شنبه ۱۷ خرداد ۱۴۰۴ - ۱۱:۰۵
نظرات: ۰
۰
-
نتایج یک پژوهش دینی همه را غافلگیر کرد

نتایج یک پژوهش تازه نشان می‌دهد که حتی بی‌خدایانِ ساکن در سکولارترین کشورهای جهان هم در ناخودآگاه‌شان دین را به بی‌دینی ترجیح می‌دهند.

به گزارش «اطلاعات آنلاین» به نقل از ایستادی فایند، نتایج یک تحقیق علمی نشان می دهد که بسیاری از افراد از گروه موسوم به بی خدایان که خود را منطقی و اهل فکر می‌دانند هم در سطح شهودی و ناخودآگاه ممکن است گرایش‌هایی به دین داشته باشند.

در پژوهشی که اخیراً در یکی از معتبرترین مجلات علمی دنیا (PNAS) منتشر شده، گروهی از روان‌شناسان از جمله ویل گرویس از دانشگاه برونل لندن، به بررسی گرایش‌های پنهان دینی در میان مردم پرداختند. حتی در کشورهایی که جزو غیرمذهبی‌ترین‌های جهان محسوب می‌شوند. نتایج آنها نشان می‌دهد که گرایش به دین، حتی در میان بی خدایان ، زنده است.

فیلسوف آمریکایی، دانیل دنت، سال‌ها پیش در کتابی به نام شکستن افسون گفته بود که بی‌خدایان ممکن است هنوز به «باور به باور» پایبند باشند. یعنی این تصور که دین، حتی اگر درست نباشد، باز هم چیز خوبی است و جهان با وجود آن جای بهتری می‌شود.

برای بررسی این ایده، پژوهشگران سراغ آزمایشی به نام «اثر نوب» رفتند. در این آزمون از شرکت‌کنندگان خواسته می‌شود درباره نیت و انگیزه شخصیت‌های داستانی قضاوت کنند. برای مثال، اگر مدیری تصمیمی بگیرد که سود مالی دارد ولی به محیط‌زیست آسیب می‌زند، بیشتر مردم معتقدند او عمداً به طبیعت آسیب زده؛ ولی اگر همان تصمیم به‌طور اتفاقی به محیط‌زیست کمک کند، خیلی‌ها آن را اتفاقی و غیرعمدی می‌دانند.

در نسخه تغییریافته این آزمایش، پژوهشگران داستانی ارائه کردند که در آن یک خبرنگار مقاله‌ای می‌نویسد که باعث افزایش فروش روزنامه می‌شود. اما نتیجه غیرمستقیم مقاله، یا افزایش ایمان دینی در جامعه است، یا رشد بی‌خدایی. سپس از شرکت‌کنندگان خواسته شد بگویند آیا این پیامد دینی یا بی‌دینی، به‌عمد توسط خبرنگار ایجاد شده یا نه.

نتیجه این بود که شرکت‌کنندگان، حتی اگر بی‌خدا بودند، اغلب احساس می‌کردند که اگر مقاله باعث افزایش بی‌خدایی شده باشد، خبرنگار عمداً چنین اثری ایجاد کرده. اما اگر نتیجه مقاله افزایش ایمان بوده، آن را بیشتر اتفاقی و غیرعمدی می‌دانستند.

این واکنش‌ها نشان می‌دهد که ذهن ما، حتی در دنیای مدرن و سکولار، به‌طور ناخودآگاه دین را امری مثبت و ارزشمند می‌بیند. گویی افزایش بی‌خدایی نوعی آسیب به جامعه تلقی می‌شود - شبیه به آلودگی محیط‌زیستی - در حالی که گسترش دین امری خوشایند و طبیعی به نظر می‌رسد.

ویل گرویس در کتاب تازه‌اش «بی‌ایمانی: خاستگاه‌های بی‌خدایی در گونه‌ای مذهبی» به همین نکته اشاره می‌کند: انسانها هزاران سال تحت تأثیر ساختارهای دینی زیسته‌اند، بنابراین طبیعی است که باور به دین هنوز در ناخودآگاه بسیاری از ما زنده باشد.

شما چه نظری دارید؟

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
0 / 400
captcha

پربازدیدترین

پربحث‌ترین

آخرین مطالب

بازرگانی