درشماره قبل برایتان نوشتیم که در روزنامه اطلاعات خرداد ۱۳۰۷ خبر داده شده بود که امان الله خان پادشاه به همراه ملکه افغانستان درراه بازگشت از دیار فرنگ چندی مهمان طهران خواهد بود و از مسیر ایران به سمت ولایت خود خواهند رفت . مدیرجریده اطلاعات (آقای عباس مسعودی) درگزارشی مشروح از چندوچون این اتفاق تاریخی بین دولت ایران و دولت افغانستان جزئیات جالبی درشماره ۵خرداد۱۳۰۷ ارائه داده است که بخشهای اصلی آن را دراینجا برایتان آورده ایم . او برای کسب جزئیات این سفر به سراغ عبدالعزیزخان وزیرمختاردولت افغانستان درعمارت سفارتخانه افغانستان درطهران رفته است و با اوبه گفتگو نشسته است .
دیدار با وزیر مختار افغانستان
یک ساعت به ظهرامروزبرحسب وقتی که تعیین گردیده بود، ملاقاتی بین مدیرما ( عباس مسعودی )و آقای سردارعبدالعزیز وزیرمختار دولت افغانستان درعمارت سفارتخانه دست داد. دراین ملاقات مذاکراتی راجع به مسافرت پادشاه افغانستان به ایران وتحقیقاتی نیز نسبت به مسافرت اخیر وزیرمختار بعمل آمده است ،که ذیلابه اطلاع قارئین محترم خواهد رسید. آقای وزیرمختاردرجواب سئوالی که راجع به مسافرت ایشان شده بود اظهارنمود: درموقعی که اعلیحضرت پادشاه افغانستان در اروپا مشغول گردش بودند، تلگرافی حضورشان عرض نموده، تقاضا کرده بودم اجازه دهند درروسیه معظم له را ملاقات نمایم. به این جهت وقتی که( از اروپا )به روسیه ورود فرمودند مرا احضار و حسبالامر روز۲۳اردیبهشت بوسیله طیاره عازم روسیه گردیده و درکریمه درقصرمجللی که برای پذیرایی اعلیحضرت تهیه نموده بودندشرفیابی حاصل نمودم و یک روزدرحضورشان توقف داشتم وموقعی که از کریمه با جهاز مخصوص عازم ترکیه شدند اجازه مرخصی حاصل نموده و پسازیازده روز به ایران بازگشت نمودم .
آنچه در اطراف جهات این مسافرت تحقیق شده است گویا راجع به تشریف فرمایی اعلیحضرت پادشاه افغانستان به ایران بوده است که آقای وزیرمختار خواسته اندقبل از ورود وپروگرام تشریف فرمایی شان مطلع شوندو ضمنا اطلاعاتی راجع به ایران حضورشان عرض کنند. درتحقیقاتی که بعمل آمدچیزی که بیشترجالب توجه است این است که علیا حضرت ملکه افغانستان روباز( بی حجاب )به ایران نخواهند آمدوبطوری که معمول خود افغانستان می باشد مستور( پوشیده ) خواهند بودوبه همان طرزی که از افغانستان حرکت کرده بودند به ایران وارد خواهند شد.
آنچه دراین خصوص از وزیر مختارمحترم کسب اطلاع گردیدجهت این است که درممالک اسلامی از نقطه نظر عقاید و افکار اکثریت جامعه مستور ( پوشیده )عزیمت خواهند فرمودکما این که درمملکت هم با این طرز رفتار نمودند. صورتی از اسامی کسانی که درالتزام رکاب پادشاه و ملکه افغانستان به ایران ورود خواهند فرموداز آقای وزیرمختار تقاضا شده بودوبه شرح ذیل همراهان رسمی اعلیحضرت و ملکه افغانستان را صورت دادند:
خانواده سلطنتی :
نورالسراج ( همشیره اعلیحضرت ) بی بی خانم ( همشیره علیا حضرت) مدیره صاحبه والده علیا حضرت و بی بی سلطان جان صبیه اعلیحضرت.
اعضای رسمی دولت افغانستان:
سردارعالی محمدخان(صاحب حضور اعلیحضرت) سردار اعلی صدیق خان ( کفیل وزارت امورخارجه)سردار علی محمد یعقوب خان ( وزیر دربار سلطنتی) سرداراعلی شیراحمد خان(رئیس شورای دولتی) عبدالاحدخان (مصاحب حضور اعلیحضرت )سردار عالی حبیب الله خان (معاون وزارت حربیه- جنگ) دکتر رفقی بیک (طبیب شاهانه)غلام یحیی خان (مدیر شعبه ممالک اسلامی وزارت امورخارجه ) محمدامینخان(مدیر دفتر مخصوص وزارت خارجه) عبدالفتاح خان (فرزند وزیرامور خارجه) و نیز بهطوری که تحقیق شد اعلیحضرت پادشاه و ملکه که فعلا به اسلامبول ورود فرمودهاند تا یکهفته دیگر به عزم ایران حرکت کرده و روز ۱۰ ژوئن ( یکشنبه ۲۰ خرداد۱۳۰۷ ) وارد بادکوبه خواهندشد و پس از چهارساعت توقف در بادکوبه که دوساعت آنرا معادن نفتخیز بادکوبه را تماشاخواهندکرد و سپس با جهاز مخصوص جنگی شوروی که حاضروآماده خواهدبود به عزم بندر پهلوی حرکت نموده و روز ۲۱خردادبا تشریفات مخصوصی که از طرف دولت ایران فراهم گردیده است، وارد پهلوی خواهدشد.
آقای وزیر مختار نیزیکروز قبل از تشریففرمایی پادشاه افغانستان به پهلوی خواهند رفت که درموقع ورودپادشاه ،در آنجا حضورداشته و در التزام رکاب قرار گیرند و مدت توقف اعلیحضرت وملکه افغانستان در ایران بطور محقق معلوم نیست وممکن است بیش از یکهفته در طهران حضور داشته باشند.
شما چه نظری دارید؟