دستور هسته‌ای پوتین صادر شد؛ خطر جنگ اتمی چقدر است؟
پوتین دستور آغاز آماده‌سازی برای برگزاری رزمایش استفاده از تسلیحات هسته‌ای تاکتیکی به منظور بازدارندگی علیه غرب را صادر کرد.
اکو ایران به نقل از رویترز نوشت: از زمان حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، این کشور بارها درباره افزایش خطرات جنگ هسته‌ای هشدار داده است؛ هشدارهایی که به گفته ایالات متحده باید آن را جدی گرفت. اگرچه مقامات آمریکایی می‌گویند هیچ تغییری در وضعیت هسته‌ای روسیه مشاهده نکرده‌اند.
روسیه می‌گوید ایالات متحده و متحدان اروپاییش با حمایت ده‌ها میلیارد دلاری تسلیحاتی از اوکراین که برخی از آن‌ها برای حمله به خاک روسیه استفاده می‌شوند، جهان را به لبه رویارویی بین قدرت‌های هسته‌ای سوق می‌دهند.
وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که رزمایش‌های نظامی، از جمله تمرین آماده‌سازی و استقرار برای استفاده از سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی برگزار خواهد کرد. این وزارتخانه گفت که این رزمایش‌ها به دستور ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور این کشور انجام می‌شود.
وزارت دفاع گفت: «در طول این رزمایش، مجموعه‌ای از اقدامات برای تمرین آماده‌سازی و استفاده از سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی انجام خواهد شد».
وزارت دفاع افزود که نیروهای موشکی در ناحیه نظامی جنوبی، نیروی هوایی و نیروی دریایی در این رزمایش شرکت خواهند کرد. این وزارتخانه خاطرنشان کرد که این رزمایش با هدف تضمین تمامیت ارضی و حاکمیت روسیه «در پاسخ به اظهارات تحریک‌آمیز و تهدیدهای برخی مقامات غربی علیه فدراسیون روسیه» برگزار می‌شود.
روسیه و ایالات متحده با دارابودن بیش از ۱۰۶۰۰ کلاهک هسته‌ای از مجموع ۱۲۱۰۰ کلاهک موجود در جهان، از نظر قدرت هسته‌ای به طور چشمگیری از سایر کشورها جلوتر هستند. چین، فرانسه و بریتانیا به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
طبق گزارش فدراسیون دانشمندان آمریکایی، روسیه دارای حدود ۱۵۵۸ کلاهک هسته‌ای تاکتیکی بوده، هرچند به دلیل عدم شفافیت، در مورد آمار دقیق این نوع سلاح‌ها ابهام وجود دارد.
از زمان حمله اتمی ایالات متحده به شهرهای هیروشیما و ناکازاکی ژاپن در سال ۱۹۴۵، هیچ قدرتی از تسلیحات هسته‌ای در جنگ استفاده نکرده است.
برخلاف روسیه که علناً رزمایش‌های هسته‌ای خود را به تهدیدات خاصی مرتبط می‌سازد، قدرت‌های هسته‌ای بزرگ به ندرت آزمایش تسلیحات هسته‌ای خود را علناً به تهدیدات خاص پیوند می‌زنند.
خطر جنگ اتمی
سال گذشته، جو بایدن گفت که به عقیده‌اش، احتمال واقعی استفاده روسیه از تسلیحات هسته‌ای وجود ندارد؛ اما طبق گزارش سی‌ان‌ان، مقامات ارشد ایالات متحده در سال ۲۰۲۲ برای مقابله با حمله هسته‌ای احتمالی روسیه علیه اوکراین، برنامه‌ریزی‌های اضطراری انجام داده‌اند.
برخی از مقامات غربی و اوکراینی معتقدند که روسیه با هدف ترساندن غرب، در مورد تسلیحات هسته‌ای لاف می‌زند؛ با این حال، کرملین بارها اعلام کرده که در صورت تهدیدی علیه موجودیت روسیه، از شکستن تابوی هسته‌ای دریغ نخواهد کرد.
آندری یوسف، سخنگوی دستگاه اطلاعات نظامی اوکراین گفت: «ما در اینجا چیز جدیدی نمی‌بینیم. باج‌گیری هسته‌ای رویه همیشگی رژیم پوتین است».
کرملین می‌گوید این اقدام در پاسخ به اظهارات امانوئل ماکرون (رئیس‌جمهور فرانسه)، مقامات بریتانیا و یکی از سناتورهای آمریکا صورت گرفته است.
ماکرون علناً پیشنهاد ارسال نیروهای اروپایی برای مبارزه با روسیه در اوکراین را مطرح کرده، در حالی که دیوید کامرون، وزیر خارجه بریتانیا گفت اوکراین حق دارد از سلاح‌های ارائه‌شده توسط لندن برای حمله به اهداف داخل روسیه استفاده کند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین گفت که اظهارات غرب در مورد اعزام سربازان ناتو به اوکراین، به معنای «دور کاملاً جدیدی از تشدید تنش بوده که بی‌سابقه است و مطمئناً نیاز به توجه و اقدامات ویژه دارد».
در ماه مارس، پوتین به غرب هشدار داد که درگیری مستقیم بین روسیه و ناتو به معنای نزدیک‌شدن به جنگ جهانی سوم است، اما گفت که کسی چنین سناریویی را نمی‌خواهد.
دکترین اتمی روسیه
ناتو که در سال ۱۹۴۹ برای تأمین امنیت جمعی در برابر اتحاد جماهیر شوروی تأسیس شد، در حال حاضر بزرگترین رزمایش خود از زمان پایان جنگ سرد را با عنوان «مدافع استوار» برگزار می‌کند. ناتو هنوز نگفته که آیا این رزمایش شامل تمرین استقرار تسلیحات هسته‌ای خواهد شد یا خیر.
پوتین در داخل روسیه با درخواست‌هایی از برخی تندروها برای تغییر دکترین هسته‌ای این کشور که شرایط استفاده روسیه از سلاح هسته‌ای را مشخص می‌کند، مواجه شده است. با این حال، پوتین سال گذشته گفت که نیازی به تغییر نمی‌بیند.
به طور کلی، این دکترین می‌گوید از چنین سلاحی در پاسخ به حمله‌ای با استفاده از سلاح هسته‌ای یا سایر سلاح‌های کشتارجمعی یا استفاده از تسلیحات متعارف علیه روسیه، «زمانی که بقای دولت در خطر است»، استفاده خواهد شد.
آتش‌بیار معرکه
دیمیتری مدودوف، نایب‌رئیس شورای امنیت روسیه در کانال تلگرام خود هشدارهایی صادر کرد که حاکی از قصد روسیه برای حمله هسته‌ای به پایتخت‌های کشورهای اروپایی است که نیرو به اوکراین اعزام کرده‌اند.
این اظهارات مدودوف سطح وخامت واکنش روسیه به آنچه دخالت غرب در درگیری اوکراین می‌داند را نشان می‌دهد. او این اقدام افراطی را با این استدلال توجیه می‌کند که اعزام نیرو توسط کشورهای اروپایی، دخالت مستقیم در جنگ تلقی شده و روسیه را ملزم به تلافی می‌کند. مدودوف در بیانیه خود تأکید کرد: «اعزام نیرو به خاک اوکراین به ورود مستقیم این کشورها به جنگ منجر می‌شود و ما موظف به پاسخگویی به آن هستیم. هیچ‌کدام از آن‌ها نمی‌توانند در ساختمان کنگره آمریکا، کاخ الیزه یا شماره ۱۰ خیابان داونینگ پنهان شوند».
مدودوف افزود: «امروز ستاد کل ارتش روسیه مقدمات رزمایش‌هایی را آغاز کرده است که شامل فعالیت‌هایی برای آزمایش عملی آماده‌سازی و استفاده از سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی می‌شود. در طول این رزمایش، تعدادی از رویدادها برای آماده‌سازی و استفاده از سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی برگزار خواهد شد».
