فربد فدایی:
خوش است کامشب ای صنم، خوریم می به یاد جم
که گشته دولت عجم قوی چو کوهسارها
زمانی که امیرکبیر این قصیده قاآنی را که انصافاً از نظر شکل و وزن و قافیه و تصاویر خیالانگیز زیباست، در مدح خود شنید نه فقط به او صلهای نداد، بلکه کتابی در باب کشاورزی به او داد تا از فرانسه به فارسی ترجمه کند، شاید فایدهای عملی از اشعار حکیم قاآنی به دست آید.
امروز نیز ما به راهبردهای علمی و منطقی برای پیشرفت نیازمندیم و به جای شعارهای بیگانه با واقعیت که صرفاً با داشتن چراغ جادو یا انگشتر حضرت سلیمان محقق میشود، نیاز به شناخت واقعیتها و تفکر منطقی داریم. اکنون زمان آن است که آن بخش از شخصیت خود را برانگیزیم که با واقعیتها سروکار دارد و با اندیشۀ فرایند ثانویه میاندیشد، یعنی اندیشه برمبنای علت و معلول و تجربههای علمی.
باید اندیشۀ فرایند اولیه را که برمبنای خشنودی ما حتی به قیمت گریز از واقعیتها است، کنار بگذاریم. سیاستپیشگان دیگر نمیتوانند با خواندن افسانه شیرین، فرهاد را به خواب خوش ببرند. بیتردید به کاری رستموار نیاز است، اما این رستم با به هم پیوستن یکایک ایرانیان و بهرهوری از خرد گروهی تجسّم مییابد.
ما بیش از حد به نیمکرۀ راست مغز خود که کلینگر، هنرمند و اهل تصور و تخیل است، توجه کردهایم و از نیمکرۀ چپ منطقی و جزءنگر آن که اهل آزمون و تجربههای علمی است، غافل شدهایم. زمان آن است که این بخش را نیز برانگیزیم و بدانیم که این دو به اتفاق میتوانند فلک را سقف بشکافند!