درباره سوابق اعزام محصلین به خارج
در شماره قبل با نکاتی از سوابق اعزام محصلین به خارج از کشور آشنا شدید، در اینجا ادامه بحث مزبور را میخوانید:
قانون اعزام ۱۳۰۷
قانون اعزام محصلان به اروپا مشتمل بر شش ماده و چهار تبصره در اول خرداد ۱۳۰۷ به شرح زیر به امضای حسین پیرنیا، رییس مجلس شورای ملی رسید.
ماده اول – دولت مکلف است اعتبارات ذیل را برای اعزام شاگرد به خارجه اعم از مرکز و ولایات جهت تکمیل تحصیلات در علوم و فنونی که ازطرف دولت معین خواهد شد در بودجه سنوات ذیل منظور دارد. از عده محصلین اعزامی بایستی همهساله لااقل صدی سی و پنج برای تحصیل فن تعلیم و تربیت اعزام شوند.
سال ۱۳۰۷: یکصد هزار تومان. سال ۱۳۰۸: دویست هزار تومان. سال ۱۳۰۹: سیصد هزار تومان. سال ۱۳۱۰: چهارصد هزار تومان. سال ۱۳۱۱: پانصد هزار تومان و سال ۱۳۱۲ و سنوات بعد ششصد هزار تومان.
تبصره ـ اعتباراتی که به موجب قوانین مخصوصه اختصاص به اعزام محصلان به خارجه دارد و همچنین اعتباراتی که در بودجه ۱۳۰۷وزارتخانهها تخصیص به این نوع خرج داده شده باید در آتیه محفوظ بماند و اعتبارات مذکور در این ماده علاوه بر اعتبارات فوقالذکر خواهد
بود.
هر یک از وزارتخانهها و موسسات دولتی و دانشگاهها، جدا از روند عمومی وزارت معارف، از بودجه عمومی دولت برای اعزام دانشجو به خارج، استفاده کردند وآخرین اصلاحیه قانونی برای اعزام دانشجو به خارج در سال ۱۳۳۹ انجام شد. بر اساس این اصلاحیه به جز دانشجویان رتبه اول هر یک از رشتههای دانشگاهی که با هزینه وزارت علوم اعزام میشدند، برای کسانی که تمایل داشتند با هزینه شخصی به اروپا اعزام شوند، شرط گذاشته شد. این سیاستها، موجب شد عمده اعزامیها به کشورهای اروپایی از طبقه مرفه که توانایی پرداخت هزینههای تحصیل فرزندانشان را داشتند، انجام
شود.
اعزام دانشجو به این شیوه موجب افزایش کمی تعداد دانشجویان ایرانی در کشورهای اروپایی شد، طوری که در سالهای ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۲ حدود ۳۰ هزار محصل ایرانی برای تحصیل به دانشگاههای اروپایی اعزام
شدند.
روند اعزام دانشجو به خارج تا سالهای آخر عمر محمدرضا شاه پهلوی نیز ادامه یافت و از مرز ۱۰۰ هزار نفر گذشت.
سرشناسترینها
۱۱ نفر از شاخصترین محصلان اعزامی به اروپا، مشخصا کشور فرانسه مشتمل بر مهدی بازرگان، عبدالله ریاضی، سید علی شایگان، مهدی آذر، کریم سنجابی، سید احمد رضوی طباطبایی، محمدعلی ملکی یزدی، رضا رادمنش، خلیل ملکی، لطفعلی صورتگر و غلامعلی فریور بودند که با مدرک دکتری و مهندسی از دانشگاههای این کشور فارغالتحصیل شدند و به ایران برگشتند و در بخشهای مختلف اقتصادی، قضایی، حقوقی، پزشکی، سیاسی، روزنامهنگاری، ادبی و دانشگاهی منشاء تحولات عمیقی در ایران شدند.

شما چه نظری دارید؟