ژاپنیها از هر دو مقالهای که ارائه میدهند، یکی منجر به ثبت اختراع میشود و ترکیه حدوداً از هر ۱۰۰مقاله یک ثبت اختراع دارد اما از هر ۴۰۰تا ۴۵۰مقاله ایران در سطح جهانی، فقط یک اختراع درمیآید!
دکتر محمدرضا مخبر دزفولی، رئیس فرهنگستان علوم در گفتوگو با ایسنا، ضمن بیان این مطلب اظهار کرد: خوشبختانه امروز جریان علم کشور در مسیر رو به جلو قرار دارد و به یک بلوغ قابل قبول رسیده است و بیش از ۲۰۰۰دانشمند برجسته ایرانی در سطح جهانی حضور دارند اما این پیشرفتها نباید ما را از شناسایی دقیق نقاط ضعف بازدارد.
وی افزود: در حال حاضر جمعیت ایران یک درصد جمعیت جهان است، اما دو درصد تولید علم دنیا را تولید میکند! در فناوریهای پیشرفتهای نظیر هوش مصنوعی، سلولهای بنیادی و فناوریهای زیستی (بیوتکنولوژی) نیز نام ایران در رتبهبندیهای جهانی در کنار چند کشور برتر دیده میشود و توان دانشی کشور قابل انکار نیست؛ اما رتبه کلی علم ایران در سطح جهانی با افت دو پله از ۱۵به ۱۷رسیده است و تبدیل توان دانشیمان برای ثبت اختراع و محصول نسبت به بسیاری از کشورها پایینتر است که در سطح جهانی باید به عدد زیر صد برسد.
رئیس فرهنگستان علوم، چالش اصلی علم در ایران را نیروی انسانی دانست و گفت: متأسفانه ما در ایران نیروی کارآمد قابل قبولی تربیت کردهایم، اما در نگهداشت آنها با مشکل مواجهیم؛ طوریکه زیستبوم متناسب برای حفظ این مغزهای متفکر طراحی نشدهاست.
مخبر، مؤلفههای اصلی زیستبوم علم را «توجه به منزلت محققان در جامعه و معیشت قابل قبول» برشمرد و تصریح کرد: سطح معیشت محققان در مقایسه با منطقه «بسیار نازل» است و نگهداری استادان کنونی نیز عمدتاً «ایثارگرانه» است و این امر منجر به ریزش نخبگان شدهاست.ضمن اینکه «سرمایهگذاری ویژه» برای رفع فرسودگی تجهیزات و امکانات علمی، دانشگاهی و تحقیقاتی، عامل دیگر حفظ نخبگان است. وگرنه با این وضع نمیشود همه نخبگان را در کشور نگه داشت.
وی ادامه داد: سهم تحقیق و توسعه (R&D) از تولید ناخالص داخلی (GDP) در ایران فقط شش دهم درصد است؛ این عدد یعنی هیچ بودجهای برای این بخش در نظر گرفته نشدهاست. اما برخی کشورهای دانشبنیان حتی بیش از ۶درصد در این حوزه سرمایهگذاری میکنند. با وجود سختیهای تأمین مالی، باید سهم تحقیق و پژوهش به حداقل دو درصد از تولید ناخالص داخلی افزایش یابد تا تأثیر دانش در زندگی مردم ملموس شود.

شما چه نظری دارید؟