دولت رئیسی پیشنهاد ریاضت آبی را می‌پذیرد؟

اطلاعات نوشت: صمد حسن زاده رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران دیروز  به‌مناسبت افتتاحیه کارگاه «حکمرانی آب زیرزمینی»در تهران گفت: بحران آب در ایران تبدیل به یک ابرچالش جدی شده است که آثار و تبعات آن ازجمله کاهش بیش از 50درصدی رواناب‌ها در کشور در دهه 90 نسبت به دهه 60، تبدیل شدن رودخانه‌های دائمی به موقتی، خشک شدن دریاچه‌ها و تالاب‌ها، افت مستمر سطح آب‌های زیرزمینی، ممنوعه و بحرانی شدن بیش از 410 دشت کشور، تشدید پدیده ریزگردها و فرونشست زمین، موجب خسارات اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی ناگوار برای کشور شده است.

وی افزود: آب‌های زیرزمینی ذخایر آبی متعلق به نسل‌های آینده هستند. حدود 55 درصد از کل برداشت‌های آب کشور از منابع آب زیرزمینی صورت می‌گیرد؛ اما متأسفانه سیاست‌های نادرست اتخاذشده طی 40 سال گذشته منجر به اضافه‌برداشت بیش از 143 میلیارد مترمکعب از این ذخایر ارزشمند بین‌نسلی شده است، این امر موجب ظهور و تشدید پدیده شوم فرونشست زمین شده است، به‌گونه‌ای که امروز هیچ‌کدام از استان‌های کشور از آثار و خسارات ناشی از این پدیده مصون نیستند و طبق آخرین تحقیقات بین‌المللی ایران ازنظر نرخ فرونشست زمین دومین کشور جهان است.

رئیس اتاق بازرگانی ایران ادامه داد : موضوع آب و نظام مدیریت منابع آب به یک موضوع مزمن و پیچیده تبدیل شده است که حل آن نیازمند اتخاذ تدابیر جدید، کارا و به‌موقع و تغییر بخش‌های عمده‌ای از رویکردهای گذشته است.

حسن زاده ادامه داد : پیشنهاد اتاق بازگانی ایران به‌منظور مدیریت این ابرچالش، اجرای برنامه عمل منسجم و مستمر حداکثر 10ساله با شعار «ریاضت آبی» با تکیه‌بر دو اصل مهم و هم‌زمان تجدیدنظر در تخصیص آب مصارف موجود با اولویت دادن به تعادل‌بخشی آب‌های زیرزمینی و حقابه‌های زیست‌محیطی و افزایش بهره‌وری است.

علی اکبر محرابیان وزیر نیرو نیز که به همراه رئیس جمهور به پاکستان و سریلانکا سفر کرده است، در پیامی به این نشست  تاکید کرد: دسته‌بندی مشترکان به سه گروه مجاز، پرمصرف و بدمصرف آغاز شده و از این پس مصرف آب و برق بطور توأمان در بخش کشاورزی مدیریت می شود.

محرابیان ادامه داد: برداشت بی رویه آب از چاههای کشور موجب تخلیه تجمعی حجم ذخیره آبخوان‌ها تا حدود ۱۵۰ میلیارد مترمکعب شده است و سالانه نیز حدود ۵ میلیارد متر مکعب بر این مقدار افزوده می‌شود. این موضوع به یکی از بحران‌های مهم در کشور ما و اکثر کشورهای منطقه با اقلیم شبیه به ایران تبدیل شده است.

محمد جوانبخت معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا هم در این نشست گفت: تداوم و اجرای برنامه «مدیریت توأمان آب و برق»، می‌تواند حجمی نزدیک به ۷میلیارد مترمکعب آب را کنترل و از برداشت غیرمجاز چاه‌ها جلوگیری کند که کمک شایانی به رفع ناترازی منابع آب زیرزمینی خواهد بود.

به گفته وی وجود یک میلیون چاه در نقاط مختلف کشور، طی سه دهه اخیر موجب افت مستمر منابع زیرزمینی شده  که بخشی از این افت، ناشی از تجارت آب مجازی از طریق صادرات محصولات کشاورزی و فراورده‌های غذایی است.

جوان‌بخت با تأکید بر اینکه نزدیک به ۵۰درصد منابع آب مصرفی از آب‌های زیرزمینی و بقیه از آب‌های سطحی تأمین می‌شود، گفت: بزرگترین مصرف‌کننده آب در کشور، در بخش کشاورزی با ۸۰میلیارد مترمکعب است که بخش عمده آن از آب زیرزمینی تأمین می شود.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا اظهار داشت: منابع آب زیرزمینی به دلیل برداشت بی‌رویه و بروز خشکسالی‌های متوالی از شرایط مناسبی برخوردار نیست؛ کسری متوسط سالانه منابع آب زیرزمینی برابر ۴.۹میلیارد است و به دلیل تداوم برداشت‌ها میزان تجمعی کسری مخازن آب زیرزمینی بالغ بر ۱۴۶میلیارد متر مکعب است.