سرویس خارجی: عادی سازی روابط میان ایران و عربستان با وساطت و میانجیگری چین پس از هفت سال قطع مناسبات میان تهران – ریاض، با استقبال کشورها و سازمان های منطقه ای و جهانی رو به رو شد.

در همین راستا، «آنتونیو گوترش»، دبیرکل سازمان ملل از توافق میان کشورمان و عربستان در پکن استقبال و از دولت چین به دلیل تلاش ها در این زمینه و میزبانی از مذاکرات میان تهران – ریاض قدردانی کرد. وی همچنین از سایر کشورها از جمله عمان و عراق به دلیل تلاش در این راستا تشکر کرد. گوترش گفت: روابط حسن همجواری و همسایگی میان ایران و عربستان برای ثبات منطقه خلیج فارس حیاتی است.

دبیرکل سازمان ملل همچنین برای استفاده از دفاتر خود جهت تضمین ثبات و صلح بیشتر در منطقه خلیج فارس اعلام آمادگی کرد و افزود: ظرفیت بسیاری در بهبود روابط میان ایران و عربستان وجود دارد. گوترش ادامه داد: بر کسی پوشیده نیست که که ما شاهد تنش ها و چالش های زیادی بین این ایران و عربستان بوده ایم که بر تمامی منطقه تأثیر گذاشته است.

سازمان همکاری اسلامی نیز از توافق ایران و عربستان برای از سرگیری روابط دیپلماتیک استقبال کرد و آن را گامی در راستای تقویت صلح و ثبات منطقه توصیف کرد. همزمان، اتحادیه اروپا نیز از توافق حاصل شده میان تهران – ریاض برای عادی سازی مناسبات استقبال کرد. «پیتر استانو» سخنگوی ارشد اتحادیه اروپا در این رابطه گفت: از توافق اعلام شده در مورد ازسرگیری روابط دیپلماتیک بین پادشاهی عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران استقبال می‌کنیم و منتظر اجرای آن هستیم.

«جو بایدن»، رئیس جمهوری آمریکا نیز به توافق جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به صورت مبهم واکنش نشان داد.وی که سوال خبرنگاران کاخ سفید در این زمینه را خوب نشنیده بود، درباره توافق ایران و عربستان گفت: هرچه روابط اسرائیل و کشورهای همسایه عرب خود بهتر باشد، برای همه بهتر است!

«میخائیل بوگدانوف» معاون وزیر خارجه روسیه نیز اعلام کرد: عادی سازی روابط بین ایران و عربستان بازتاب مثبتی بر منطقه دارد. وی افزود: مسکو به دوستان خود در ایران، عربستان و چین به دلیل دستیابی به توافق برای احیای روابط بین ریاض و تهران تبریک می‌گوید. بوگدانوف ادامه داد: مسکو به همراه کشورهایی مانند عمان و عراق به این روند سیاسی کمک کرد.همچنین، وزارت خارجه فرانسه نیز در بیانیه‌ای از توافق میان کشورمان و عربستان برای از سرگیری روابط دیپلماتیک ظرف دو ماه آینده، استقبال کرد. «آن کلر لوژاندر» سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه گفت: پاریس موافق هرگونه ابتکاری است که بتواند تاثیر محسوسی بر کاهش تنش و تقویت امنیت و ثبات منطقه‌ای بگذارد.

«برونو رودریگز» وزیر خارجه «کوبا» نیز با استقبال از توافق میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی نسبت به اینکه «این گام به ثبات و امنیت منطقه کمک کند» ابراز امیدواری کرد.

«ممتاز زهرا»، سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان نیز با صدور بیانیه‌ای توافق کشورمان و عربستان سعودی را پیشرفت مهم دیپلماتیک در منطقه دانست و اعلام کرد: اسلام‌آباد به گرمی از عادی سازی تعاملات تهران و ریاض استقبال می‌کند.در این بیانیه آمده است: پاکستان قاطعانه معتقد است که این پیشرفت مهم دیپلماتیک به صلح و ثبات در منطقه و فراتر از آن کمک خواهد کرد.

واکنش اعراب منطقه

پارلمان عربی طی بیانیه ای از توافق ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط استقبال کرد و آن را در راستای تلاش برای حل بحران های منطقه با اهمیت دانست. پارلمان عربی در بیانیه خود بر اهمیت این گام در راستای بازگشت ثبات در منطقه و تلاش برای حل بحران های باقی مانده تاکید کرد.

همچنین، ریاست جمهوری مصر در بیانیه‌ای به توافق ایران و عربستان سعودی واکنش نشان داد و آن را گامی مهم برشمرد. به گزارش پایگاه خبری «القاهره۲۴»،«احمد فهمی» سخنگوی رسمی ریاست جمهوری مصر در بیانیه‌ای اعلام کرد: جمهوری عربی مصر از این گام مهم تقدیر می‌کند و رویکرد عربستان سعودی در این زمینه درجهت رفع تنش در روابط منطقه‌ای و تأکید بر اتکای خود به مبانی و اهداف منشور سازمان ملل درباره احترام به حاکمیت کشورها و عدم مداخله در امور داخلی آن‌ها و نهادینه کردن مفاهیمی نظیر حسن‌همجواری و تقویت امنیت و ثبات در منطقه را ارج می‌نهد.وزیر خارجه امارات نیز توافق جمهوری اسلامی ایران و عربستان را گامی مهم در راستای ثبات و شکوفایی در منطقه توصیف کرد. «عبدالله بن زاید» گفت : بازگشت روابط ایران و عربستان گامی مهم در منطقه برای ثبات و شکوفایی است.

وزارت خارجه سوریه نیز در بیانیه ای اعلام کرد: جمهوری عربی سوریه از توافق بین عربستان و جمهوری اسلامی ایران برای از سرگیری روابط دیپلماتیک بین دو کشور همسایه استقبال می کند و تلاش های مسئولان چین در این زمینه را ارج می نهد.

همزمان، وزارت خارجه عراق نیز اعلام کرد که این کشور از توافق اخیر بین تهران و ریاض استقبال می کند. «سید عمار حکیم» رهبر جریان حکمت ملی عراق نیز در پیامی از توافق عربستان سعودی و کشورمان برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک استقبال کرد.از سویی، «عبدالله بوحبیب»، وزیر امور خارجه و اتباع خارجی در دولت موقت لبنان نیز ضمن استقبال از بیانیه سه جانبه چین، عربستان و ایران، خاطرنشان کرد: توافق عربستان و ایران برای از سرگیری روابط دیپلماتیک بین دو کشور و بازگشایی سفارت‌ها، تاثیر مثبتی بر تمامی روابط منطقه ای در آینده نزدیک خواهد داشت.

وزارت خارجه اردن نیز با استقبال از توافق بین عربستان سعودی و ایران از نقش عمان و عراق برای رسیدن به این توافق قدردانی کرد. وزارت خارجه اردن همچنین ابراز امیدواری کرد که این گام به تحکیم امنیت و ثبات در منطقه و حفظ حاکمیت کشورها و عدم دخالت در امور داخلی آنها که به نفع منافع مشترک است، کمک کند.

همچنین، وزارت خارجه بحرین با استقبال از توافق بین عربستان سعودی و ایران، از ابتکار جمهوری خلق چین برای میزبانی و حمایت از مذاکرات ایران و عربستان و تلاش‌های دیپلماتیک عراق و عمان قدردانی کرد.«محمد عبدالسلام» سخنگوی جنبش انصارالله یمن نیز در واکنش به از سرگیری روابط ایران و عربستان اعلام کرد: منطقه نیازمند بازگشت کشورها به روابط عادی بین یکدیگر است.همزمان، «المجلس الإنتقالی الجنوبی» یمن (شورای انتقالی جنوب یمن) وابسته به امارات نیز از توافق ایران و عربستان سعودی استقبال کرد.شورای انتقالی جنوب یمن تأکید کرد: امیدواریم که این توافق به تحکیم امنیت و ثبات منطقه کمک کند.

جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) نیز از توافق ایران و عربستان برای از سرگیری روابط دیپلماتیک استقبال کرد و آن را به سود مسئله فلسطین دانست. از سویی، وزارت خارجه حکومت طالبان در افغانستان با استقبال از توافق ایران و عربستان برای از سرگیری روابط دیپلماتیک تا دو ماه دیگر، گفت: این اقدام در جهت برقراری صلح و ثبات در منطقه مهم است.

واکنش رسانه ها

توافق ایران و عربستان برای از سرگیری مناسبات و بهبود روابط ، در رسانه های منطقه ای و بین المللی نیز بازتاب گسترده ای داشت.

روزنامه «گاردین» این توافق را نشانگر عزم جدید ریاض برای اتخاذ سیاست خارجی مستقل از غرب ارزیابی کرد و نوشت: بر اساس توافق بدست آمده، دو کشور توافق کرده اند به حاکمیت دولت احترام بگذارند و در امور داخلی یکدیگر دخالت نکنند.همچنین نشریه «فایننشیال تایمز» در گزارشی نوشت : توافق میان ایران و عربستان یک پیروزی برای دیپلماسی چین و چالش برای ایالات متحده به شمار می‌رود که روابط قوی و سنتی آن با ریاض به تازگی رو به سردی گراییده است.روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» نیز درباره توافق میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی نوشت : این توافق می‌تواند تلاش‌های آمریکا و اسرائیل را برای تقویت اتحاد منطقه‌ای علیه تهران پیچیده کند. این روزنامه افزوده است: توافق میان ایران و عربستان نشان‌دهنده پیروزی دیپلماتیک پکن در منطقه‌ای است که آمریکا مدت‌ها است بر ژئوپلیتیک آن تسلط داشته است.

همچنین، تارنمای نشریه آمریکایی «بیزینس اینسایدر» در گزارشی نوشت: آگاهان غربی معتقدند توافق اخیر یک دهن کجی به «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا و حرکتی عملی در جهت منافع عربستان است. از طرفی، شبکه خبری «ان ‌بی ‌سی» آمریکا نیز اعلام کرد: این توافق می‌تواند به مثابه پایان آرزوها و مانعی در مسیر تلاش‌های جاری اسرائیل برای عادی سازی مناسبات با همسایگان عرب خود باشد.

«آسوشیتدپرس » نیز در گزارشی آورده است: این پیشرفت دیپلماتیک بزرگ با کمک چین بدست آمد و می تواند احتمال درگیری میان دو کشور در سراسر منطقه را هم مستقیم و هم غیر مستقیم از طریق گروه های نیابتی کاهش دهد.روزنامه «واشنگتن پست» نیز با اشاره به ایفای نقش چین در شکل گیری توافق بین ایران و عربستان نوشت : امضای این توافق در پکن نشان‌ دهنده تلاش‌های «شی جین‌پینگ» رئیس جمهوری چین برای حضور سیاسی پررنگ‌تر و نقش آفرینی در خاورمیانه است.

«فاکس نیوز» دیگر رسانه آمریکایی و نزدیک به حزب جمهوریخواه ایالات متحده آمریکا با بیان اینکه این توافق نوعی پیروزی دیپلماتیک برای چین است، تاکید کرد: در حال حاضر ریاض در حال فاصله گرفتن از ایالات متحده است.

روزنامه «استاندارد» چاپ اتریش نیز در گزارشی نوشت: به اعتقاد ناظران مسائل سیاسی منطقه، این توافق می‌تواند تاثیر مثبتی بر تحولات منطقه و بین الملل از جمله تلاش‌ها برای پایان دادن به جنگ یمن و نیز احیای مذاکرات هسته‌ای وین داشته باشد.در این حال، روزنامه عرب زبان «البناء» لبنان در گزارشی نوشت: امضای توافق میان ایران و عربستان برای از سر گیری روابط، همه جهان را شگفت زده، آمریکا را سردرگم و رژیم صهیونیستی را نگران کرده است.

بازنشر سخنان «بن سلمان»

حصول توافق مهم میان تهران – ریاض باعث شد تا برخی رسانه ها و شبکه‌های فضای مجازی سخنان گذشته «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی در این رابطه را بازنشر کنند. «محمد بن سلمان» چندی پیش در یک گفتگوی تلویزیونی گفته بود: « ایران، همسایه ما است و آرزوی ما این است که روابط خوب و متمایزی با ایران داشته باشیم زیرا ما نمی‌خواهیم وضعیت ایران سخت و دشوار باشد».

وی افزوده بود: « ما یک ایران مرفه می‌خواهیم که رشد و توسعه داشته باشد ، ما در روابط با ایران منافعی داریم و آنها نیز در روابط با عربستان سعودی مصالحی دارند تا در نهایت بتوانیم با همکاری هم، منطقه و جهان را به سوی رشد و توسعه بیشتر سوق دهیم».