دولت سیزدهم به‌ منظور بهبود دیپلماسی انرژی و توسعه همکاری با کشورهای همسایه در حوزه‌های مختلف صنعت نفت و گاز، احیای بازارهای جهانی را در دستور کار قرار داده است.

به‌گزارش ایسنا،، امضای قرارداد سه‌جانبه سوآپ گاز بین ترکمنستان، ایران و جمهوری آذربایجان، فروش نفت در حیاط خلوت آمریکا و صادرات حجم قابل ‌توجهی از میعانات گازی و نفت خام سنگین ایران به ونزوئلا، توسعه همکاری با کشورهای آمریکای لاتین با امضای قراردادها و تفاهم‌نامه‌های متعدد، صادرات خدمات فنی و مهندسی به عمان، تقویت روابط دوستانه ایران و روسیه در حوزه صنعت نفت با امضای تفاهم‌نامه ۴۰میلیارد دلاری، افزایش حدود ۲۰درصدی صادرات گاز به کشورهای همسایه از این موارد است.

منطقه خاورمیانه، خلیج فارس، دریای عمان و سرزمین‌های حوزه دریای خزر حدود ۷۰درصد ذخایر نفتی و ۴۰درصد ذخایر تثبیت شده‌ گاز طبیعی جهان را دارا هستند و ایران به لحاظ قرارگیری در منطقه ویژه انرژی و تاثیرگذاری مستقیم بر اقتصاد جهانی، علاوه‌بر دارا بودن سهم عمده‌ای از انرژی جهانی و موقعیت ژئواستراتژیک و ژئوپلیتیک در حوزه انرژی، از موقعیت ویژه ژئواکونومیک برخوردار است.

به نظر می‌رسد دیپلماسی نفت و گرفتن سهم بازار نفت برای کشور، مهم‌ترین اولویت بخش انرژی بوده و نیازمند ایجاد زیرساخت‌هایی با مشارکت و همکاری چندین بازیگر در این حوزه است. به‌منظور تحقق این مهم، وزارت نفت توانست در دوره فعالیت دولت سیزدهم تعاملات خود را با کشورهای روسیه، عراق، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، آمریکای لاتین شامل ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه، چین، عمان، تاجیکستان و ژاپن توسعه دهد.

احیای سوآپ گازی، افزایش صادرات گاز، تسهیل وصول درآمدهای صادراتی، راه‌اندازی دفتر نمایندگی وزارت نفت در کشورهای همسایه، افزایش تجارت فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی، تهاتر گاز با برق و تحقق آرزوی دیرینه پالایش فراسرزمینی را می‌توان از نتایج این دیپلماسی فعال برشمرد و امید می‌رود با تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام در ماه‌های آتی، فرصت وزارت نفت برای اجرای طرح‌های جدید و تحقق وعده‌های پیشین بیشتر شود و در سال‌های آینده شاهد شکوفایی برنامه‌های وزارت نفت دولت سیزدهم باشیم.

از سویی، طبق گزارش خبرگزاری بلومبرگ، فروش نفت ایران به بالاترین سطح در چهار سال اخیر رسیده و با افزایش خرید چین، اکنون روندی رو به افزایش را پشت سر می‌گذارد. رویترز هم در پایان سال میلادی ۲۰۲۲اعلام کرد صادرات نفت ایران در دو ماه آخر سال ۲۰۲۲به بالاترین حد خود رسید و به‌رغم تحریم‌های ایالات متحده علیه صادرات نفت ایران، سال ۲۰۲۳را با قدرت آغاز می‌کند.

محمد خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک با اشاره به اهمیت توسعه روابط ایران با کشورهای دیگر می‌گوید: توسعه دیپلماسی انرژی یکی از سیاست‌های این دولت تعریف و در این راستا اقداماتی انجام شده است و باید توجه داشت که اگر به دنبال توسعه در کشور هستیم باید به موضوع دیپلماسی هم توجه داشته باشیم.

وی با اشاره به همکاری ها و مذاکرات اخیر ایران و روسیه و تاثیر آن بر صنعت نفت ایران، گفت: قطعا این مساله می تواند به نفع ایران باشد؛ ما در حداقل سه سازمان انرژی پیمان بسته‌ایم و حضور در این سازمان‌ها می‌تواند به توسعه روابط کمک کند، ضمن اینکه روس‌ها در بسیاری از شرکت‌ها در بخش بالادستی سرمایه‌گذاری کردند و این شرکت‌ها توان این را دارند که هم در بخش بالادستی و هم در بخش پایین دستی توسعه را رقم بزنند.

نماینده سابق ایران در اوپک با تاکید بر اینکه روس‌ها شرکت‌های مقتدری در حوزه نفت دارند، تصریح کرد: بی شک در حوزه نفت می‌توانیم با روس‌ها همکاری داشته باشیم اما به شرط آن که اسنادی که توسط مقامات سیاسی امضا می شوند، مورد پیگیری قرار بگیرند و شرکت‌ها مورد حمایت باشند تا بتوانند این اهداف را دنبال کنند ولی اگر در حد امضا باشد، شرایط مانند گذشته می شود.

وی با اشاره به تاثیر این روابط در برهم زدن سیاست‌های آمریکا علیه ایران، روسیه و چین، گفت: بحثی بود که کشورهایی که تحریم هستند با یکدیگر کلوپ تحریمی ایجاد و به همدیگر کمک کنند؛ حداقل این سه کشور می‌توانند با اتحاد با هم کارهای بزرگی را انجام دهند و تبدیل به یک قدرت شوند و کشورهای دیگر هم می‌توانند با آن‌ها کار کنند. هرچه روابط این کشورها افزایش یابد، موجب گسترش همکاری‌ها می‌شود و می‌تواند تحریم‌ها را خنثی کند.