وزیر خارجه با بیان اینکه وضع میدانی تغییر کرده و به یک شیوه جدید همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیاز داریم، گفت: پیش از این به شیوهای بسیار خوب با آژانس همکاری میکردیم، اما نتیجه این همکاری حمله به تأسیسات هستهای ما بود و اکنون باید قبل از ادامه همکاری، همه اقدامات ایمنی و امنیتی را در نظر بگیریم.
به گزارش فارس، سیدعباس عراقچی که با اندرو انگلند، دبیر سرویس خاورمیانه روزنامه فایننشال تایمز گفتگو کرد ، درپاسخ به این پرسش که دونالد ترامپ گفته اگر ایران غنیسازی را از سر بگیرد، ما دوباره آن را از بین میبریم نظر شما چیست گفت: پاسخ ما روشن است. برای برنامه هستهای صلحآمیز ما گزینه نظامی وجود ندارد. اگر نگرانی دارند، میتوانیم نگرانیها را از راه مذاکره برطرف کنیم. همان طور که در ۲۰۱۵به دلیل همین نگرانیها مذاکره کردیم و به توافق رسیدیم و همه بسیار خوشحال بودند. همه اروپاییها آن توافق را دستاورد دیپلماسی اروپایی دانستند. آمریکا هم خوشحال بود و گفت همه نگرانیها رفع شده است.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سئوال که ظرف چه بازه زمانی میتوانید فعالیتهای هستهای خود را از سر بگیرید؟ گفت: ما حق ازسرگیری برنامه غنیسازی خود را محفوظ میدانیم. زمان و چگونگی آن به شرایط بستگی دارد. اما آمریکا باید درک کند با بمباران نمیتواند فناوری را نابود کند. از راه مذاکره میتوان به توافقی رسید که هر دو طرف راضی باشند. اگر نگرانی اصلی آمریکا این است که ایران هرگز سلاح هستهای نداشته باشد، این قابل دستیابی است، چون مطمئنیم برنامه ما صلحآمیز است و مشکلی نداریم این اطمینان را با دیگران سهیم شویم.
عراقچی در پاسخ به این سئوال که آیا ایران پیش از حملات به تأسیسات هستهای - بهویژه فردو و اصفهان- ۴۰۸کیلوگرم را منتقل کرده است اظهار داشت: من به گروسی هم نوشته ام که به دلیل تهدیدها علیه تأسیسات هستهای و مواد هستهای باید تدابیر ویژهای اتخاذ کنیم.
وی افزود: من مسئول فنی برنامه هستهای ایران نیستم و پس از بمباران اطلاعات دقیقی ندارم. فقط میدانم خسارات به تأسیسات هستهای شدید است و میدانم مواد هستهای ما در مکانهایی بودهاند که موردحمله قرار گرفتهاند.
خبرنگار فایننشال تایمز اعلام کرد: سرویسهای اطلاعاتی غرب هم معتقدند بخشی از ذخیره و نه همه آن حفظ شده و حمله نظامی همه آن را نابود نکرده و توان غنیسازی ایران باقی است.
عراقچی هم اظهار داشت: هرچند سانتریفیوژهای پیشرفته زیادی در فردو و نطنز از دست رفته است ، اما ما هنوز میتوانیم غنیسازی کنیم. ما پس از حملات همچنان ظرفیت غنیسازی اورانیوم را داریم.اما زمان و چگونگی ازسرگیری غنیسازی به شرایط بستگی دارد.
با «غنیسازی صفر»، توافقی حاصل نمیشود
خبرنگار در ادامه از وزیر امور خارجه سئوال کرد «ازسرگیری گفتگو با آمریکا چه الزاماتی دارد؟» و عراقچی چنین پاسخ گفت: لحظهای که به این نتیجه برسیم که طرف مقابل عزم جدی و واقعی برای رسیدن به یک راهحل برد - برد دارد. اگر متقاعد شویم که آنها برای یک راهحل برد - برد میآیند، از فردا مذاکرات را شروع خواهیم کرد.
عراقچی در پاسخ به این سئوال که در پی تجاوز اسرائیل، اکنون شرایط جدیدی برای ازسرگیری مذاکرات توسط ایران وجود دارد گفت: مذاکره میکنیم تا قانعشان کنیم غنیسازی صفر ممکن نیست. تا زمانی که بر «غنیسازی صفر» اصرار داشته باشند، توافقی در کار نخواهد بود. این به معنای عدم مذاکره نیست. ما میتوانیم مذاکره کنیم، آنها میتوانند استدلالهای خود را ارائه دهند و ما هم دیدگاهها و دلایل خود را مطرح میکنیم .
و ی بیان کرد: اگر مذاکرات را از سر بگیریم، آنها باید توضیح دهند که چرا در بحبوحه مذاکرات قبلی به ما حمله کردند و باید اطمینان حاصل کنیم که دیگر این کار را تکرار نمیکنند و باید به نحوی خساراتی را که به ما وارد کردهاند جبران کنند بنابراین بدیهی است که مذاکره جدید نمیتواند وقایع میدانی را نادیده بگیرد.
عراقچی گفت: این بار مذاکرات بسیار دشوارتر خواهد بود و آنها باید درک کنند که با حمله به تأسیسات هستهای ما، مسیر مذاکره را آسان نکردهاند، بلکه آن را پیچیدهتر ودشوارتر کردهاند .
اندرو انگلند پرسید: آیا زمان محدودی برای بازگشت به مذاکرات داریم یا به دورهای از درگیری بازمیگردیم؟
عراقچی اظهار داشت: فکر میکنم راه مذاکره باریک است، اما غیرممکن نیست. من باید مقامات بالادستی خود را متقاعد کنم که اگر به مذاکره برویم، طرف مقابل با اراده واقعی برای یک معامله برد - برد میآید. برای این کار، فکر میکنم طرف مقابل، یعنی طرف آمریکایی، باید ما را متقاعد کند که این اتفاق خواهد افتاد.
تمدید مکانیسم ماشه
وی درمورد پیشنهاد ۳ کشور اروپایی برای تمدید مهلت مکانیسم ماشه به مدت سه یا ۶ماه وپاسخ ایران بیان کرد: چنین پیشنهادی ارائه شده است ، اما فکر نمیکنیم که آنها هیچ مبنای قانونی یا اخلاقی برای اجرای مکانیسم ماشه داشته باشند. آنها در موقعیتی نیستند که از مکانیسم ماشه در برجام استفاده کنند بنابراین بدیهی است که نمیتوانند آن را تمدید کنند .
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این پرسش که ایا قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل میتواند آن را تمدید کند؟ اظهار داشت: بله، اما ما فکر نمیکنیم که سه کشور اروپایی دیگر بتوانند به عنوان طرفهای برجام در نظر گرفته شوند. لذا، از آنجا که آنها به تعهدات خود در برجام پایبند نبودهاند و برخی از آنها از غنیسازی صفر پیشنهادی آمریکا حمایت کردهاند، دیگر نمیتوانند به عنوان طرفهای برجام در نظر گرفته شوند .
وی توضیح داد: برجام غنیسازی ایران را به رسمیت شناخته و غنیسازی ۳.۶۷درصد توسط ایران را پذیرفته است. چنانچه آنها این را نپذیرند، چنانچه فکر میکنند غنیسازی صفر درصد گزینه بهتری است، دیگر طرف برجام نیستند، بنابراین نمیتوانند از سازوکار حلوفصل اختلافات در برجام استفاده کنند.
رئیس دستگاه دیپلماسی اظهار داشت: اگر آنها مکانیسم ماشه را فعال کنند قطعاً واکنش نشان خواهیم داد. واکنش ما چیست؟ نمیدانم اما واکنشی وجود خواهد داشت. اکنون به این نتیجه رسیدهایم که شورای امنیت نمیتواند از ما در برابر تجاوز و تحریمهای غیرقانونی محافظت کند.
بنابراین بگذارید هر قطعنامهای که میخواهند داشته باشند. اگر اروپاییها مکانیسم ماشه را فعال کنند، خود را از هرگونه تعامل بیشتر در مذاکرات هستهای با ایران محروم کردهاند. ما دیگر با آنها صحبت نخواهیم کرد.
عراقچی اظهار داشت: آنها میخواهند مطمئن شوند که برنامه هستهای ایران از جمله غنیسازی، صلحآمیز است. ما میتوانیم در ازای لغو تحریمها، اقدامات اعتمادسازی انجام دهیم. بنابراین فکر میکنم میتوانیم به راحتی با آمریکا در این مورد به توافق برسیم، تنها چنانچه آنها بپذیرند که ایران حق غنیسازی دارد و اورانیوم را در واقع برای اعمال حق خود غنیسازی خواهد کرد. این چیزی است که من هنگام مذاکره به آقای ویتکاف گفته بودم.
چطور میتوانند بگویند که ایران به غنیسازی نیاز ندارد؟ ما به غنیسازی نیاز داریم، غنیسازی ۲۰درصد برای رآکتور تحقیقاتی تهران که تأمین کننده دارو برای بیش از یک میلیون ایرانی است، لازم است. همچنین برای راکتورهای هستهای که در حال ساخت و طراحی هستندبه غنیسازی کمتر از ۵درصد نیاز داریم. ما روی آن فناوری هم در حال کار هستیم.
وزیر خارجه در پاسخ به اینکه ، آیا کنسرسیوم منطقهای را در نظر خواهید گرفت بیان کرد: کنسرسیوم منطقهای ایده خوبی است، اما نمیتواند جایگزین غنیسازی شود.نکات فنی، حقوقی و مالی زیادی در مورد کنسرسیوم احتمالی در ایران وجود دارد که هنوز به آنها نپرداختهایم.
عراقچی درپاسخ به این که چه چیزی برای ازسرگیری همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی لازم است به طوری که به آنها اجازه دهد مثل قبل همه سایتها را بازرسی کنند؟ گفت:
بدیهی است که وضع میدانی تغییر کرده است بنابراین به یک شیوه جدید همکاری با آژانس نیاز داریم و آنها پذیرفتهاند و قرار است تیمی را برای مذاکره در مورد این شیوه به ایران بفرستند. این شیوه نحوه همکاری ما را در آینده تعریف میکند. این روش البته بر اساس قانونی خواهد بود که توسط مجلس خودمان تصویب شده و طبق آن همکاری با آژانس به شورای عالی امنیت ملی ایران سپرده شده است بنابراین همه چیز باید از این شورا عبور کند و دلیل آن واضح است، نگرانیهای امنیتی در مورد همکاری با آژانس وجود دارد و این نگرانیها باید در نظر گرفته شوند.
رئیس دستگاه دیپلماسی اظهار داشت: پیش از این به شیوهای بسیار خوب با آژانس همکاری میکردیم. اما نتیجه این همکاری حمله به تأسیسات هستهای ما بود و اکنون باید قبل از ادامه همکاری با آژانس، همه اقدامات ایمنی و امنیتی را در نظر بگیریم. بنابراین بیایید منتظر بمانیم تا درباره شیوه همکاری بین ایران و آژانس توافق حاصل شود.
اندرو انگلندبه عنوان سئوال آخر پرسید: آیا جنگ تمام شده یا مرحله اول آن به اتمام رسیده است؟که عراقچی درپاسخ گفت: تجاوز متوقف شده است و متقابلا حق دفاع ما هم متوقف شده است. همین. هیچ توافق آتشبسی وجود ندارد، هیچ چیز دیگری وجود ندارد. آنها بدون هیچ شرطی تجاوز را متوقف کردند و ما هم دفاع را متوقف کردیم. وقتی تجاوزی وجود ندارد، طبیعتاً دلیلی برای دفاع از خود وجود ندارد. بنابراین از آنجاییکه آنها بدون هیچ شرطی درخواست توقف حملات را کردند، ما پذیرفتیم. همه چیز میتواند از سر گرفته شود. آنها میتوانند از سر بگیرند، ما میتوانیم از سر بگیریم. هیچ آتشبس رسمی وجود ندارد و همه چیز ممکن است و فقط ایران نیست که باید نگران و دلواپس باشد.
شما چه نظری دارید؟