به گزارش «اطلاعات آنلاین» به نقل از آیفل ساینس، در حالی که رنگ سبز بیشترِ چشماندازهای جهان را پوشانده و رنگ های زرد، نارنجی، قرمز و صورتی در میان گیاهان و جانوران فراوان دیده میشود اما رنگ آبی تنها در چند گل، چند پرنده عجیب و تعدادی قورباغه خاص دیده میشود. با این حال، رنگی وجود دارد که از آبی هم نادرتر است: بنفش.
دلیل کمیابی رنگها به فیزیک و تکامل برمیگردد. رنگها از بازتاب طولموجهای مختلف نور در طیف الکترومغناطیس ایجاد میشوند. طولموجهای کوتاه مانند آبی انرژی بیشتری دارند و طولموجهای بلند مثل قرمز انرژی کمتری.
چرا سبز اینقدر فراوان است؟
سبز در میانه طیف نور قرار دارد و گیاهان با کمک رنگدانه کلروفیل از آن بهره میبرند. کلروفیل نور قرمز و بخشی از نور آبی را جذب کرده و بیشتر نور سبز را بازتاب میدهد؛ به همین دلیل برگها سبزند. این ترکیبِ جذب و بازتاب برای فرایند فتوسنتز پایدار و کارآمد است.
چرا آبی در طبیعت کمیاب است؟
نور آبی به دلیل طولموج کوتاه و بسامد بالا بسیار پرانرژی است. بیشتر رنگدانهها به جای بازتاب آن، این انرژی را جذب میکنند؛ بنابراین ساخت رنگدانههایی که آبی را بازتاب دهند بهطور زیستی دشوار است. به همین دلیل بسیاری از موجوداتی که آبی بهنظر میرسند، در واقع «رنگدانه آبی» ندارند، بلکه از ساختارهای میکروسکوپی استفاده میکنند که نور را به شکلی خاص پراکنده میکند.
چرا بنفش کمیابترین رنگ است؟
بنفش طولموجی حتی کوتاهتر از آبی دارد و در بخش بسیار پرانرژی طیف مرئی قرار میگیرد. هرچه ایجاد آبی سخت باشد، تولید بنفش از آن سختتر است. رنگدانههای طبیعی به سختی میتوانند چنین انرژیای را بازتاب دهند و ساخت رنگهای ساختاری برای بنفش مستلزم آرایشهای بسیار متراکم و دقیق است که برای بخش بزرگی از موجودات زنده ممکن نیست.
این کمیابی در تاریخ فرهنگی بشر نیز دیده میشود. پیش از اختراع رنگهای شیمیایی، آبی و بنفش از گرانترین و دشوارترین رنگها برای تولید بودند و تنها در اختیار پادشاهان، روحانیان یا نخبگان قرار میگرفتند. حتی امروز نیز تولید رنگهای آبی و بنفش در صنعت، پیچیدگیهای ویژه خود را دارد.
