اولین «کنگره جهانی فارابی و فرهنگ و تمدن اسلامی» با تقدیر از فارابی شناسان برجسته ایرانی و خارجی به کار خود پایان داد.

به گزارش خبرنگار اطلاعات، «کنگره جهانی فارابی و فرهنگ و تمدن اسلامی» که به مدت سه روز با حضور اندیشمندانی از ایران و خارج از کشور در محل موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی برگزار شد با تجلیل و قدردانی از فارابی شناسان برجسته به کار خود پایان داد.

در مراسم اختتامیه این کنگره از دکتر رضا داوری اردکانی، استاد فلسفه دانشگاه تهران و رئیس فرهنگستان علوم، استاد سید عبدالله انوار، محقق متون اسلامی و مترجم و شارح آثار فلسفی، پروفسور ترنس جی کلون، استاد سنترال کالج آیوا دانشگاه اردن، و دکتر محسن مهاجر نیا، عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به واسطه تحقیق و پژوهش در حوزه فارابی شناسی تجلیل و قدردانی شد. همچنین از خانواده مرحوم دکتر علیرضا صدرا، عضو سابق هیئت علمی دانشگاه تهران و عضو هیات علمی کنگره فارابی که در چهارم آبان ماه درگذشت تجلیل شد.

کنگره جهانی فارابی و فرهنگ و تمدن اسلامی با مشارکت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران، وزارت علوم و آموزش عالی جمهوری قزاقستان، معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دانشگاه الفارابی قزاقستان، موسسه فلسفه، علوم سیاسی و مطالعات دینی قزاقستان، بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسرا، فرهنگستان هنر، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، شبکه چهار صدا و سیما، مجمع عالی حکمت اسلامی و مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد.

نخستین کنگره جهانی فارابی و فرهنگ و تمدن اسلامی در روز نخست با پیام آیت الله جوادی آملی و دکتر محمدعلی زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری آغاز به کار کرد و تا روز جمعه ۱۲ اسفندماه ادامه داشت. طی سه روز برگزاری این کنگره اساتیدی همچون استاد داوری اردکانی، استاد ابراهیمی دینانی، استاد اعوانی، استاد عبدالله انوار، استاد ضیا موحد، استاد پارسانیا، و اساتیدی از سایر کشورها ازجمله چارلز باترورث، ترنس کلون، مقداد عرفه منسیه، نورفر ترجان، الکساندر اروین، زاکیبک آ لتائف و سخنرانی کردند.

در مراسم اختتامیه کنگره فارابی دکتر حمید پارسانیا، درباره اهمیت فارابی و نگاه او به علم و معرفت صحبت کرد. او در صحبتهای خود بر این نکته تاکید داشت که اگر فارابی را فیلسوف سیاسی و یا فیلسوف علوم اجتماعی

می نامیم باید او را در همان متن فلسفه به معنای سوفیا بررسی کنیم و او را در برابر فلسفه قرار ندهیم. اما متاسفانه امروزه فارابی را دربرابر فلسفه قرار می دهیم و او را به عنوان یک متخصص علوم اجتماعی صرف کاهش می دهیم. استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: یکی از شگفتی‌ها این است که برخی می‌گویند آراء و نظرات فارابی چه ربطی به مسائل اجتماعی پیرامون خود دارد؟ و این از عجایب است. این فرد در محیط خود زیسته و نظریه خود را از مفاهیمی اسلامی و از آیات و روایات گرفته و با براهین عقلی تبیین کرده است. سنت در دیدگاه فارابی، عادت مستقر و رسوب‌یافته نیست بلکه مسیر سلوک و منطق معرفت و منطق شهودی است که از صاحب عقل مستفاد می‌آید و مسیر اخلاق و رسیدن به عقل را به مردم می‌آموزد.

دکتر غلامرضا اعوانی نیز در مراسم اختتامیه کنگره با اشاره به این نکته که فارابی معلم ثانی است گفت: فارابی پایه‌گذار علم سیاست اسلامی است و در حکمت اسلامی او پایه و اساس را فضیلت و دیانت می‌داند. بنابراین از این منظر فضیلت و دیانت در نظر فارابی با فلسفه همسو است.

وی تصریح کرد: به نظر فارابی حکمت اگر مثلث باشد قاعده آن فضیلت است و در دین هم که از عمل صالح و تقوا صحبت می‌شود به نوعی همان فضیلت است که در حکمت مطرح شده است. به نظر سقراط فضیلت دانستن تصویری و تصدیقی نیست بلکه تحقق است بنابراین علم به فضیلت از طریق تحقق به دست می‌آید.

اعوانی با بیان اینکه در نظر فارابی ما باید با عقل نظری، حقیقت را بشناسیم و با عقل عملی آن را اختیار کنیم، خاطرنشان کرد: فارابی معتقد است خیر کمال و غایت عقل، عملی است و خیر اعلاء که در حکمت عملی ما به دنبال آن هستیم همان سعادت است.

وی گفت: سعادت در نظر فارابی مطلوب به ذات است و در عقل عملی یگانه راه رسیدن به کمال سعادت است. در نتیجه سعادت در آخرت است بنابراین ما تا کمال سعادت را در این دنیا کسب نکرده باشیم نمی‌توانیم در آخرت سعادتمند باشیم. دکتر حمید لک زایی نیز در این مراسم درباره حکمرانی از دیدگاه فارابی و بحث مدینه فاضله صحبت کرد.