اطلاعات نوشت:برداشت محصولات کشاورزی به‌ویژه گندم این روزها در حالی در مزارع شمال استان اردبیل آغاز شده است که برخی از کشاورزان بعد از برداشت اقدام به آتش کشاندن کاه و کلش باقی مانده می‌کنند.
در گذشته و قبل از توسعه مکانیزاسیون بخش کشاورزی و زمانی که کشاورزان به صورت دستی اقدام به برداشت محصول می‌کردند، کاه به عنوان یکی از فرآورده‌های جانبی، بخشی از نیاز دام‌های دامداران منطقه را تامین می‌کرد اما بعد از توسعه برداشت محصولات کشاورزی با استفاده از ماشین‌آلات کشاورزی و تامین نهاده‌های مورد نیاز دامداران از این روش‌ها، استفاده از کاه و کلش مزارع دیگر همانند سابق موضوعیت ندارد و کشاورزان اقدام به آتش کشاندن باقی مانده کاه و کلش در مزارع خود می‌کنند.

این در حالی است که این اقدام نه از سوی کارشناسان جهاد کشاورزی و نه کارشناسان منابع طبیعی تایید نشده است و اداره کل حفاظت محیط زیست هم همه ساله نسبت به پیامدهای این اقدام هشدار می  دهد و بر اساس قانون دستگاه‌های ذیربط با متخلفان برخورد می‌کنند.

برخورد با متخلفان

حسن قاسم پور ، مدیرکل حفاظت محیط زیست اردبیل در این باره با اشاره به آغاز فصل برداشت محصولات کشاورزی به‌ویژه در شمال استان اظهار داشت: طبق ماده ۲۰قانون هوای پاک، سوزاندن بقایای گیاهی اراضی زراعی پس از برداشت محصول ممنوع است و متخلف حسب مورد به جزای نقدی درجه شش موضوع ماده ۱۹قانون مجازات اسلامی محکوم می‌شود.

وی با اشاره به مضرات سوزاندن کاه و کلش مزارع، تاکید کرد:‌ این کار علاوه بر از بین رفتن میکروارگانیسم‌های زنده خاک، سبب کاهش حاصلخیزی و تشدید فرسایش خاک و آلودگی هوا و محیط زیست می‌شود.

قاسم پور فقیرتر شدن مواد آلی خاک، از بین رفتن حشرات مفید و شکارگر، فشردگی خاک بر اثر کاهش درصد مواد آلی و رطوبت خاک، کاهش تبادلات گازی خاک و کاهش جمعیت انواع میکروارگانیسم‌های خاک را از دیگر زیان‌های به آتش کشاندن بقایای به جا مانده زمین‌های کشاورزی اعلام کرد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست اردبیل گفت: همه این موارد عملا میزان باروری خاک مزرعه را طی چند سال بعدی به شدت کاهش می‌دهد و هزینه‌ای به مراتب بالاتر برای کشاورزان به دنبال دارد.
وی به کشاورزان توصیه کرد از آتش زدن بقایا پس از برداشت انواع محصولات کشاورزی از جمله گندم و جو خودداری کنند ، زیرا باز مانده محصول گندم و جو (کاه و کلش) برای زمین مفید و نوعی کود و پوشش محسوب می‌شود.

هرچند در سال‌های گذشته با هشدارهای کارشناسان ذیربط به آتش کشاندن کاه و کلش در مزارع نسبت به گذشته کمتر شده است اما با این وجود توجه به مضرات، آسیب‌ها و عوارض پرهزینه و در بسیاری از موارد غیرقابل جبران سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی از سوی کشاورزان کاملا ضروری است و مدیریت و اصلاح این وضعیت نیازمند مشارکت و اراده جمعی است و حرکت هماهنگ مجموعه دولت، نهادهای نظارتی و دادستانی، سازمان‌های مردم نهاد، مردم و رسانه‌های جمعی را می‌طلبد.

در این مسیر ضروری است کشاورزان با مشاوره مراکز خدمات جهاد کشاورزی و کارشناسان و مروجان کشاورزی، ضمن افزایش اطلاعات و آگاهی خود از مزایای حفظ کاه، کلش و باقیمانده‌های محصولات کشاورزی در خاک و معایب سوزاندن بقایای گیاهی بر روی تولید، خاک زراعی و محیط زیست، نسبت به استفاده از راهکارهای جایگزین اقدام کنند.