلزله در اختیار ما نیست، از زمان وقوعش خبر نداریم و به قول معروف، حادثه خبر نمی‌کند اما بهتر است آنچه در توان‌مان هست را برای پیشگیری از شدیدتر شدن رخداد انجام بدهیم تا بعدا جای پشیمانی و خدایی نکرده، اما و اگر نماند. پس محیط زندگی، محل کار و هر آنجایی که به آن رفت و آمد داریم را در زمان آرامش و آسودگی ایمن کنیم تا در هنگام زلزله، با کمترین خسارت‌های مالی و جانی روبرو شویم.

پناه بگیرید

کمتر کسی است که در مانور زلزله شرکت نکرده باشد؛ نداند که وقت وقوع زلزله باید زیر میز برود، در چهارچوب در بایستد و… اما بد نیست که کمی هم دانسته‌هایمان را به روز کنیم و از روش‌های جدید با خبر شویم؛ روش‌هایی که دانستنش بهتر از ندانستن آن در هنگام وقوع بی‌خبرترین اتفاقی است که می‌تواند جان‌مان را به خطر بیندازد.

پناه گرفتن، اولین و شاید تنهاترین کاری است که در کسری از ثانیه و در زمان وقوع زلزله باید انجام بدهید. اگر همین یک نکته را به خاطر داشته باشید و البته پناه گرفتن اصولی را بلد باشید، دیگر فرقی نمی‌کند که در خانه باشید یا پشت فرمان و در حال رانندگی. هر جایی که از قبل بررسی کرده‌اید و می‌دانید مستحکم‌تر از سایر نقاط است را در نظر بگیرید و به آنجا پناه ببرید. زیر میز بروید، بالشت را روی سرتان بگیرید، با دست‌هایتان از سرتان محافظت کنید و در یک کلام، هر کاری که فکر می‌کنید به در امان ماندن سرتان کمک می‌کند، انجام دهید. در خیابان و محل کار هم همین است؛ خودرو را متوقف کنید و از ساختمان‌های بلند و تیر چراغ برق دوری کنید. یعنی در همان زمان کوتاه، با نگاهتان جایی را پیدا کنید که فکر می‌کنید می‌تواند تا حدودی از شما محافظت کند. در واقع این پناه گرفتن برای وقتی است که زلزله خفیف رخ می‌دهد و ما با پناه گرفتن، از برخورد اجسام سنگین و سخت با سر و دیگر اعضای حساس بدن‌مان محافظت می‌کنیم.

آرامش از دست رفته

می‌دانیم که گفتنش راحت است و انجام دادنش سخت، ولی واقعیت این است که داشتن استرس در هنگام زلزله، بدترین اتفاقی است که می‌تواند برایمان بیفتد؛ استرسی که باعث می‌شود هول شویم، به در و دیوار بخوریم، به نقاط ناایمن فرار کنیم، خودمان را به مناطق خطرناک برسانیم و هر آن‌چیزی را انجام بدهیم که نباید! ماجرا این است که تجربه و از آن مهمتر، تحقیقات نشان داده‌است که بسیاری از صدمات و آسیب‌هایی که به افراد در هنگام وقوع زلزله وارد می‌شود، به دلیل تلاش فرد برای خروج زود هنگام و به قول خودمان، هول شدن فرد برای فرار از موقعیت خطر است؛ چه به سمت خانه، چه به سمت بیرون از خانه! پس مدام با خودتان تکرار کنید که در همان اولین ثانیه‌هایی که زلزله را احساس کردید، اول بر خودتان مسلط باشید و بعد، هر آن‌چیزی که تا به حال یاد گرفته‌اید را پیاده کنید.

پس‌لرزه را دریاب

بعد از وقوع زلزله، امکان رخ دادن پس‌لرزه‌هایی به همان شدت زلزله اصلی و یا حتی بزرگتر نیز وجود دارد؛ پس بهتر است تا چند ساعت بعد از زلزله، هوشیارتر از هر وقت دیگری باشید و حواستان جمع‌تر از همیشه. به مکانی امن بروید و چند ساعتی را صبر کنید. با اینکه زمان پس‌لرزه معلوم و یا حتی قابل پیش‌بینی نیست، اما همان چند ساعت احتیاط، عاقلانه‌ترین اقدامی است که از دست ما برمی‌آید.

code