ماهنامه گفت وگوی اجتماعی نوشت: محمد جواد ظریف وزیرخارجه سابق کشورمان با اشاره به اهمیت گفتگو و رواج آن در جامعه گفت: نزاع، محصول نبود گفتگو در جامعه است و تنازع حتماً سرمایۀ اجتماعی را از بین میبرد.
وی اظهار داشت: هرچه سرمایۀ اجتماعی و گفتوگو کمتر باشد، نزاع بیشتر خواهد بود و هرچه نزاع افزایش پیدا کند، سرمایههای اجتماعی کاسته خواهد شد.
متأسفانه از آنجا که در کشور ما بر سر قدرت دعوا وجود دارد، این نزاعها هم همیشه خواهند بود و حتی میبینیم زمانیکه حاکمیت یکدست میشود، باز هم نزاع ادامه پیدا میکند و این شرایط نزاع همیشگی است، چون دعوا بر سر موضوع و گفتمان نیست؛ بلکه دعوا بر سر قدرت است. وی با اشاره به اینکه نزاع حتماً سرمایۀ اجتماعی را از بین میبرد گفت: وقتی شما فاقد گفتمان باشید و بهجای دعوا و اختلاف بر سرِ گفتمان، بر سر قدرت دعوا داشته باشید، همیشه نزاع خواهید داشت. بهطور صریحتر میتوان گفت که حتی پس از اینکه گفتمان شما به حاکمیت رسید، باز هم نزاع ادامه خواهد داشت؛ چراکه تازه نزاع درونگفتمانی شروع میشود. در واقع، میتوان گفت برای ما این نزاع است که مبنا قرار گرفته است و نه گفتمان.
ظریف گفت: مخالفت با برجام در وهلۀ نخست بهدلیل منافع شخصی و غنیمت بوده و در وهلۀ دوم بهدلیل منافع قبیلهای که من بنا به دلایلی صلاح نمیبینم وارد جزئیات این موضوع بشویم. اما میتوان گفت یکی از دلایلی که سال ۱۳۹۹ و بعد از پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا ناگهان مجلس به فکر برجام و رفع تحریمها افتاد، صرفاً برای این بود که نگذارند با این اتفاق کسی از اصلاحات و یا اعتدال در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ انتخاب شود.
وی اظهار داشت: در حالتی که رقیبتان مخالفان خارجی هستند، تکلیفتان روشن است و میدانید باید چکار کنید؛ اما در نزاعهای داخلی تکلیف چندان روشن نیست و آنچه که بیشتر در این سالها ما را گرفتار خود کرد، دعواهای داخلی بود. من خیلی تلاش کردم به این نزاعهای داخلی توجه نکنم و یکی از انتقادهایی که به رؤسای خودم در دورههای قبلی وزارت خارجه داشتم این بوده است که فکر میکردم توجه آنها بیشتر به داخل است و خودم سعی میکردم چنین کاری را انجام ندهم و بارها گفته بودم که من مسئول دفاع در خارج از ایران هستم نه داخل. بعدها متوجه شدم این نگاه من اشتباه بود و این سیاست به شکست سیاست خارجی در داخل کشور انجامید.
ظریف گفت: نمی توان کتمان کرد که بعضا عامل ایجاد نزاع در ایران اسرائیل است و کاملاً هم هدفمند و با برنامه این کار انجام می شود.