چهل‌ویکمین پیش‌نشست تخصصی همایش بین‌المللی حقوق ملت و آزادی‌های مشروع در منظومه فکری آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله‌العالی) با حضور تعدادی از اساتید ایرانی و ایتالیایی به صورت مجازی برگزار شد.
 

به گزارش ایسنا، در این نشست که به همت پژوهشکده شورای نگهبان برگزار شد، عباسعلی کدخدایی، عضو حقوقدان شورای نگهبان با تمرکز بر مبانی اسلامی آزادی و جایگاه آن در قانون اساسی ایران تأکید کرد: در اندیشه اسلامی، آزادی یکی از حقوق طبیعی و فطری انسان است که از سوی خداوند به انسان اعطا شده است. این آزادی نه‌تنها نباید از سوی حکومت‌ها، قدرت‌ها یا سایر انسان‌ها سلب شود، بلکه حتی وابستگی‌های درونی انسان همچون شهوات و غرایز نیز نباید آن را محدود کند.
کدخدایی افزود: آزادی در نگاه اسلام صرفاً یک حق اجتماعی یا سیاسی نیست، بلکه ریشه در کرامت ذاتی انسان دارد. اسلام برخلاف برخی مکاتب، آزادی را فقط در مناسبات اجتماعی محدود نمی‌کند بلکه آن را در پیوند با ابعاد معنوی و کمال انسانی می‌فهمد و آزادی را نه‌فقط یک حق بلکه یک ابزار برای رشد و تعالی انسان تلقی می‌کند .
وی تصریح کرد: در چارچوب اسلام، آزادی از مسئولیت جدا نیست و انسان باید در پرتو آن در مسیر تکامل فردی و اجتماعی حرکت کند. از همین رو، اگر آزادی بدون در نظر گرفتن حدود اخلاقی و مسئولیت انسانی اعمال شود، ممکن است به انحراف کشیده شود و حتی ارزش‌های والای انسانی را تضعیف کند.
وی با اشاره به اصول مختلف قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه اصل دوم، سوم، نهم و بند ج اصل دوم، اظهار داشت: قانون اساسی ایران، انسان را برخوردار از کرامت ذاتی می‌داند و بر آزادی در بیان، اندیشه و انتخاب تأکید می‌کند؛ البته با رعایت موازین شرعی، اخلاقی، امنیت عمومی، استقلال ملی و حقوق دیگران.
این استاد دانشگاه در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به دیدگاه‌های منتقدانه برخی اساتید ایتالیایی نسبت به وضعیت آزادی در نظام غربی افزود: این نکته مهمی است که حتی اساتید غربی نیز نسبت به وضعیت آزادی در نظام‌های لیبرال انتقاد دارند.
رئیس پژوهشکده شورای نگهبان در ادامه با اشاره به تجربه قانون‌گذاری در جمهوری اسلامی ایران گفت: از زمان تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، حرکت در جهت نهادینه‌سازی آزادی بر پایه ارزش‌های اسلامی آغاز شده و تاکنون تجارب مفیدی در این مسیر حاصل شده است. البته نواقصی هم وجود دارد که با همت اندیشمندان، چه در داخل کشور و چه در عرصه بین‌الملل، می‌توان آن‌ها را رفع کرد.
دکتر «دون روبرتو کاریا»، استاد اخلاق اجتماعی در دانشکده الهیات «ساردینیا» نیز در این نشست علمی طی سخنانی بر اشتراکات الهیاتی میان اسلام شیعی و سنت مسیحی کاتولیک تأکید کرد.
وی همچنین به بررسی تحولات مفهوم آزادی دینی در غرب و ایران پرداخت و تفاوتهای بنیادین این دو نظام را تحلیل کرد .
 وی گفت: امروز در غرب، اقتدار به جای حقیقت مبنای قانونگذاری قرار گرفته است. این رویکرد که اقتدار و نه حقیقت، قانون را می‌سازد نام دارد، باعث شده تا حقوق بشر و آزادی‌های فردی، بدون توجه به مسئولیت‌های الهی و اخلاقی تعریف شود.
این استاد دانشگاه با مقایسه قانون اساسی ایران و غرب خاطرنشان کرد: در قانون اساسی ایران، به‌ویژه در اصل دو، بر ایمان به اصول الهی، کرامت انسانی و مبارزه با فساد تأکید شده است. این در حالی است که در قوانین غربی، آزادی دینی بدون توجه به تکلیف جستجوی حقیقت تعریف می‌شود.